یکی از شهروندخبرنگاران «ایرانوایر» در گفتوگو با چند شاهد عینی، از استفاده ماموران لباس شخصی از موتورسیکلتهای پلاک مخدوش برای سرکوب شهروندان در میانه اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» خبر داد.
در این گزارش آمده است بسیاری از شهروندان در شهرهای بزرگ، به ویژه تهران به دلیل وجود طرح ترافیک، از راهی غیرقانونی، یعنی مخدوش کردن یا پوشاندن پلاک موتورسیکلتها، از این وسیله برای امرار معاش استفاده میکنند؛ اقدامی که نیروهای لباس شخصی وابسته به حکومت نیز در جریان جنبشهای اعتراضی، مردم را از طریق آن مورد خشونت و ضرب و شتم قرار داده و به اموالشان آسیب رساندهاند.
این گزارش در گفتوگو با «موسی برزین خلیفهلو»، مشاور «ایرانوایر» در امور حقوقی، به این پرسش پاسخ میدهد که اگر توسط نیروهای لباس شخصی به شما یا اموال خصوصیتان خسارت و آسیبی وارد شد، آیا امکان پیگیری حقوقی دارید؟
***
یکی از مخاطبان «ایرانوایر» پس از انتشار گزارشی با عنوان «موتورسیکلتهای پلاک مخدوش متعلق به چه کسانی هستند»، پیامی برای «ایرانوایر» فرستاد و نوشت که در آذرماه سال گذشته و اوج روزهای اعتراضات، از سوی موتور سواران لباس شخصی در میدان «انقلاب» تهران وسیله امرار معاشش خسارت دیده و پیگیریهای حقوقی او در این زمینه بینتیجه مانده است.
«رضا» به «ایرانوایر» گفت: «آن روز اوضاع خیابانهای اطراف میدان انقلاب به خاطر فراخوان اعتراضی و همچنین روز دانشجو مقداری ملتهب بود اما داخل میدان خبری نبود. دور تا دور میدان نیروهای پیاده و موتوری پلیس و یگان ویژه فراجا مستقر بودند و در پیادهرو هم نیروهای لباس شخصی که عمدتا از حوزهها و نواحی بسیجی بودند، با صورتهای پوشیده توسط کلاه ایستاده بودند و با برخوردهای بسیار خشن و زشت با رهگذران برخورد میکردند.»
رضا میگوید او مثل همیشه به دنبال کسب رزق و روزی خود بوده است که گروهی شش هفت نفره با لباس شخصی، باتوم و چوب سوار بر موتورهای با پلاک پوشیده در محلی که او ایستاده بود، توقف کردند: «در چند قدمی نیروهای پلیس مستقر در میدان انقلاب بودیم. صورتهایشان را پوشانده بودند و پلاک موتورها هم مخدوش بود. پرسیدند منتظر کسی هستی؟ من گفتم نه. دوباره سوال کردند برای چه اینجا توقف کردهای؟ پاسخ دادم که با موتورسیکلت کار میکنم و دیگر موتورسواران حاضر در آنجا فعالیت من با موتورسیکلت را تایید کردند ولی آنها گفتند باید بروی!»
در ادامه این اتفاق، وقتی رضا از ماموران لباس شخصی میپرسد مگر شما کی هستید و طبق چه مجوزی از من میخواهید اینجا نمانم، یکی از آنها پاسخ میدهد: «ما مامور و ضابط قضایی هستیم.»
اما به محض این که از او درخواست کارت شناسایی میشود، همان فرد به دوستانش دستور حمله به رضا را میدهد: «با مُشت و لگد و باتوم بر بدن من ضربه میزدند و همزمان موتورم را بر زمین انداخته و با باتومهای فلزی فنری تاشو که در دست داشتند، شروع به تخریب موتورسیکلت من کردند. بعد هم با تمسخر گفتند این هم کارت شناسایی!»
آیا تخریب وسایل مردم توسط ماموران لباس شخصی قابل پیگیری حقوقی است؟
موسی برزین خلیفهلو، مشاور «ایرانوایر» در امور حقوقی در پاسخ به این پرسش میگوید: «چنین اقدامی در قالب تخریب عمدی اموال شخصی شهروندان در دادگاهها و دادسراهای عمومی کشور قابل پیگیری حقوقی است. دادخواست هم باید خطاب به دادستان عمومی شهر محل وقوع حادثه نوشته شود. موضوع هم کیفری است، چون تخریب مال و وارد شدن خسارت مثلا در مواردی مثل کاربری که با ما تماس گرفته، عمدی بوده است.
افراد زیاددیده در دادخواست خود باید هم مطالبه خسارت و هم مطالبه مجازات کنند. این که این افراد چهره بپوشانند یا ناشناس باشند و یا موتورهایشان بیپلاک یا با پلاک مخدوش باشد هم به لحاظ قانونی مانعی برای پیگیری نیست و دادستان طبق قانون باید اسناد و مدارک و ادله اثباتی مثل دوربینهای مداربسته و چیزهایی از این دست را کنترل کند.»
برزین خلیفهلو البته تاکید میکند که همه این موارد در چارچوب قانون مجازات کیفری جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شدهاند اما این که در عمل چهقدر به آنها عمل شود، مشخص نیست. با اینهمه توصیه به شهروندان این است که از حق شکایت خود علیه این افراد استفاده کنند: «مقامات قضایی و قضات اکثرا میدانند افرادی که به این شکل در اعتراضات برای سرکوب حاضر میشوند، به اصطلاح خودی هستند و در اکثر شعب متاسفانه چنین شکایتهایی به نتیجه نمیرسند، مگر مواردی که شاکی به تور بازپرس منصفی بخورد.»
رضا به عنوان فردی که موتور سیکلتش بر اساس مدارکی که ارسال کرده، بیش از ۶۰ میلیون تومان خسارت دیده است، میگوید عمل مجرمانه و کاملا غیرقانونی این ماموران درست زیر دوربینهای مداربسته امنیتی نصب شده در میدان انقلاب و مقابل چشم ماموران یگان ویژه مستقر در این میدان رخ داده است: «هیچ دخالتی نکردند و به کمک من نیامدند. من همان لحظه با مرکز پلیس ۱۱۰ تماس گرفتم و علیرغم درد شدید در بدن، خواهان اعزام مامور شدم. در نهایت هم علیرغم پیگیری و شکایت به مرجع قضایی، برای این افراد قرار منع تعقیب صادر شد.»
دست کوتاه شهروندان آسیب دیده از مطالبه خسارتها
مشاور «ایرانوایر» در امور حقوقی در پاسخ به این پرسش میگوید: «گام اول این است که پیش از این که تصاویر دوربینهای مداربسته از بین برده شوند- چون معمولا در وضعیت امنیتی چنین است- آنها را از روشهای غیررسمی از مغازههای اطراف یا خانهها بگیرند. معمولا در این موارد اصناف با شهروندان همکاری میکنند. بعد هم در چنین مواردی، طرح و ثبت یک شکواییه دقیق خیلی موثر است. ساعت و زمان وقوع حادثه و جزییات آنچه رخ داده است، همه باید در این شکواییه ثبت بشوند.
اگر شاهدی بوده است هم اظهاراتش در شکواییه ثبت شود. با شاهد یا شاهدان هماهنگ شود که در صورت لزوم بیایند و در دادگاه شهادت خود را تکرار کنند. بعد هم شکواییه را خطاب به دادستان دادسرای عمومی بنویسند و خسارت و مجازات را مطالبه کنند.»موسی برزین خلیفهلو میگوید بعد از انجام این مرحله، شکواییه تعیین شعبه میشود و به شکایت رسیدگی خواهد شد.
به گفته رییس پلیس راهور تهران، مخدوش کردن پلاک، فراتر از تخلف و مصداق جرم است؛ جرمی که میتواند باعث محکومیت مجرم به شش ماه تا یکسال حبس شود. این قانون در عمل اما بیشتر شبیه به تهدیدی بیاثر است تا مجازاتی قانونی.
رضا که در جریان تحمیل خسارت از سوی نیروهای موتورسوار لباس شخصی همه مراحل قانونی را بینتیجه طی کرده است، میگوید انگار شهروندان در برابر قانون برابر نیستند وگرنه نباید این افراد بعد از این همه خسارتی که به من وارد شد، برایشان قرار منع تعقیب صادر شود.
موسی برزین خلیفهلو اما این برخورد را نه ضعف قانون که ناشی از سیاستهای موجود میداند: «اتفاقا قانون اساسی تاکید دارد که همه شهروندان در پیشگاه قانون برابرند اما در عمل سیاست آزادی عمل دادن به نیروهای خودسر به اعمال قانون میچربد. اگر برای افرادی که به ایشان خسارت زدهاند قرار منع تعقیب صادر شده، میتوانند در دادگاههای حقوقی برای مطالبه خسارت دادخواست تنظیم کنند.»
این حقوقدان بر این باور است که دادگاههای حقوقی نسبت به دادگاههای انقلاب و کیفری قوانین را بهتر بررسی و رعایت میکنند: «مشکل این است که از این سو باید هویت فرد یا افراد خسارت زننده مشخص باشد و چون مشخص نیست که این افراد واقعا منسوب به دولت هستند یا نه، امکان پرداخت خسارت از بیتالمال هم وجود ندارد.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر