اطراف شما پر است از ذرات ریزی که قارچ‌ها تولید می‌کنند. حتی همین الان که در حال مطالعه این مقاله هستید این ذرات ریز به نام هاگ اطراف شما در حال رقص و غوطه‌وری در فضا هستند. هر سال میلیون‌ها تن هاگ در هوا پراکنده می‌شود. بعضی از آنها مثل شماری از کپک‌ها مضر هستند اما مفید بودن اکثر قارچ‌ها و هاگهای آنها امروزه موضوعی ثابت شده است.
قارچ‌ها به طور عمده از طریق تشکیل هاگ‌ها تکثیر می‌شوند. آنها ذرات ریزی هستند که مانند دانه گیاهان در هوا پراکنده‌اند و در نهایت به قارچ‌های جدید بدل می‌شوند. در اکثر محیط‌ها، قارچ‌ها در چرخه غذایی نقشی اساسی ایفا می‌کنند. در عین حال، سرگردانی هاگ‌ها در هوا هم ممکن است فوائدی داشته باشد. شواهدی که به تازگی به دست آمده، نشان می‌دهد هاگ‌هایی که از قارچ‌ها رها شده و در هوا معلق هستند مثل ذره‌ای عمل می‌کنند که برای شکل‌گیری قطرات باران در ابرها لازم است. به عبارت دیگر، برای آن که باران تشکیل شود، باید ذرات بسیار ریز جاذب رطوبت وجود داشته باشد. بنابراین حضور هاگ‌ها می‌توانند در نقش ذرات جاذب رطوبت عمل کرده و سبب بارش شود، مانند آنچه در جنگل‌های گرمسیری به وفور اتفاق می‌افتد.
به گزارش پاپیولار ساینس، قارچ‌شناسان دانشگاه میامی، آکسفورد، اوهایو و مانت سنت‌جوزف به دنبال این سوال بودند که چگونه هاگ‌ها قادرند قطرات آب را روی خود نگه دارند. در خلال این بررسی آنان متوجه شدند که هاگ‌ها حتی ممکن است سهمی در شرایط آب و هوا و ریزش‌های محلی داشته باشند.
گروهی از قارچ‌ها بازیدیومیست (basidiomycetes) نام دارند شامل ۳۰ هزار گونه مختلف هستند که قارچ‌های خوراکی را نیز در بر می‌گیرند. این قارچ‌ها برای انتشار هاگ‌ها از روشی استفاده می‌کنند به نام «سقوط بولر» (آرتور هنری بولر دانشمند انگلیسی-کانادایی قرن نوزدهم بود که به انیشتین قارچ‌شناسی معروف است). در این روش، هاگ‌ها مثل منجنیق به هوا پرتاب می‌شوند و قطرات آب به عنوان وزنه تعادل مورد استفاده قرار میگیرد. اما مکانیزم آن چگونه است؟
میلیاردها هاگ بسیار ریز، پشت کلاهک قارچ و بالای ساقه آن -در جایی که ژیل یا تیغه نامیده می‌شود- قرار دارند. بخار آب در هوا روی هاگ‌ها جمع شده و در مرکز آن به صورت قطره‌ای بسیار کوچک در می‌آید. با ادامه این فرآیند قطره آب در مرکز هاگ به تدریج بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود. در نهایت قطره آب به اندازه‌ای می‌رسد که ناگهان باعث رها شدن هاگ می‌شود. این روش شبیه پرتاب منجنیق است و در آن سرعت رها شدن هاگ‌ها به سه فوت در ثانیه می‌رسد.
پژوهشگران چندین نوع قارچ را از طبیعت ایالت اوهایو جمع‌آوری کردند و هاگ آنها را در محفظه‌ای قرار دادند که بتوانند رطوبت آن را اندازه‌گیری و کنترل کنند. با افزایش رطوبت در داخل محفظه، پژوهشگران مشاهده کردند که چگونه هاگ‌ها قطرات ریز آب را جمع می‌کنند. آنچه آنان دریافتند این بود که قند موجود بر سطح هاگ‌ها عامل اصلی جذب آب است. این محققان دریافتند وقتی میزان رطوبت به ۱۰۰ درصد می‌رسد، آب به صورت پوسته‌ای سطح هاگ را فرا میگیرد و با افزایش رطوبت، هاگ‌ها آب بیشتری را جذب می‌کنند، درست مثل این که گلوله‌ای برفی را روی تپه بغلتانید به طوری که مرتب بزرگ‌تر شود.
یک قارچ ژیل‌دار (یا تیغه‌دار) در هر ثانیه قادر است ۳۰ هزار هاگ در هوا رها کند، این رقم در یک روز از مرز میلیارد می‌گذرد. با توجه به جریان‌های هوا، هاگ‌ها (همراه با قطرات ریز آب) می‌توانند تا ارتفاع ۵۰ مایلی (۸۰ کیلومتری) در جو بالا بروند.
با توجه به تولید انبوه هاگ‌ها، چندان دشوار نیست اگر در نظر بگیریم که میلیون‌ها تن از این ذرات بسیار ریز معلق در هوا می‌توانند نقش ذرات جاذب رطوبت در ابرها را ایفا کرده و باعث ریزش باران شوند. بر اساس مطالعه قارچ‌شناس دانشگاه اوهایو، «قارچ‌های گروه بازیدیومیست، در تولید بسیاری از اکوسیستم‌های جنگلی -که باران‌های سیل‌آسیا در آنها می‌بارد- نقش حیاتی ایفا می‌کنند.»
قارچ‌شناسان که مطالعه اخیر را انجام داده‌اند، این ویژگی هاگ‌ها را سازگاری با شرایط محیط ارزیابی نمی‌کنند. بلکه آن را اتفاقی پر منفعت تلقی کرده‌اند که سبب می‌شود قارچ‌ها در افزایش رطوبت هوا موثر باشند. این یک ارتباط دو سویه است بین تولید و رشد قارچ‌ها و میزان رطوبت در هوا. همان گونه که قارچ‌ها برای رشد و نمو نیازمند رطوبت هستند، خود در افزایش رطوبت و بارش باران در یک اکوسیستم نیز نقشی جدی بازی می‌کنند. اگر تغییرات جوی باعث شود که میزان بارش کاهش پیدا کند و در نتیجه از میزان قارچ‌ها کاسته شود، این احتمال نیز وجود دارد که خشکسالی شدید‌تر شود.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر