چسب زخم هوشمند؛ طراحی تازه برای درمان بهتر زخم

استفاده از چسب زخم يکی از روش‌های متداول برای جلوگيری از آلودگی جراحت به عوامل بيماريزاست اما چسب‌های زخم

گزارش جديدی که منتشر کرده‌اند می‌گويند چسب زخمی طراحی کرده‌اند که امکانات متنوعی دارد. چسب جديد نه تنها کشسان و چسبنده است بلکه حاوی ژل دارويی و مجموعه‌ای از چراغ‌های کوچک است.

چسب زخم جديد که به آن عنوان چسب هوشمند داده شده قادر است درجه حرارت پوست فرد را تشخيص دهد و با دارويی که بصورت ژل در آن جاسازی شده بمرور دارو را وارد بدن بيمار کند. چراغ‌هايی که در اين چسب کار گذاشته شده به ميزان داروی موجود در بخش داخلی چسب حساس است. وقتی مقدار داروی چسب کاهش يابد چراغ‌ها روشن می‌شوند.

يکی از مشکلات چسب‌های فعلی اين است که در بخش‌هايی نظير آرنج و زانو که سطح آن‌ها در اثر خم و راست شدن کم و زياد می‌شود از روی پوست جدا می‌شوند. در نتيجه فرد مجروح ناگزير از تحمل محدوديت حرکتی يا تعويض مداوم چسب برای جلوگيری از آلودگی جراحت است. خاصيت کشسانی چسب زخم جديد اين است که اندازه آن بر اساس نياز سطحی که پوشانده شده کم و زياد می‌شود.

ژل موجود بر روی سطح داخلی چسب توسط پژوهشگران مهندسی مکانيک در دانشگاه MIT ساخته شده است و مهمترين بخش آن آب است. اين ژل که در اصل برای مصارف صنعتی توليد شده قادر است با قدرت تمام به سطوح ساخته شده از طلا، تيتانيوم، آلومينيوم، سيليکون، شيشه و سراميک بچسبد. در درون اين ژل مجموعه‌ای از تراشه‌های نيمه رسانا، دماسنج و منبع نوری کوچک قرار گرفته که نسبت به شرايط پوستی محل جراحت واکنش نشان می‌دهند. بطور عمومی وسايل الکترونيکی و سيم‌های به کار رفته در آن‌ها که از فلز ساخته می‌شوند انعطاف ندارند اما موادی که برای ساخت تجهيزات ريز الکترونيکی چسب هوشمند به کار رفته‌اند بطور عمده از تيتانيوم ساخته شده‌اند و در نتيجه انعطاف پذيرند. چنين تجهيزاتی با تغييرات سطحی و کشسان بودن پوست هماهنگی بيشتری دارند.

پژوهشگران می‌گويند برای جاسازی قطعات الکترونيکی با مشکل استحکام ژل روبرو شده‌اند. اهميت استحکام ژل در اين است که در دوره استفاده از چسب زخم اگر مقدار

ژل کاهش پيدا کند ارتباط قطعات الکترونيک با بدن نيز از دست می‌رود. راه حلی که برای اين مشکل يافته‌اند افزودن مقدار کمی پليمر زيستی به ژل بوده است. چنين پليمرهايی طول عمر ژل دارويی را طولانی‌تر می‌کنند و همزمان به مدارهای الکترونيکی امکان می‌دهند تا به فعاليت خود ادامه دهند.

يکی از ابداعاتی که در چسب هوشمند به کار گرفته شده جاسازی رشته‌ای از چراغ‌های ريز بر روی سطح ژل است. مدار الکترونيکی چراغ‌ها نيز انعطاف پذير است و استفاده از چسب در نقاط کشسان پوست صدمه‌ای به کارکرد چراغ نمی‌زند. کاهش مقدار داروی موجود در ژل باعث روشن شدن چراغ‌ها و اعلام زمان تعويض چسب می‌شود. در کنار اين تجهيزات، حسگرهای حرارتی موجود در ژل نيز وجود دارند که درجه حرارت بدن را رصد می‌کنند. آزاد شدن داروی موجود در ژل بستگی به تشخيص حسگرها دارد به اين ترتيب که وقتی دمای بدن افزايش پيدا می‌کند حسگرها مقدار مورد نياز دارو را بر روی محل جراحت آزاد می‌کنند. بنابراين زمان درمان جراحت پوستی کاهش می‌يابد.

هنوز زمان مشخصی برای استفاده از اين چسب زخم هوشمند اعلام نشده است. اولين چسب زخم در سال 1920 توسط توماس اندرسن و ارل ديکسون ابداع شد. انگيزه ابداع چسب زخم پوشاندن زخم‌های دست جوزفين همسر ارل ديکسون بود که بطور مرتب در اثر آشپزی صدمه می‌ديدند.