زائران فوتوشاپی حرم امام رضا

نرگس عمادی، شهروند خبرنگار، مشهد 

از سالهای خیلی دور هر وقت که یکی از اقوام یا نزدیکانمان به سفر زیارتی مشهد و مرقد امام رضا می رفت به غیر از سوغاتی های مرسومی که با خودش برای استقبال کنندگان و اعضای خانواده می آورد یکی از اصلی ترین چیزهایی که همراه خودش داشت گرفتن عکس با ضریح مرقد بود.

در این عکسها معمولا زائران به همراه همسفرانشان دست به سینه در کنار حرم ایستاده بودند و برای من نشانه اثبات این بود که آنها واقعا به سفر زیارتی رفته و مشهدی شده اند. این را گفتم چون یکی از اقواممان که در یکی از سالهای دهه هفتاد به مشهد رفته بود و عکس مشهدی نگرفته بود همیشه در ذهن کودکانه خودم تصور می کردم احتمالا دروغ می گوید و به زیارت امام رضا نرفته است، چون همیشه به این فکر می کردم که وقتی با حرم عکس ندارد از کجا معلوم که او واقعا به این سفر رفته باشد؟

این مقدمه را گفتم تا به این قسمت برسم که چند روز پیش به شهر مشهد سفر کردم و در گشت و گذار در خیابانهای اطراف حرم و دیدن تعداد زیاد عکاسی هایی که کارشان گرفتن همین گونه عکسها بود به ذهنم رسید درباره همین ماجرای عکسهای مشهدی و عکسهای زائران با حرم امام رضا مطلبی را برای مخاطبان سایت شما بنویسم.

اگر در سالهای گذشته عکاسهای نزدیک حرم با تکنیک کولاژ و چسباندن عکسهای زائران بر روی عکس دیگری از نمای صحن یا ضریح مرقد این گونه عکسها را آماده می کردند اما در سالهای اخیر با فراگیر شدن استفاده از نرم افزار فوتوشاپ این عکاسی ها هم کارشان راحت تر شده است.

آنها ابتدا عکسی از شما در کنار یک زمینه سفید می گیرند و سپس با استفاده از فوتوشاپ آن را در هر قسمتی از حرم که خودتان بخواهید می گذارند و در نهایت آن را چاپ کرده و تحویلتان می دهند.

اما نکته جالب در رابطه با بیشتر این عکسهای فوتوشاپی غیرمتعارف بودن زمینه و عکس اصلی است. یعنی در بسیاری از عکسهایی که در این عکاسی ها به عنوان نمونه به در و دیوار آویخته اند می توان دید که کله یک نفر را در آسمان بالای حرم گذاشته اند یا اندازه بدن فرد به نسبت حرم و یا ضریح بسیار بزرگتر و غیرعادی است.

حتی در تعدادی از نمونه ها عکس ها به این شکل طراحی شده است که بدن و لباس افراد از قبل در یک عکس آماده شده و در عکاسی فقط از سر و صورت شما عکس گرفته می شود و همان را روی عکس دیگر می گذارند.

نکته جالب دیگر اینکه در برخی عکاسی ها برای ترغیب مشتریان از عکسهای بازیگران و افراد مشهود در کنار فضایی از حرم استفاده شده تا دیگران هم ترغیب به گرفتن این نوع عکس بشوند.

به گفته مسئولان بسیاری از این عکاسی ها اغلب مشتریانشان ابتدا تصور می کنند قرار است واقعا از آنها در کنار ضریح یا داخل حرم عکس گرفته شود ولی در ادامه برای آنها توضیح داده می شود که به دلیل شلوغی و ازدحامی که همیشه در آنجا وجود دارد امکان عکسبرداری وجود ندارد.

آنها می گویند حتی خیلی از افراد به همین دلیل از گرفتن عکس منصرف می شوند اما بعضی ها را با این توضیح که طوری عکسشان را می گیرند که کسی نفهمد کنار ضریح نیستند قانع می کنند.

از گذشته تا امروز ورود دوربین عکاسی به داخل مجموعه حرم ممنوع بوده است، به همین دلیل نیز در آن سالها رونق کار عکاسی های اطراف حرم بیشتر بود اما در سالهای اخیر که گوشی های هوشمند فراگیر شده است به دلیل ممنوع نبودن بردن این گوشی ها به داخل بسیاری از زائران با استفاده از آنها از خودشان عکس می گیرند.

اما همچنان زائران زیادی هستند که همه ساله از شهرها و روستاهای مختلف ایران و همچنین عراق و دیگر کشورها به مشهد می آیند و برای گرفتن عکس های مشهدی به سراغ همین عکاسی های اطراف حرم می روند تا آنها با جادوی فوتوشاپ عکسشان را پای ضریح حرم امام رضا چاپ کند تا با خود به دیارشان ببرند.