«مرکز تجارت جهانی» پشت بلوک های سیمانی

تهران- بیژن طالبی، شهروند خبرنگار

در جنوب میدان «فردوسی» تهران، ساختمانی عظیم با نام «مرکز تجارت جهانی فردوسی» با معماری کلاسیک و متفاوت، نگاه ره گذران این خیابان پرتردد را به خود جلب می کند. این بنا چهار سال قبل با هدف تمركز فعاليت های ارزی و تاثير در توسعه اين فعاليت ها در شمال خيابان فردوسی بنا شد.

مرکز تجارت جهانی فردوسی چندین ماه است که مورد بحث رسانه‌ها و نهادهایی چون شورای شهر تهران قرار گرفته است. این مرکز به مرحله بهره‌برداری رسیده بود که خبر عدم انطباق سازه آن با نقشه اولیه و ناپایداری و ناایمن بودن آن منتشر شد.

در همان زمان احداث این ساختمان، حرف و حدیث های زیادی مبنی بر ناایمن بودن آن مطرح بود و در نخستین روزهای بهره برداری در سال 93 و در زمانی که مالک پاساژ اقدام به واگذاری مغازه‌ها کرد، پروژه مرکز تجارت جهانی فردوسی برای مدتی متوقف شد؛ مرکز خریدی که قرار بود مرکز تجارت جهانی شود.

حدود دو سال است که مدیریت شهری و سازمان نظام مهندسی شهر تهران می گویند مجتمع تجاری فردوسی ناایمن است و در مقابل، سازندگان این سازه آن را انکار می کنند. اصرار و سماجت مدیر پروژه مجتمع تجارت جهانی فردوسی بر رعایت موارد ایمنی و مقاومت در مقابل اجرای طرح ایمن‌سازی پروژه، عکس‌العمل جدی مدیران شهری را در پی ‌داشت و در نهایت، این بحث و جدل ها به صدور حکم توقف پروژه فردوسی از سوی شهرداری و به پلمپ پرحاشیه این ساختمان در اسفند ماه 94 ختم شد.

به گفته «عابد ملکی»، شهردار منطقه ۱۲ تهران، بلوک گذاری مقابل مرکز تجارت جهانی به دلیل عدم رعایت ایمن‌سازی ساختمان انجام شده است.
عابد ملکی با اشاره به این که با پلمپ این ساختمان، از وقوع خطر برای شهروندان پیش گیری کرده اند، افزود: «در یک اقدام هماهنگ میان قوه قضاییه، نیروی انتظامی و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران و بر اساس پی گیری اعضا شورای شهر و بر اساس دستورات شهردار تهران، زمینه اجرای قانون فراهم شد.»

اما گویا این پایان ماجرا نیست و اکنون که بيش از يك ماه از قراردادن بلوک های بزرگ سیمانی مقابل ورودی های مركز تجارت جهانی فردوسی در مركز تهران می گذرد، هم چنان تبلیغات گسترده این مرکز در سطح شهر به وفور دیده می شود و حتی مسوولان اين مركز اجازه فعاليت به واحدهای صنفی و صرافِ های مستقر در این ساختمان را داده اند.گزارش های حاکی از آن هستند که با وجود این که هم ‌اکنون رفت و آمد به مرکز تجارت جهانی به سختی انجام می‌شود، فعالیت‌ها در آن به صورت نیمه‌رسمی جاری است.

عضو هیأت رییسه شورای شهر تهران در باره دهن كجی مسوولان اين مركز به قانون و حقوق شهروندی، اظهارنظری نكرده اما با بیان این که مجتمع تجارت جهانی فردوسی بدون ارایه نقشه سازه احداث شده، به روزنامه «قانون» گفته است: «مجتمع تجارت جهانی فردوسی ایمن نیست و این مجتمع وضعیت پاساژ علاء الدین را دارد.»

«ابوالفضل قناعتی» خاطرنشان كرد: «متأسفانه نقشه های سازه مجتمع تجاری فردوسی ارایه نشده و این مجتمع بدون ارایه نقشه سازه، احداث شده است.»

عضو هیأت رییسه شورای شهر تهران با بیان این که ستون هایی که در مجتمع تجارت جهانی دیده شده، مقاومت بارگذاری این ساختمان را ندارند، اظهار كرد: «همان حرفی که درباره پاساژ علاءالدین زده می شد، درباره این مجتمع هم وجود دارد. درباره پاساژ علاءالدین نیز ستون ها و فونداسیونی که برای این مرکز دیده شده بود، ظرفیت بارگذاری شش طبقه را داشت و با افزودن یک طبقه دیگر، ساختمان طاقت نمی آورد و اگر تردد زیاد بود، امکان پیش آمدن مشکل در این پاساژ وجود داشت.»

شورای شهر تهران سال گذشته با بررسی هايی كه انجام داد، به اين نتيجه رسيد كه اين ساختمان سازه محكمی ندارد و بايد پايه های آن تقويت شوند. برج تجاری فردوسی از نگاه مدیریت شهری، ناایمن است و تا زمانی که فرآیند ایمن سازی را طی نکند، اجازه بهره برداری ندارد. شهرداری با مجوزی كه در دست داشته، جلوی در اين ساختمان نيوجرسی گذاشته و وجود اين بلوك های ساختمانی نشان دهنده اين موضوع است كه هر رفت و آمدی در اين ساختمان، غيرقانونی است.

قناعتی تاكيد كرده است: «اگرماشينی از چراغ قرمز عبور كند، بنا به قانون، جريمه نقدی می شود اما اگر ماشين در حين عبور از چراغ قرمز، با عابرپياده تصادف كند و او كشته شود، راننده قتل عمد انجام داده است و مجازات می شود. اين مثال ساده، مصداق تخلف در مجتمع تجاری بين المللی فردوسی است.»

به گفته مالک مرکز تجارت جهانی فردوسی، این مرکز قرار بود به عنوان یکی از بزرگ ترین مراکز تجاری- اداری تهران، در سطح زیربنای 70 هزار مترمربع و با معماری کم‌نظیر به عنوان اولین مجتمع مدرن تجاری بین المللی، آن هم در سطح و اندازه جهانی بهره برداری شود؛ جایی که تمامی امکانات لازم برای بازرگانان، از صرافی هایی که تجار با امنیت کامل در آن بتوانند تبادلات ارزی خود را به انجام برسانند تا نمایشگاه های سکه، طلا، جواهرات و کارگزاری های بورس، همه یک جا جمع شوند تا شرایط ویژه ای برای فعالیت اقتصادی در آن مهیا شود. اما حالا این مرکز در پس بلوک های سیمانی و به صورت غیر قانونی در حال فعالیت نصفه و نیمه است.