ماده‌نمايی در بعضی پرندگان نر منجر به جفت‌يابی می‌شود

گرچه برای توليد مثل دو جنسی بطور کلی نياز به يک موجود نر و يک موجود ماده داريم اما در گروهی از پرندگان نيزار يکی از

يک مطالعه ژنتيکی مشترک که نتايج آن در نشريه نيچر منتشر شده می‌گويند علت اين رفتار جنسی در يک تغيير ژنتيکی‌ست که 3.8 ميليون سال پيش در خزانه ژنتيکی اين پرندگان رخ داده است.

پيش از اين پژوهشگران هلندی در يک گزارش علمی نشان داده بودند که جنس نر پرنده‌ای با نام علمی Philomachus pugnax که در زبان فارسی به نام يلوه طوقدار شناخته می‌شود برای توليد مثل از سه روش متفاوت استفاده می‌کند. روش اول استفاده از جنسيت واقعی نر است. در روش دوم، گروهی از نرها به شکل ماده‌ها درمی‌آيند. و روش سوم عبارت است از دوری از جمعيت نرهای معمولی که برای تصاحب ماده‌ها رقابت می‌کنند. به اين ترتيب در جمعیت اين گونه از يلوه‌های طوقدار سه نوع نر وجود دارد. نرهای معمولی، نرهای ماده‌‌نما، و نرهای خاص.

يلوه‌ها از نظر جنسی در گروه پرندگان با دو جنسيت متمايز نر و ماده طبقه بندی می‌شوند و از نظر خواص ظاهری نرها درشت‌تر از ماده‌ها هستند. در پايين گردن گروهی از نرها که گروه غالب محسوب می‌شوند دسته‌ای پر

پرندگان مهاجر محسوب می‌شوند و از نظر غذايی علاوه بر حشرات، از گندم و برنج نيز تغذيه می‌کنند.

مطالعات قبلی نشان داده بود رفتار جنسی يلوه‌های نر در زمان جفتگيری متنوع‌تر از نرهای پرندگان ديگر است. بنابراين اهميت جفتگيری يکبار در سال و موفق با جفت مناسب چنان برای پرنده نر مهم است که آن‌ها تا تقلید رفتار پرندگان ماده برای نزديک شدن به آن‌ها نيز استفاده می‌کنند. نرهای گروه غالب برای جلب توجه ماده‌ها از باد کردن گردن و نشان دادن طوق استفاده می‌کنند. اما در  نرهايی که با ظاهر ماده‌ها در صدد جلب توجه آن‌ها هستند طوق گردنی وجود ندارد.

بنابراين ماده‌ها با پرنده نری شبيه به خودشان روبرو می‌شوند و در نتيجه چنين نرهايی فرصت خلوت‌گزينی بدون رقيب با ماده‌ها را پيدا می‌کنند. نرهای گروه سوم واجد طوق هستند اما رنگ طوق گردن آن‌ها کمرنگ‌تر از نرهای طوقدار گروه غالب است.

تفاوت عمده نرهای ماده‌نما که فاقد طوق هستند با نرهای غالب و نرهای با طوق کمرنگ در اندام‌های توليد مثلی آن‌هاست. اندازه بيضه‌های گروه نرهای ماده‌نما بزرگ‌تر از نرهای دو گروه ديگر است.

پژوهشگران در مطالعه جديد نشان داده‌اند که علت تفاوت ظاهری نرهای ماده‌نما در 100 ژنی‌ست که در کروموزوم شماره 11 آن‌ها قرار گرفته. اين 100 ژن بطور مشابه در کروموزوم 11 تمام نرهای يلوه‌های طوقدار وجود دارد ولی در نرهای ماده‌نما ترتيب قرار گرفتن ژن‌ها وارونه شده است. اين وارونگی ژنتيکی امکان جهش ژنتيکی را برای اين گروه 100تايی از بین برده و در نتيجه چنين نرهايی نه تنها زايیده می‌شوند بلکه وجود آن‌ها اتفاقی نيست گرچه ممکن است تعدادشان در پايان هر فصل جفتگيری کمتر یا بيشتر شود.

مطالعه جديد نشان داده اگر دو نسخه

از اين گروه ژنی 100تايی از پرنده نر و ماده به سلول تخم منتقل شود جوجه‌ای که از آن تخم بيرون می‌آيد زنده نمی‌ماند. بنابراين پرنده نر ماده‌نمايی که از تخم بيرون آمده و زنده مانده می‌بايست فقط يک نسخه از ژن را به ارث برده باشد. چنين جوجه‌ای از جنبه جمعيتی و بقا واجد ويژگی‌ست که امکان توليد مثل به روش متفاوت از ديگران برای او فراهم آمده است.      

نرهای معمولی يلوه بطور گروهی برای جلب توجه ماده‌ها از رفتارهای جنسی شامل نشان دادن طوق سفيد گردن‌شان استفاده می‌کنند. در اين رفتار گروهی يکی از يلوه‌ها که قدرت بيشتری دارد در مرکز گروه قرار می‌گيرد و نرهای ديگر اطراف او را اشغال می‌کنند. يلوه ماده بدون توجه به محل قرار گرفتن نرها در جمعيت ممکن است يکی از نرهای گروه را انتخاب کند. اما نرهايی که طوق کمرنگ دارند ترجيح می‌دهند از اين گروه فاصله بگيرند تا يلوه ماده امکان وارسی دقیق‌تر او و حرکات نمايشی‌اش را پيدا کند. بنابراين شانس انتخاب چنين نری از نظر آماری از شانس انتخاب نرهای گروه‌گرا بالاتر می‌رود. پژوهشگران می‌گويند تغييرات ژنتيکی منجر به بروز يلوه‌های با طوق کمرنگ چيزی حدود 500 هزار سال پيش رخ داده است.

مطالعه جديد نشان داده است که تعداد نرهای ماده نسبت به جمعيت یلوه‌ها به 1 درصد می‌رسد اما موفقيت در جفتگيری اين پرندگان باعث حفظ نرهای ماده‌نما در جمعيت يلوه‌ها شده است.