حاشیه های سیاسیِ میهمانی مذهبی خامنه ای

مراسم سالانه مذهبی که به مدت چهار شب در ایام محرم به میزبانی علی خامنه ای، رهبر ایران برگزار می شود، همواره در کانون توجه رسانه ها قرار دارد و ترکیب مقامات مسئولی، مداحان و سخنرانان این مراسم، به عنوان نشانه های سیاسی تلقی می شود.

به گزارش برخی رسانه ها، در مراسم امسال، حسن روحانی که در شب اول این مراسم حضور یافته بود، پس از اعلام حضور یک مداح تندرو مجلس را ترک کرد. این واکنش به اعتراض او به سخنان اخیر این مداح درباره رفتار هسته ای دولت تعبیر شد. در مراسم امسال رهبر ایران، مانند سال های گذشته، مداحان و سخنرانان تندرو، حضوری گسترده داشتند، چهره هایی چون احمد خاتمی، علیرضا پناهیان، سعید حدادیان و مهدی سلحشور.

با وجود این حاشیه، عکس های منتشره توسط دفتر رهبر ایران، نشان از روابط کاملا صمیمانه و توام با احترام رئیس جمهور ایران نسبت به خامنه ای دارد. امری که مورد رضایت و حمایت طیف تندرو قرار گرفته و آنها در مقایسه با محمود احمدی نژاد، رفتار حسن روحانی را پسندیده می دانند.

دیگر اتفاق مهم مراسم امسال، حضور محمدرضا رحیمی، معاون اول احمدی نژاد بود که به همراه رئیس دولت سابق به میهمانی مذهبی رهبر ایران رفت. در طول دو سال گذشته، تقریبا در همه پرونده های فساد کلان مرتبط با دولت دهم، نام محمدرضا رحیمی شنیده می شود. در هفته های گذشته خبرهایی درباره احضار، بازجویی و حتی بازداشت وی منتشر شده بود ولی این حضور نشان داد که وی کماکان از حداقلی از حاشیه امنیت برخوردار است. رحیمی که به خاطر پرونده های فسادش یک بار در دفتر وزیر سابق دادگستری بازجویی شده بود، چند روز قبل از این مراسم هم در مراسم تشییع جنازه حبیب الله عسگراولادی حاضر شده بود.

رحیمی و احمدی نژاد در این مراسم، در سمت راست خامنه ای نشستند. چند قدم آن طرف تر، چهره هایی چون علی اکبر ناطق نوری و احمد جنتی نشسته بودند از قدیم و جدید، به مهم ترین مخالفان احمدی نژاد تبدیل شده اند. این جنس هم نشینی ها البته کم سابقه نیست و بسیاری از مجالس سیاسی و مذهبی ایران چیزی شبیه مجمع تشخیص مصلحت نظام، پر از تضاد و تناقض هستند و همچنین جلوه ای از کوشش های معطوف به نمایش وحدت در ایران.

حضور سه فرزند احمد خمینی و نشستن آنها در صدر مجلس در کنار رهبر ایران هم اتفاق مهمی بود. در کنار آنها، غلامعلی حدادعادل، پدر همسر مجبتی خامنه ای نشسته بود که در خانواده رهبر ایران، جایگاهی شبیه حسن خمینی در خانواده خمینی دارد. از نظر سیاسی، این سه پسر، مهم ترین بازمانده های خانواده خمینی هستند که خواسته یا ناخواسته، در آینده سیاسی ایران مهم ترین رقیب خانواده خامنه ای محسوب می شوند. حسن، علی و یاسر در سال های اخیر کنش های سیاسی متعددی داشته اند. یاسر در این میان صریح تر از بقیه بوده و علی محافظه کارانه تر عمل کرده و حسن خمینی هم رفتاری بین این دو داشته است. سال 89 شایعه حضور علی در مراسم راهپیمایی حکومتی 9 دی، اصولگرایان را بسیار خشنود کرد. هفته نامه پنجره وابسته به طیف تندروهای اصولگرا عکس جلدش را در دقایق آخر تغییر داد و از وی به عنوان نوه واقعی روح الله خمینی یاد کرد. حضور علی در این مراسم اندکی بعد تکذیب شد ولی کماکان او نسبت به دو نوه دیگر احمد خمینی در میان اصولگرایان موجه تر است. نوه های خمینی علاوه بر اداره تشکیلات وابسته به پدربزرگ شان در ایران و کشورهای چون پاکستان، در اندیشه راه اندازی نهادهای علمی و حوزوی تازه ای هم هستند.

محمد خامنه ای، برادر رهبر ایران که مدتی است در فضای سیاسی غایب است، از دیگر میهمانان این مراسم بود. وی قبل از انتخابات در اظهاراتی کم سابقه از هاشمی رفسنجانی به عنوان مهره غرب یاد کرد و پس از آن، درباره سیاست سخن نگفت. وی مدتی هم بیمار بود ولی به نظر نمی رسد که بیماری مانع اظهارنظرش شده باشد، فعلا صلاح است او که چالش هایش با اصلاح طلبان و روحانیون چپ گرای ایران به دو دهه پیش باز می گردد، در حاشیه باشد.

در حاشیه این میهمانی مذهبی، حضور برخی چهره ها هم جالب توجه بود، از جمله حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه ایران که مدت هاست حضورش در رسانه ها به حداقل رسیده است. دو هفته پیش وزیر اطلاعات از تشکیل جلسه شورای هماهنگی اطلاعات خبر داد. ریاست این شورا با وزیر اطلاعات است ولی شواهد نشان از آن دارد که قدرتمندترین فرد این شورا، رئیس سازمان اطلاعات سپاه است که به عنوان نهادی موازی، همکاری ویژه ای با قوه قضائیه در برخورد با منتقدان و فعالان سیاسی و مدنی دارد.

نکته آخر به عدم حضور اکبر هاشمی رفسنجانی در مراسم مذهبی سالانه رهبر ایران باز می گردد که امر تازه ای نیست. او سال های گذشته هم در این مراسم و برخی میهمانی های سیاسی و یا مذهبی دیگر خامنه ای شرکت نکرده است.