خالق صد سال تنهایی درگذشت

گابريل خوزه گارسيا ماركز در ششم مارس ۱۹۲۸ در دهكده ي "آراكاتاكا" در منطقه "سانتامارا" در کلمبیا به دنيا آمد.

پدر بزرگش طبق سنت رايج آن زمان، مسئوليت پرورش او را بر عهده گرفت. وي در بین مردم کشورهای "آمریکای لاتین" با نام "گابیتو" به معناي "گابريل كوچك" مشهور است. گابريل شيفته ي همنشيني و گفتگو با پدربزرگ و داستان‌هاي خرافاتي مادر بزرگش شده بود. گذشته از سرهنگ و خودش، زنان ديگري هم حضور داشتند و گارسيا ماركز بعدها گفت كه باورها و حرفهاي آنها او را از اينكه تنها بر صندلي خانه‌شان بنشيند، مي‌ترساند.

بذر آينده ي شغلي‌‌ وي در جريان جنگهاي داخلي و رويداد "كشتار موز"، معاشقه‌هاي پدر و مادرش، باورهاي سرسختانه ي خرافي مادر خانواده، رفت و آمد عمه‌هاي كهنسال و دختران نامشروع... پدربزرگ كاشته شد.

زماني كه او هشت ساله بود، پدربزرگش درگذشت. گابریل به "سوكري" رفت تا با خانواده ي خود زندگي كند؛ جايي كه پدرش به عنوان يك داروساز سرگرم كار بود. پس از ورودش به "سوكري"، تحصيلات رسمي‌ خود را آغاز كرد. او به پانسيون شبانه روزي در "بارانونكيولا"، شهر بندري در دهانه ي رودخانه ي "ماگدالنا" فرستاده شد.در سال ۱۹۴۰ و در سن دوازده سالگي موفق شد بورس تحصيلي‌ مدرسه‌اي را كه براي دانش آموزان با استعداد در نظر گرفته شده بود، به دست آورد. ماركز در سال ۱۹۴۱ نخستين نوشته‌هايش را در روزنامه‌ای به نام Juventude که ويژه ي شاگردان دبيرستانی بود، منتشر کرد و در سال ۱۹۴۷ در دانشگاه "بوگوتا" به تحصيل در رشته حقوق پرداخت.

مانند بسياري از نويسندگان ديگر كه دانشگاه را تجربه كردند و آن را كوچك شمردند، گارسيا ماركز نيز متوجه شد كه علاقه‌اي به مطالعه در رشته ي دانشگاهي‌ ندارد و تبديل به كسي شده كه كاري را بر حسب وظيفه و اجبار انجام مي‌دهد. او نوشتن داستان را آغاز كرد و در كمال شگفتي،‌ نخستين داستانش با نام "سومين استعفا"، در سال ۱۹۴۶، در روزنامه ميانه‌رو "ال بوگوتا" منتشر شد. به اين ترتيب، گارسيا ماركز وارد دوران خلاقيتش گرديد و در سالهاي بعد، بيش از ده داستان براي روزنامه نوشت.

در سال ۱۹۶۵ شروع به نوشتن رمان "صد سال ‌تنهايی" کرد و آن را در سال ۱۹۶۸ به پايان رساند که به باور بيشتر منتقدان، شاهکار او به شمار می‌رود. در سال۱۹۸۲، کمیته ي انتخاب جایزه ي نوبل ادبیات در کشور سوئد، به اتفاق آرا، رمان "صد سال تنهایی" را شایسته ي دریافت جایزه شناخت و این جایزه به ماركز داده شد. بهمن فرزانه - مترجم ایرانی مقیم ایتالیا- رمان "صد سال تنهايي" را به زبان فارسی ترجمه و در ایران منتشر کرد. اين رمان پیش از انقلاب ۱۳۵۷شمسی در ایران بارها تجدید چاپ شد و مورد استقبال قرار گرفت.

مارکز یکی از نویسندگان پیشگام سبک ادبی "رئالیسم جادویی" است؛ اگرچه تمام آثارش را نمی ‌توان در این سبک طبقه‌بندی کرد. با وجود اين، منتقدان با تمركز بر آثار او، نام "رئاليسم جادويي" را بر آن نهادند؛ نامي كه او هرگز نپذيرفته است.

او دهه ي‌ ۱۹۹۰ را با انتشار رمان "ژنرال در هزارتوي خود" به پايان رساند و دو سال پس از آن هم رمان "زائر غريب" را نوشت. او در سال ۱۹۹۴ داستانهاي اخيرش را در كتاب "عشق و شياطين ديگر" منتشر كرد. اين سير در ۱۹۹۶ با انتشار "گزارش يك آدم ربايي" ادامه يافت. كتاب اخير اثر روزنامه نگارانه‌اي بود كه دربرگيرنده ي جزييات شگرفي از تجربه هاي بي‌رحمانه ي مواد مخدر در كلمبيا است. میرحسین موسوی٬ کاندیدای ریاست جمهوری ایران در سال ٨٨ و رهبر جنبش سبز، که بیش از هزار روز است که در حصر خانگی به سر می برد٬ خواندن این کتاب را به همگان توصیه کرده بود.

اين بازگشت به فعاليتهاي روزنامه نگاري در ۱۹۹۹ با خريد پُر كش و قوس امتياز نشريه ي "كامبيو" پابرجا ماند. اين نشريه ابزاري براي گارسيا ماركز شد تا به اصل خويش بازگردد. امروز "كامبيو " پيشگام سير پيشرفت مطبوعات كلمبيا است. متاسفانه در ۱۹۹۹بيماري سرطان لنفاوي گارسيا ماركز تشخيص داده شد و تحت رژيم درماني و غذايي ويژه اي قرار گرفت. وي در سال ۱۹۹۹، "مرد سال آمريکای لاتین" شناخته شد و در سال ۲۰۰۰، مردم کلمبيا با ارسال طومارهايی خواستار پذيرش رياست جمهوری کلمبيا از سوي مارکز بودند که او آن را رد كرد. ماركز در كنار داستانهايش،‌ نوشتن خاطرات را در دستور كار خود قرار داده است.

نخستين جلد از رمان او با نام "زيستن براي بازگفتن" در سال ۲۰۰۱ منتشر شد كه بي درنگ در نخستين چاپ خود در امريكاي لاتين به فروش رفت و نخستين جلد از اين اثر، تبديل به پرفروش ترين كتاب كشورهاي اسپانيايي زبان شد. نخستين جلد از اين كتاب تا سال ۱۹۵۵ را تحت پوشش قرار مي‌دهد و بنابر قول و برنامه ريزي ماركز، جلد دوم آن بر روي "صد سال تنهايي" متمركز شده بود.

گابریل گارسیا مارکز، بر اثر پیشرفت بیماریش در سن ۸۷ سالگی در ۱۷ اپریل درگذشت.