رسانه های عربی درباره حمله به سفارت عربستان چه نوشتند؟

 

علی مهتدی

 

اعدام شیخ نمر باقر النمر از رهبران شیعه عربستان به همراه 46 نفر دیگر، واکنش گسترده‌ و متفاوتی در رسانه‌های عربی بر جای گذاشت. هر چند این اتفاق در شرایطی رخ داد که روزهای نخست سال میلادی همزمان با دو روز آخر هفته شده و بسیاری از روزنامه‌ها در این مدت منتشر نشده‌اند، اما اهمیت اعدام شیخ نمر و سلسله وقایع بعد از آن باعث شد تا بیشتر تلویزیون‌ها، سایت‌ها و روزنامه‌های عربی به شکل ویژه‌ای به این موضوع بپردازند.

روزنامه الشرق‌الاوسط که به نوعی بازتاب‌دهنده اظهارات رسمی دولت عربستان است، تمام صفحه‌ی نخست خود را در روز یک‌شنبه به اعدام شیخ نمر و حواشی آن اختصاص داد.

این روزنامه با انتخاب تیتر درشت «روز قصاص»، اعدام شیخ نمر را یک موضوع کاملا داخلی مربوط به عربستان خوانده و آن را در کنار اعدام‌های دیگر، نشانه «عزم راسخ رهبران عربستان برای مبارزه با تروریسم» توصیف کرد.

در عین حال، الشرق‌الاوسط موضعگیری‌های دولت‌ها و سازمان‌های مختلف در سراسر جهان عرب را به شکلی پوشش داده که نشان دهد اکثر کشورهای عربی از موضع رسمی دولت عربستان در اعدام شیخ نمر حمایت کرده و واکنش‌های رخ داده در ایران به خصوص حمله به سفارت عربستان را محکوم می‌کنند.

الشرق‌الاوسط در صفحه نخست خود به بیانیه شورای ارشد علمای عربستان اشاره کرده که در آن، اظهارات مسوولین ایرانی در محکومیت اعدام شیخ نمر، مورد نکوهش قرار گرفته است. در بیانیه شورای ارشد علمای عربستان آمده است: «اظهارات غیر مسوولانه ایرانی‌ها جای تعجبی از یک نظام طائفه‌ای ندارد که در عراق از قتل بر اساس هویت حمایت کرده و از دولت تروریستی سوریه در قتل صدها هزار نفر از مردم این کشور پشتیبانی می‌کند. نظام ایران هرگز به آرمان‌های مسلمانان از جمله آرمان فلسطین کمکی نکرده و تنها سر و صداهایی در رسانه‌ها به راه می‌اندازد تا بدین ترتیب مشکلات داخلی خود را به کشورهای همسایه‌اش منتقل کند».

شورای ارشد علمای عربستان از تمامی کشورهای مسلمان خواسته تا در اقدامی هماهنگ، «دخالت آشکار ایران در امور داخلی عربستان»‌ به عنوان مهد اسلام را محکوم کنند.

الشرق‌الاوسط در بخش دیگری به بیانیه‌های شورای همکاری خلیج فارس و بیانیه دربار عربستان پس از حمله به سفارت این کشور در تهران نیز اشاره کرده است.

در بیانیه شورای همکاری خلیج فارس، حمله به سفارت عربستان به شدت محکوم شده و دولت ایران مسوول این امر معرفی شده است. شورای همکاری، ایران را متهم کرده که با اظهارات تند و نسنجیده عملا باعث تحریک افکار عمومی شده و با کوتاهی در حمایت از سفارت عربستان در تهران و کنسول‌گری این کشور در مشهد، التزام خود به حمایت از سفارت‌خانه‌های خارجی در خاکش را زیر پا گذاشته است.

دربار عربستان نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده که حمایت آشکار ایران از فردی که دستگاه قضایی عربستان او را محاکمه و به جرم تروریسم اعدام کرده،‌ در واقع نشان‌دهنده نیت واقعی ایران در حمایت از تروریسم در منطقه بوده و دخالتی آشکار و غیر قابل قبول در امور داخلی عربستان محسوب می‌شود.

روزنامه الحیات، دیگر رسانه نزدیک به دولت عربستان در صفحه نخست خود بیشتر اظهاراتی را منتشر کرده که نشان‌دهنده حمایت بی‌قید و شرط کشورهای عربی از عربستان در مقابله با ایران است.

الحیات در صفحه نخست خود به نگرانی بان کی مون از حمله به سفارت عربستان در تهران خبر داده و احضار سفیر ایران در امارات و همچنین احضار کاردار عربستان در تهران را برجسته کرده است.

الحیات همچنین تاکید ویژه‌ای بر اظهارات آیت‌الله خامنه‌ای کرده و دو خبر سخنان رهبر ایران و حمله به سفارت عربستان در تهران را در یک خبر با این عنوان منتشر کرده «خامنه‌ای‌، عربستان را پس از تجاوز به سفارتش در تهران، تهدید کرد».

این روزنامه در تیترها و خبرهای دیگری اشاره کرده که کویت از هر اقدام عربستان برای مقابله با تروریسم حمایت می‌کند و عربستان نیز به تمامی گروه‌های تروریستی هشدار داده که با جدیت بی‌سابقه‌ای با آنها برخورد خواهد کرد.

روزنامه لبنانی السفیر که به نزدیکی به حزب‌الله و گروه‌های عمدتا ملی‌گرای عرب مشهور است؛ در صفحه نخست خود ضمن پرداختن به خبرهای مختلف مربوط به اعدام شیخ نمر، اظهارات سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان را برجسته کرده است.

نصرالله در سخنانی که روز یک‌شنبه ایراد کرد، گفت: «خون شیخ نمر، تمام چهره‌ی امرای آل سعود را پوشانده و تا روز قیامت به دنبال آنها خواهد بود».

به گفته‌ی نصرالله «اکنون زمان آن رسیده که با شجاعت و صراحت به تمامی دنیا بگوییم که اصل و اساس تفکر تکفیری که می‌کشد و نابود می‌کند و با ارتکاب جنایت، ملت‌های جهان را تهدید می‌کند، آل سعود است و درس‌هایی که داعش در مدارس آموزش می‌دهد، همان کتاب‌هایی است که در مدرسه‌های آل سعود آموزش داده می‌شود».

السفیر همچنین در بخش‌های خبری دیگر به اظهارنظرهایی در محکومیت عربستان و حمایت از موضع ایران پرداخته است. از جمله، بیانیه مجلس اعلای شیعیان لبنان در این روزنامه بازتاب داشته که در آن اعدام شیخ نمر، اقدامی خطرناک توصیف شده که بر آینده منطقه تاثیر گذاشته و وضعیت را پیچیده‌تر از قبل می‌کند.

روزنامه النهار،‌ دیگر روزنامه مشهور لبنانی علاوه بر پوشش خبر حمله به سفارت عربستان در تهران، اظهارنظر برخی از چهره‌های سیاسی معروف لبنانی را در صفحه نخست خود پوشش داده است. از جمله این روزنامه به نقل از سعد حریری نخست‌وزیر سابق لبنان نوشت: «شیخ نمر یک شهروند عربستان بود که قوانین عربستان در مورد او صدق می‌کند و قابل اجرا است. وی یک شهروند ایرانی نبود که قوانین بسیج و سپاه در مورد او اجرا شود».

روزنامه الاخبار از رسانه‌های نزدیک به دیدگاه رسمی ایران در لبنان اما در بخشی از خبرهای ویژه‌ی خود نوشت که عربستان ظاهرا از چند روز قبل از اعدام شیخ نمر مشغول سنجش وضعیت و واکنش‌های احتمالی به این حکم بود.

به نوشته الاخبار، یک حساب کاربری توییتر به نام «خلاصه اخبار» که توسط یک فرد امنیتی ساکن ریاض  اداره می‌شود، سه روز قبل از اجرای حکم اعدام شیخ نمر اعلام کرد که به زودی 53 نفر از محاربان در نقاط مختلف عربستان اعدام شده و حکم خدا در مورد آنها اجرا می‌شود.

به نوشته‌ی الاخبار پس از انتشار این توییت، نگرانی‌هایی در زادگاه شیخ نمر و برخی مناطق شیعه‌نشین عربستان بروز کرد و به عنوان مثال فعالین رسانه‌ای در منطقه قطیف عربستان تلاش کردند تا موجی را در شبکه‌های اجتماعی به راه انداخته و خواستار آزادی شیخ نمر شوند.

روزنامه السیاسة کویت در خبر نخست خود، حمله به سفارت عربستان در تهران را پوشش داده و در گزارشی با عنوان «ضربه عربستان به تروریسم و فتنه» خبر داده که پس از تعدی به سفارت عربستان، کشورهای عربی مختلف از عربستان و اقدامات آتی این کشور در برابر ایران حمایت می‌کنند.

السیاسة نوشت: «عربستان با اجرای حکم اعدام در حق 47 نفر از جمله نمر باقر النمر چهره تندروی شیعه و برخی از افراد وابسته به القاعده، ضربه‌ی سنگینی به تروریسم و فتنه زد و این در حالی بود که ایران و هم‌پیمانانش در منطقه دست به حمله‌ای تند علیه عربستان زدند».

به نوشته السیاسة، کشورهای عربی از جمله امارات و بحرین اعلام کرده‌اند که هر اقدامی که عربستان در مبارزه با تروریسم و تندروی انجام دهد مورد حمایت این کشورها است.

روزنامه الصباح تونس نیز خبر اعدام شیخ نمر و صف‌آ‌رایی‌های صورت گرفته در منطقه را در صفحه نخست خود منتشر کرد. در گزارش این روزنامه اشاره شده که «ایران، حزب‌الله لبنان و حوثی‌های یمن با اظهاراتی تند و بی‌سابقه، خطاب به عربستان گفتند که نظام حاکم بر این کشور حتما بهای هنگفتی بابت اعدام شیخ نمر پرداخت خواهد کرد».

روزنامه البلاد الجزایر در گزارشی با عنوان «تنش بین ایران و عربستان به بالاترین سطح خود رسید» نوشت: «اظهارات مسوولین ایرانی و دعوت به تظاهرات علیه عربستان، حمله به سفارت عربستان در تهران و بیانیه بسیار تند ریاض که در آن نظام ایران نظامی طائفه‌ای، خبیث و تفرقه‌افکن معرفی شده، تنش بین دو کشور که در سایه پرونده سوریه رو به اوج‌گیری بود را به بالاترین سطح خود در سال‌های اخیر رساند».