۱۰ نکته درباره کودتای ترکیه

۱- شب کودتا هدفمند انتخاب شده بود. اردوغان، رییس جمهور ترکیه در تعطیلات بود و اکثر فرماندهان ارتش برای شرکت در عروسی دختر یکی از ژنرال ها، در استانبول بودند. 

۲- تا ساعت ۲ونیم شب که اردوغان پیام نداده بود، تلویزیون دولتی بیانیه ارتش را خواند، حکومت نظامی در حال شکل گیری، مردم در تلاش برای ذخیره پول و غذا بودند و همه چیز مرتب پیش می رفت.

۳- به نظر می رسد کودتاچیان که مهره های ارشدشان در ستاد مشترک ارتش بودند، انتظار داشتند تحرکات حداقلی شان جو روانی بالایی ایجاد کند ولی نکرد. 

۴- واکنش مردم غیرقابل پیش بینی بود. هیچکس انتظار نداشت آنها دست خالی به سمت فرودگاه حرکت کنند.

۵- استراتژی ارتش عدم شلیک به سمت مردم بود و این مهم ترین عامل شکست شد. برخی سربازان گفته اند آنها قرار بوده در یک تمرین نظامی شرکت کنند و طبعا آماده شلیک نبودند و خیلی زود هم تسلیم شدند. برخی فرماندهان ارتش در ساعات اولیه علیه آن موضع گرفتند. کودتا مقدمات و ابزار ضعیف داشت.

۶- کودتا اگر هم نمایش بود، نمایش قدرت اردوغان نزد طبقه مذهبی و نمایش مردم بود. یک دقیقه پیام داد، هزاران نفر در خیابان بودند. این واقعیت مهمتر از هر سناریوی دیگری است که در ذهن ماست. دیشب شب قدرت مردم و مذهب بود، برای ترکیه و یا برای اردوغان. 

۷- کودتای ارتش ترکیه در مجموع به صحنه مشروعیت قانونی دولت و هنرنمایی اردوغان تبدیل شد. پس از قوه قضائیه و پلیس، نوبت پاکسازی ارتش است ولی این دلیل طراحی توسط خودش نیست. 

۸- در شش ماه های قبل ضعف امنیتی در کشور مشهود بود. برخی تحلیل گران از دخالت نهادهای خارج از کنترل دولت در این وضعیت خبر می دادند. ممکن است اتاق فکر آن ماجراها در ارتش بوده باشد. 

۹- اردوغان را پدرخوانده همه ماجراها دانستن، ساده ترین شکل تحلیل است، مثل تحلیلی که انفجار برج های دوقلو را کار خود آمریکایی ها می دانست. 

۱۰- بخش مهمی از مردم استانبول وضعیت معلق دارند. آنها از اردوغان دلخوشی ندارند ولی از جنگ داخلی، نبود امنیت و سوریه ای شدن به شدت در هراس هستند. می خواهند زودتر اوضاع آرام شود. دیشب ساعت ۳ که ورق برگشت، بسیاری از همسایه های ما به پنجره آمدند و دست زدند و شادی کردند، نه برای اردوغان، برای خودشان و ترکیه.