چرا عکس ورزشی حسن روحانی مهم و متفاوت است؟

حسن روحانی دیشب در صفحه توییتر خود یک عکس متفاوت منتشر کرد؛ بدون لباس روحانی، با لباس ورزشی در حال تماشای بازی فوتبال تیم های ایران و نیجریه.

اگرچه پس از دوران محمود احمدی نژاد، نباید دیدن چنین تصویری از رییس جمهور ایران غافل‌گیر کننده باشد. احمدی نژاد با رییس جمهور بولیوی فوتبال بازی کرد، پنالتی زد، حرف های فوتبالی گفت و...؛ با این وجود، عکس حسن روحانی اهمیت خاص خودش را دارد.

انتشار تصاویر روحانیون به ویژه روحانیونی که در راس قدرت قرار دارند، محدودیت های خاص خودش را در ایران دارد. کشیدن کاریکاتور آن ها نیز ممنوع است. معمولا حتی در عکس های خانوادگی یا دوره‌های  آخوندی باز هم تلاش روحانیون در محافل غیررسمی برای رعایت آداب لباس پوشیدن مشخص است؛ نمونه آن، عکس هایی بود که «محمدعلی ابطحی»، رییس دفتر رییس جمهور در دولت اول خاتمی منتشر می کرد.

تصویر رییس جمهور ایران اما این قاعده معمول را شکسته بود؛ شلوار گرم‌کن ورزشی و پیراهن آستین کوتاه. پیراهن ورزشی حسن روحانی، نمادی از ایران داشت ولی یوزها را نداشت. احتمالا تیم تبلیغاتی او دیر به فکر افتاده اند و نتوانسته اند لباس نمادین تیم ملی را تهیه کنند. اما این تصویر غیر رسمی، سیمایی صمیمانه تر از حسن روحانی که به اندازه کافی خوش تیپ است، نزد هوادارانش ترسیم می کند.

سنتی های اصول گرا در ایران رویکرد خوشایندی در رویارویی با فوتبال ندارند. آن ها فوتبال را پدیده ای غرب‌ساخته می دانند که به سرگرم سازی ملت ها مشغول است و نگران پیامدهای اجتماعی پس از یک بازی مثل شادی های خیابانی هستند. این در حالی است که تصویر حسن روحانی از این قالب گذشته و درک مدرن تر او را به نمایش می گذارد.

دکور خانه رییس جمهور ساده است؛ در حد زندگی یک خانواده متوسط ایرانی. در طول یک سال گذشته رسانه های مخالف حسن روحانی کوشیده بودند با انتشار گسترده تصویر بوسیدن دست او توسط یک هوادار، باد زدن برادرش، برجسته کردن سفر نوروزش به کیش و حاشیه سازی برای جشنی که همسرش در کاخ سعدآباد برگزار کرد، یک تصویر اشرافی از او بسازند. تصویر خانه معمولی حسن روحانی، مخالف تصویرسازی یک ساله اصول گرایانه است و این هوشمندی تیم تبلیغاتی او را نشان می دهد.

در این تصویر اما حسن روحانی تنها است. خانواده روسای جمهور در ایران معمولا ناشناخته اند؛ خانواده بیش‌تر چهره های قدرتمند ایرانی چنین هستند. در طول سه دهه گذشته، همسران هاشمی رفسنجانی، میرحسین موسوی و مهدی کروبی در فضای اجتماعی و سیاسی فعال بوده اند اما همسران رهبر، روسای جمهور و روسای دیگر قوا معمولا در پستو بوده و یا حضور بسیار کم‌رنگی داشته اند.

«صاحبه عربی»، همسر حسن روحانی نیز در همان ماه های اول حضور اجتماعی خود به مشکل برخورد. او جشنی در کاخ سعدآباد برگزار کرد و حاشیه هایش سبب شد یک ماه رسانه های اصول گرا علیه دولت بتازند. بعدها مشخص شد بیش‌تر خبرها دروغ بوده ولی غیبت ماه های اخیر صاحبه عربی نشان می دهد او سخت دلگیر است.

اگر چه به نظر نمی رسد این دلگیری سیاسی، علت غیبت او بوده است. به طور معمول، اگر او می خواست همراه حسن روحانی به تماشای این بازی بنشیند، باید بدون چادر می بود. عبور از مرز چادر در روزهایی که رییس جمهور ایران در باتلاق سیاسی قانون حجاب و عفاف گیر کرده و مخالفانش او را متهم به لیبرالیسم فرهنگی می کنند، می توانست دردسرهای بسیاری تولید کند.

نکته آخر این که انتشار این عکس ها از نگاه بدنه اجتماعی مهم است. دولت روحانی یک دولت بدون پشتوانه اجتماعی قوی است. بخشی از رای او مرهون حمایت هاشمی و خاتمی است، بخشی، رای «نه» به «سعید جلیلی» است و رای روستاییان و شهرهای کوچک کماکان استعداد این را دارد که به سمت چهره ای چون محمود احمدی نژاد بچرخد. تصویرسازی های این‌چنینی و تلاش برای تحکیم عقبه اجتماعی حسن روحانی در حال حاضر برای تداوم محبوبیت اجتماعی او بسیار مهم است.

در طول یک سال گذشته، تیم رسانه ای حسن روحانی نشان داده که در این زمینه نتوانسته است موفق عمل کند و در ارایه چهره ای مردمی از رییس جمهور عاجز بوده است؛ انتشار این عکس از معدود نقاط موفق کارنامه یک ساله آن ها به شمار می رود.