close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
جامعه مدنی

چه کسی به ظریف گفت خائن؟

۷ خرداد ۱۳۹۴
رضا حقیقت‌نژاد
خواندن در ۵ دقیقه
چه کسی به ظریف گفت خائن؟
چه کسی به ظریف گفت خائن؟

"من دارم وحدت را به هم می ریزم یا اون کسی به من می گه خائن." این جمله را محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، چهارشنبه 3 خرداد پس از پایان جلسه غیرعلنی مجلس ایران خطاب به مهدی کوچک زاده، نماینده تندروی منتقد دولت گفت.

مهدی کوچک زاده در پاسخ گفت: "اون کسی که به شما میگه من با مذاکرات زیر سایه تهدید موافق نیستم، اون به شما میگه خائن." عبارت مذاکره زیر سایه تهدید را پیش از این علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، 17 اردیبهشت به کار برده بود.

مهدی کوچک زاده، البته خیلی سریع حرفش را پس گرفت و گفت خودش از زبان رهبر جمهوری اسلامی می گوید. عبارتی که خشم بیشتر وزیر امور خارجه ایران را برانگیخت.

علی خامنه ای دیروز در دیدار با نمایندگان مجلس ایران ضمن توصیه به آنها برای تعامل با دولت، گفت: "اینکه ما طرف مقابل را از اوّل متّهم کنیم که بنایش بر فلان کار خلاف است - یا بنایش بر سازش است یا بنایش بر خیانت است یا بنایش بر سوءِاستفاده‌ی شخصی است - این نمی شود؛ با این نگاه، تعامل امکان‌پذیر نخواهد بود."

این کنایه تلویحی نشان می دهد او با تعبیر شدن انتقاداتش از فضای مذاکرات هسته ای به خیانت یا سازش موافق نیست، قبلا هم در حمایت از اعضای تیم هسته ای ایران سخن گفته است.

دیروز صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه ایران هم خواستار پرهیز از توهین به مذاکره کنندگان شد و گفت: "توهين به تيم مذاكره كننده و يا انتشار مذاکرات غیرعلنی مجلس با تیم مذاکره کننده هیچ کمکی به روند مذاکرات نمی‌کند و وجهی ندارد." اشاره او به انتشار بخش هایی از سخنان عباس عراقچی، عضو تیم هسته ای ایران در جلسه غیرعلنی مجلس است که توسط حمید رسایی، نماینده منتقد دولت صورت گرفت.

محمدرضا باهنر، نائب رئیس مجلس ایران هم دیشب در یک برنامه تلویزیونی گفته است: "واژه دلواپسی نباید به حدی غلیظ شود که مذاکره‌کنندگان خائن قلمداد شوند." دلواپس، صفت منتقدان تیم مذاکره کننده هسته ای است.

اما چه کسی در هفته های گذشته درباره خیانت صحبت کرده است؟ سه شنبه هفته پیش برخی کاربران دلواپس منتقد دولت به طور گسترده فیلم 8 دقیقه ای از سخنرانی محمود نبویان، نماینده مجلس منتقد دولت را بازنشر دادند. نبویان در این سخنرانی، چند بار از تعبیر "خیانت" استفاده می کند.

این سخنرانی چهارشنبه 30 اردیبهشت در همایش «نقد بیانیه لوزان»‌ که در مسجد ولایت صلح آباد بوشهر انجام شده و نبویان و بیانیه لوزان [سوئیس] را خیانت محض توصیف می کند.

محمود نبویان، 4 خرداد هم در گفت و گو با سایت رجانیوز، بر مواضع اش پافشاری کرده و گفته است: " تیم دیپلماسی هسته ای دولت یازدهم تعهد داده اند تمام مراکز نظامی، تمام تجهیزات، تمام موشک ها و تمام متخصصین نظامی را هم در اختیار آژانس قرار بدهند ... این خیانت بزرگی به منافع ملی است."

علاوه بر محمود نبویان، برخی چهره های نظامی مانند سردار سلامی، جانشین فرمانده سپاه هم 29 فروردین در برنامه تلویزیونی نگاه یک بازرسی مراکز نظامی و حتی گفت و گو درباره این موضوع را به معنای تحقیر ملی دانست و گفت چنین موضوعی دقیقا یک "خیانت" و وطن فروشی است و اگر کسی این حرف ها را بزند، پاسخش سرب داغ خواهد بود.

چنین رویکردی در قبال محمدجواد ظریف، تازگی ندارد. اصولگرایان تندرو پیش از این با بازسازی های تاریخی سعی کرده بودند چنین برچسبی رو به او بزنند.

شعر جنجالی علیرضا قزوه، شاعر تندرو که سروده بود: " به ابوموسی اشعری بگو برگردد عقب / پول دولت را خودمان می‌دهیم.  بگو که اینقدر دست ندهد به جان کری / که دستش خورده به دست اوباما" و تشبیه محمدجواد ظریف به ابوموسی اشعری، یک نمونه بارز از رویکرد خائن دانستن وزیر امور خارجه ایران توسط تندروهاست.

ابوموسی اشعری در ادبیات مذهبی شیعه به عنوان فردی ساده لوح که فریب دشمن را خورده و پیامد رفتارش در قبال امام اول شیعیان، خائنانه بوده، شناخته می شود.

چنین اتهاماتی در میان رسانه های تندرو، مبانی نظری تاریخی وسیعی دارد. جواد سلیمانی امیری، عضو هیئت علمی "مؤسسه‌ آموزشی و پژوهشی امام خمینی" (وابسته به محمدتقی مصباح یزدی)، 6 اردیبهشت در گفت و گو با سایت برهان، از دوگانه «اعتدال علوی» و «اعتدال اشعری» سخن گفته است.

به گفته سلیمانی، "دو نوع میانه‌روی و اعتدال وجود دارد: علوی [امام اول شعییان، پایه گذار آن اعلام شده است] و اشعری، ابوموسی اشعری پایه‌گذار دومی است. حضرت در حکومت خود اعتدالی عمل می‌کرد؛ به طوری که وقتی فهمید جامعه آمادگی درگیری با معاویه را ندارد، حکمیت را پذیرفت. هدف ایشان این بود که مردم به دروغ‌گویی معاویه پی ببرند ... امام می‌خواستند مردم این واقعیت را درک کنند. در واقع، ایشان نرمش قهرمانانه‌ای را انجام داد که ناشی از اعتدال است."

 وی حامیان اعتدال اشعری را کسانی دانسته که خودشان را اهل تدین نشان می دهند ولی اهل رفاه و عافیت طلبی هستند، پشت میز مذاکره به دشمن باج می دهند، دشمن را قوی می داند و ....

این عبارت های تاریخی و تئوریک را می توان با انبوه اتهام ها و توصیف های دیگر شاگردان محمدتقی مصباح یزدی که اغلب در جبهه پایداری انقلاب اسلامی جمع شده اند، تطبیق داد تا مصداق هایش به روشنی شناخته شود.

ابوموسی اشعری نامیدن محمدجواد ظریف و اتهام خیانت زدن به او تازگی ندارد، پیش از این نه تنها توسط نمایندگان یا شعرای تندرو، بلکه توسط علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز شبیه سازی های متعددی به کار برده شده است.

طلحه و زیبر خواندن میرحسین موسوی و مهدی کروبی، نمونه آشکاری از این رویکرد است. رویکردی که با هدف حذف یا به حاشیه راندن نیروهای سیاسی قطب مخالف تندروها در سال های اخیر، جلوه بیشتری یافته است.

از این منظر، چندان مهم نیست که دقیقا چه کسی به محمدجواد ظریف، خائن گفته است، مهم این است که او مدت هاست به عنوان یک خطر بالقوه سیاسی از نظر تندروها شناخته می شود، آنها برای به حاشیه بردن محمدجواد ظریف از هر برچسبی استفاده می کنند. خائن، یک برچسب معمولی است. 

ثبت نظر

جامعه مدنی

نامه جعلی بود، شیرها نمی‌آیند

۷ خرداد ۱۳۹۴
سام خسروی‌فرد
خواندن در ۷ دقیقه
نامه جعلی بود، شیرها نمی‌آیند