فردوسی پور، هم "زرد"، هم "معاند"

پدرام قائمی٬ شهروند خبرنگار 

 

 گزارش کمیسیون «اصل ۹۰ » در مجلس شورای اسلامی لبریز است از کلی‌گویی های مکرر؛ دقیقاً همان ادعاهای همیشگی اهالی فوتبال در مورد وجود فساد در فدراسیون، باشگاه‌ها، سازمان لیگ، مجمع‌ها و هیات ها و البته مدارس فوتبال.

این کمیسیون هیچ اشاره مستقیمی به عوامل فساد نکرده و حتی در هیچ بخشی از این گزارش ادعا نشده است که اسنادی محرمانه در دست اعضای کمیسیون قرار دارد که در صورت نیاز به مراجع امنیتی یا قضایی داده خواهد شد. همه‌چیز به‌صورت کلی، سطحی و غیر شفاف ارایه‌ شده است.

«محمدعلی پورمختار»، «فاطمه رهبر»، «حمید رسایی»، «حسین آذین»، «مصطفی افضلی فرد» و «داوود محمدی» در پس یک سال و نیم تحقیق در مورد مفاسد فوتبال، به سه عنصر مشخص رسیده‌اند که به آن ها به‌صورت غیرمستقیم و درعین‌حال کاملاً محسوس و ملموس اشاره‌شده است؛ «محسن صفایی فراهانی»، رسانه‌ها و شخص «عادل فردوسی پور» و همین‌طور «علی کفاشیان».

در بند «و» این گزارش که «رسانه‌های زرد» نام‌گذاری شده است، می‌خوانیم: «یکی از مهم‌ترین عوامل گسترش فساد در ورزش فوتبال، فعالیت برخی نشریات ورزشی است که اصطلاحاً جراید زرد می‌گویند. علی‌رغم وجود قوانین موضوعه، به دلیل نظارت ناکافی در این حوزه، این روند روزبه‌روز گسترش بیش تری یافته است.»

کمیسیون اصل ۹۰ اما پا را فراتر گذاشته و اداره مطبوعاتی وزارت ارشاد را هم مورد نقد قرار داده است: «هیات نظارت بر مطبوعات مستقر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی- در تمام دولت‌ها- به دلیل توجه و تمرکز بر مطبوعات فعال در عرصه سیاسی و اجتماعی، از نظارت بر رسانه‌های ورزشی غفلت کرده‌اند به‌طوری‌که از نیمه تیرماه ۹۳ تا مهرماه همان سال از ۷۰ تذکر، تنها ۴ تذکر متعلق به مطبوعات ورزشی است. در همین ارتباط شدید برخورد قضایی با مطبوعات ورزشی در مراجع قضایی تقریباً صفر بوده است.»

آن چه کمیسیون اصل ۹۰ آن را در فضای فوتبال و رسانه ایران کم می‌بیند، برخورد قضایی قاطع با رسانه‌های نوشتاری است. اعضای کمیسیون ادعا می‌کنند که یکی از سردبیران روزنامه‌های کثیرالانتشار ورزشی به آن ها اعتراف کرده بود که  هشت سال قبل از بازیکنی ۱۰ میلیون تومان گرفته است تا یک هفته به‌صورت روزانه در صفحه اول روزنامه پوشش داده شود و همین کار باعث افزایش قیمت این بازیکن به مبلغ کلان در فصل نقل و انتقالات شد. این که این سردبیر از کدام روزنامه حاضر به چنین اعترافی شده، در نوع خود حیرت‌انگیز است.

نگاهی به پیش‎خوان روزنامه‌فروشی های کشور نشان می‌دهد که هم‌اکنون روزنامه‌های «گل»، «خبر ورزشی»، «ایران ورزشی»، «پیروزی»، «ابرار ورزشی»، «شوت»، «نود» و «هدف»، هشت روزنامه تخصصی ورزش ایران هستند. این هشت رسانه تقریباً با تیراژهای روزانه بین ۸ تا ۶۰ هزار نسخه روی کیوسک های مطبوعات ایران قرار می‌گیرند که سهم تنها روزنامه خبر ورزشی به‌عنوان پرتیراژترین روزنامه ورزشی کشور، ۶۰ هزار نسخه در روز است.

«علی جوادی»، سردبیر کنونی روزنامه خبر ورزشی و یکی از نزدیکان «علی لاریجانی»، هشت سال قبل دبیر سرویس ورزشی روزنامه «جام جم» بود.

روزنامه گل به‌عنوان دومین روزنامه پرتیراژ کشور پس از جدایی «مجید کوهستانی» از این روزنامه، به سردبیری «رضا خدادادی» اداره می‌شود که از دو سال قبل به عنوان سردبیر این روزنامه انتخاب شد.

روزنامه ایران ورزشی به سردبیری «سعید زاهدیان» (از یک سال قبل) و روزنامه نود به سردبیری «سعیده فتحی» (از سه ماه قبل) در رده‌های بعدی شمارگان جراید ورزشی در ایران هستند.

سابقه فعالیت هیچ‌یک از این سردبیرها در رسانه‌های خود به هشت سال نمی‌رسد و نکته قابل‌توجه این‌که این چهار نفر، هشت سال قبل در همین روزنامه‌ها حضور نداشته اند!

کمیسیون اصل ۹۰ به کدام سردبیر اشاره دارد؟ سؤال کلیدی‌تری که امروز در رسانه‌های ورزشی ایران مطرح می‌شود، این است که اساساً کدام سردبیر به ساختمان مجلس فراخوانده شده بود؟
کمیسیون اصل ۹۰ پیش‌ازاین از «افشین عبدالهیان»، سردبیر ابرار ورزشی و علی جوادی، سردبیر روزنامه خبر ورزشی برای پاسخ گویی دعوت کرد. هر دو به ساختمان مجلس رفتند، بیش از سه ساعت با نمایندگان حاضر در این کمیسیون گفت‌وگو کردند و حتی بخشی ازآن چه در مجلس گفته و شنیده بودند را در رسانه خود به‌صورت علنی انعکاس دادند.

سؤال مهم‌تر این است که آیا کمیسیون اصل ۹۰ در جلسات خود با سردبیران ورزشی، از روش‌های بازجویی برای اخذ اعتراف استفاده کرده است؟ روش محمدعلی پورمختار، فاطمه رهبر یا حمید رسایی برای شنیدن اعترافات سردبیر موردنظر چه بوده؟

روزنامه‌های ورزشی طی روزهای گذشته در قبال این «اتهام»، سکوتی معنی‌دار کرده اند. هیچ‌یک از این هشت نشریه به دلیل آن چه «برخورد قضایی قاطع» خوانده‌شده، به‌صورت مستقیم به این مورد ورود نکردند هرچند که ماهیت آن را به‌صورت کلی زیر سؤال بردند و در قبال آن نقدهایی داشتند. روزنامه‌های خبرورزشی، گل و ایران ورزشی منتقدان کلی گزارش فساد در فوتبال بودند.

اما عادل فردوسی پور به صورت رسمی در برنامه خود واکنشی مشخص نشان داد. چرا عادل؟

گزارش اصل ۹۰ به شکل معنی‌داری خط و مشی کاملاً سیاسی را دنبال کرده است. در تمام بندهای آن می‌توان تلاش تیم اصول گرا برای مقابله با هر عاملی که در فوتبال مقابل این جریان سیاسی بوده یا به این طیف وابستگی ندارد را دید. در این گزارش، به‌صورت غیرمستقیم به عادل فردوسی پور، مجری و تهیه‌کننده برنامه«۹۰» هم اشاره ‌شده است. کمیسیون اصل ۹۰ عادل را به دلالی مربیان خارجی متهم کرده‌ است:«در کنار نشریات زرد ورزشی، یکی از برنامه‌های فوتبالی سیما نیز که مخاطبین بسیاری دارد، بر اساس گزارش‌های متعدد اهالی فوتبال و برخی شواهد و قرائت ها، نه تنها در افزایش ناهنجاری‌های این ورزش نقش فزاینده داشته است بلکه برخی شائبه‌ها درباره نقش عوامل اصلی این برنامه برای اتصال مربیان و بازیکنان خارجی به باشگاه‌های داخلی وجود دارد که موضوع قابل‌ رسیدگی دقیق‌تر است. بسیاری از اهالی فوتبال با ارایه مستندات و شواهد قابل‌اعتنا، معتقدند که این برنامه با پرداختن به زشتی‌های فوتبال و دامن زدن به این موارد، تداوم می‌یابد. هرچند این برنامه توانسته است در برابر برخی معضلات فوتبال هم نقش‌آفرینی کند اما درمجموع، با بررسی عملکرد برنامه‌ای که حدود یک دهه قدمت دارد، به نظر می‌رسد که در این برنامه تلویزیونی، گرایش به حاشیه‌ها بیش از اصل شده باشد.»

عادل فردوسی پور در برنامه دوشنبه‌شب خود به‌صورت مستقیم نسبت به این اتهامات واکنش نشان داد. او ابتدای برنامه ۹۰ گفت: «اگر منظور از این بند از گزارش منتشرشده، برنامه ۹۰ است، باید بگویم این موضوع خلاف واقعیت است و این موضوع از سوی اداره کل حقوقی سازمان صداوسیما پی گیری می‌شود.»

این اتهامات در حالی به عادل فردوسی پور- به شکلی غیرمستقیم و با کدهای مشخص- وارد شده که این مجری و تهیه‌کننده صداوسیما طی سال‌های اخیر بیش از ۱۷۰ آیتم در مورد فساد، دلالی، شرط‌ بندی و تبانی در فوتبال ایران پخش کرده است. گزارش‌های او در مورد دلال مشهوری که بازیکنان ایران را به اتریش و اسلواکی می‌برد و از آن ها تمامی مبلغ قراردادشان را طلب می‌کرد، باعث تشکیل پرونده قضایی  دوجانبه برای این دلال در فدراسیون فوتبال و دادسرای تهران شد.

مخالفت و ایستادن مقابل رسانه‌ها، درخواست برای برخورد قضایی با روزنامه‌های ورزشی، مبسوط کردن بخش عمده‌ای از فساد در فوتبال به خبرنگاران و البته محکوم کردن عادل فردوسی پور به‌دست داشتن در جابه جا کردن مربیان خارجی، نکته قابل تأمل در گزارشی است که هیچ نقطه مثبتی را نمی‌توان در آن یافت.

اما این خط ‌و ربط در مورد عادل از کجا شکل‌ گرفته است؟
 ادعاهای «محمد مایلی کهن»، «داریوش مصطفوی»، «امیر قلعه‌نویی» و همین‌طور «عبدالرحمن شاه‌حسینی» که از او به‌عنوان انشا کننده این گزارش نام‌برده می‌شود، مهم‌ترین عوامل در این خط گیری بوده اند. هرچند که نزدیکان عادل فردوسی پور گرایش‌های سیاسی او به سمت دولت اصلاحات، مقابله اش با دولت محمود احمدی‌نژاد و همین‌طور مصاحبه اخیر وی با «محمدجواد ظریف» که از سوی صداوسیما و به خواست روزنامه «وطن امروز» توقیف شد را از دیگر عوامل این جبهه‌گیری می‌دانند. 

عادل فردوسی پور حتی در سال ۱۳۸۷ هم در برنامه زنده از سوی سردار «عزیزالله محمدی»، نایب رییس وقت فدراسیون فوتبال با لقب «معاند نظام» معرفی‌شده بود.

ادامه دارد...