مریم واحدی دهکردی
درست یک هفته پس از ورود روح الله خمینی به کشور و تنها پنج روز پس از اعلام تشکیل دولت موقت، روزنامه های ایران خبر از تایید دولت بازرگان با رای مردم دادند.
در همین روز، راهپیمایی بزرگی که در روزهای پیش از 19 بهمن از طریق روزنامه ها به مردم اطلاع داده شده بود، در سراسر کشور برگزار شد.
روزنامه «کیهان» در صفحه اول خود نوشت:«عظیم ترین راهپیمایی در سراسر کشور؛ میلیون ها نفر به بازرگان گفتند:بله».
روزنامه «اطلاعات» هم در عباراتی مشابه، خبر حمایت مردم از مهدی بازرگان را منتشر کرد:«راهپیمایی میلیون ها ایرانی امروز تاریخ ساخت؛ مردم به بازرگان رای اعتماد دادند».
روزنامه «آیندگان» نیز با تیتر«راهپیمایی رای اعتماد به بازرگان»، به گیشه مطبوعات رفت.
در همین روز، اخبار مهم دیگری در صفحه اول روزنامه ها به اطلاع شهروندان رسیده بود که البته در برابر تایید بازرگان از سوی مردم، کم اهمیت تر به نظر می آمدند؛ حمایت دولت های خارجی نظیر لیبی از دولت بازرگان یکی از این اخبار بود. جنگ میان امریکا، چین و روسیه بر سر حمایت یا عدم حمایت از شرایط روز ایران نیز از دیگر اخبار منتشر شده در این روز بود.
طرح ملی رفراندوم و انتخابات ملی نیز در روزنامه اطلاعات روز 19 بهمن به چاپ رسیده بود. روزنامه کیهان در یک ستون، این عبارات را از قول «شاپور بختیار»، نخست وزیر وقت درباره نتیجه احتمالی رفراندوم منتشر کرد:«نتیجه رفراندوم مخالفان را می پذیرم.»
بنا بر آن چه روزنامه های آن روز منتشر کرده اند، مذاکرات مهمی میان بازرگان، بختیار و ارتش انجام شد که نتیجه آن به برگزاری رفراندوم و انتخابات ملی منجر شد. روزنامه اطلاعات در صفحه دوم خود به نقل از بختیار نوشت:«من و بازرگان می توانیم توافق کنیم.»
این توافق البته هرگز حاصل نشد.
خبر دیگری که در صفحه اول روزنامه های صبح و عصر 19 بهمن 1357 به چشم می خورد، «خروج مرموز شریف امامی » بود. شریف امامی با سابقه دو دوره نخست وزیری در دوره پهلوی و 15 سال ریاست مجلس سنا، از کشور خارج شد. استعفای 22 نماینده مجلس نیز از اخبار منتشر شده در روزنامه آیندگان این روز بود.
در صفحات میانی روزنامه آیندگان 19 بهمن و در سالگرد قیام «سیاهکل»، مقاله ای مفصل از این رخداد با شرح و تفصیل و تصاویر افرادی که در این ماجرا نقش داشتند، تحت عنوان «روزی که زنگ بزرگ خون به صدا درآمد و توفان شکوفه داد»، منتشر شد.
قیام سیاهکل در 19 بهمن ماه 1349 با حمله مسلحانه هواداران «سازمان چریک های فدایی خلق ایران» به یک ژاندارمری رخ داد که در طی آن سه نفر از چریک ها کشته و 10 نفر از آن ها دستگیر و بعدها اعدام شدند. در صفحه آخر روزنامه کیهان نیز در این باره چند یادداشت و مقاله منتشر شده بود.
یکی از مهم ترین مقالات این موضوع، «سیاهکل از نگاه بیژن جزنی و مسعود احمدزاده » بود. جزنی از فعالان سیاسی چپ گرای ایران بود که در فروردین 1354 در تپه های اوین تیرباران شد.
خبری که تنها روزنامه اطلاعات 19 بهمن 1357 بدان پرداخت، محاکمه شاه در دادگستری بود. این روزنامه در صفحه نخست نوشت:«امام خمینی به قضات و وکلای دادگستری اظهار داشت شاه در دادگستری محاکمه شود.»
آیت الله خمینی گفته بود اگر کشوری از استرداد شاه خودداری کرد، غیابا وی را محاکمه کرده و سپس اموال او را ضبط کنید.
همچنین شایعه ای درگرفته بود از کودتا توسط تیمسار «عبدالعلی بدره ای» علیه بختیار و بازرگان که در روزنامه اطلاعات همین روز تکذیب شد.
در میان انبوه پیام های تبریک به آیت الله خمینی و بازرگان، نامه هایی از سوی علمای دینی به آیت الله خمینی نوشته می شد که از آن جمله می توان به نامه آیت الله «لطف‌الله صافی گلپایگانی» در خصوص الحاق ارتش به ملت اشاره کرد. «کسبه خرده پا در معرض نابودی»، «زد و خورد موافقان و مخالفان قانون اساسی»، «اعتصاب کارگران کارخانه جنرال» و اخباری از این دست نیز در صفحات آخر روزنامه های این روز منتشر می شدند؛ گویی صدای اعتراض ها در میان شور انقلابی کم تر شنیده می شد.
---------------------
در این بلاگ قصد داریم روزهای پیش و پس از انقلاب ایران را از نگاه روزنامه‌های آن روزگار دنبال کنیم.
این بلاگ با کمک دانشگاه منچستر بروز می‌شود
برای دانلود نسخه پی دی اف روزنامه‌ها روی عکس هر روزنامه کلیک کنید.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر