با افزایش تنشها بین ایران و اسراییل، بهویژه حمله شب گذشته جمهوری اسلامی به اسراییل، بازارهای مالی و سرمایه در هر دو کشور، نوساناتی را تجربه کردهاند.
عنوانهایی مانند بورس اسراییل در سراشیبی و اقتصاد فلج اسراییل، تیتر امروز شمار قابل توجهی از رسانههای حکومتی مانند خبرگزاری «مهر» بوده است.
این دسته از رسانهها بدون اشاره به اعداد و ارقام و وضعیت بورس ایران، در یادداشتی کوتاه، تنها با اشاره به کسری بودجه اقتصاد اسراییل نوشتهاند «کاهش ارزش پول ملی اسراییل و ریزش بازار بورس این رژیم بهدلیل ترس از پاسخ نظامی ایران بوده است.»
در این گزارش، به بررسی بازارهای مالی و سرمایه هر دو کشور و مقایسه نوسانات ارزش ریال و شکل در برابر دلار در روزها و ماههای اخیر پرداختهایم.
***
ریزش ریال بیش از دو برابر شکل
با شدت یافتن تنشها میان اسراییل و ایران، ارزش پول ملی دو کشور نسبت به دلار با نرخهای متفاوت کاهش داشتهاند.
بررسی میزان کاهش ارزش ریال در برابر دلار از ۲۱مارس، همزمان با آغاز سال جدید در ایران تا امروز، نشان میدهد که ریال در این مدت بیش از ۱۰ درصد از ارزش خود را در برابر دلار از دست داده است، درصورتیکه در همین مدتزمان، کاهش ارزش شکل پنج درصد بوده است.
به این ترتیب، با شروع سال جدید، ریزش ارزش پول ملی ایران دو برابر کاهش ارزش پول ملی اسراییل بوده است.
لازم به ذکر است در این مدت نرخ دلار در ایران جهشهای قابل توجهی را هم تجربه کرده که اگرچه ایستادگی در این قلهها چندان بلندمدت نبوده، اما اثر خود را بر بهای کالا و خدمات در بازار ایران داشته است.
بررسی نوسانات ارزی ایران و اسراییل در تاریخ حمله حماس به اسراییل در ۷اکتبر هم نشان میدهد سقوط ارزش ریال در برابر دلار، بیش از سه برابر شکل بوده است، چراکه از ششم تا نهم اکتبر، پول ملی اسراییل که مستقیما درگیر جنگ بود ۲.۳۳ درصد از ارزش خود را از دست داده، درصورتیکه این رقم برای پول ملی ایران در همین بازه زمانی، ۶.۴ درصد بوده است.
سنجش نوسانات بازار سرمایه اسراییل و ایران
تا لحظه تهیه این گزارش، بازار بورس ایران برای دومین روز متوالی ۱۱هزار و ۱۹۳ واحد دیگر ارتفاع از دست داد.
روز گذشته هم با حمله نظامی جمهوری اسلامی به اسراییل، تابلو در تالار شیشهای تهران به رنگ سرخ درآمده بود؛ چراکه ۹۵ درصد نمادها منفی بودند.
کاهش همزمان تراز شاخصهای کل و هم وزن با هم، از ریزش سنگین ارزش و خروج سرمایه حکایت داشتند.
۵۳ هزار و ۹۱۹ واحد، سهم کاهش شاخص کل و ۲۵ هزار و ۹۹ واحد، سهم شاخص هموزن بود و به این ترتیب شاخص کل، افت ۲.۳۸ درصدی و شاخص هموزن، افت ۳.۳۴ درصدی را تنها در یک روز تجربه کردند.
صفهای خرید، دیروز ۷۴ درصد کاهش و صفهای فروش، ۸۲۱ درصد رشد داشتهاند تا ۱۷۹۰ میلیارد تومان تنها در یک روز، هم از بازارهای سهامی و هم از صندوقهای سرمایهگذاری، درآمد ثابت خارج شوند.
در آن طرف درگیری هم بازارهای سرمایه درگیر افت بودهاند، اما با ارقامی متفاوت. در پنج روز گذشته، بازار سهام اسراییل کاهش ۱.۱۵درصدی را تجربه کرده است.
شاخص TA-125 بورس اوراق بهادار تلآویو ۰.۴ درصد و شاخص TA-35 شرکتهای بلوچی، ۰.۳ درصد سقوط داشته است و این یعنی کمتر از نصف ریزش بازار سرمایه در ایران تنها در عرض یک روز.
بااینوجود، برخی رسانههای داخلی در ایران بدون توجه به ارقام و اعداد، از سراشیبی سقوط و اقتصاد فلج اسراییلی حرف میزنند که بیش از شش ماه در یک جنگ تمامعیار در چند جبهه درگیر است.
خبرگزاری «مهر»، کاهش دامنه نوسان به یک درصد، توسط سازمان بورس را که امروز انجام شد، اقدام سریع و هوشمندانه مقامات بورس در جهت تعادل بازار سرمایه ایران توصیف کرده است.
لازم به توضیح است که دامنه مجاز نوسان، محدوده سقف و کف قیمتی است که هر سهم میتواند در هر روز کاری داشته باشد. کاهش این دامنه از ابزارهای کنترلی است که برای مقابله با نوسانات حاصل از تصمیمات هیجانی سهامداران استفاده میشود.
به این ترتیب بهنظر میرسد استفاده از این ابزار باید پیش از حمله جمهوری اسلامی یا حتی بعد از حمله اسراییل به کنسولگری ایران صورت میگرفت تا از آتش گرفتن سرمایههای مردم جلوگیری شود. بنابراین، کاهش یک درصدی این دامنه بعد از ریزشهای پیدرپی و سنگین بازار سرمایه، چندان بهموقع و هوشمندانه، آنطور که خبرگزاری مهر مدعی است بهنظر نمیرسد.
واکنشها به نوسانات اخیر در بازارهای مالی ایران
ترس از دست دادن سرمایه و خروج از بازار سهام و حتی صندوقهای سرمایه با درآمد ثابت، واکنش مردم و سرمایهداران خرد به نوسانات اخیر بوده است. بنا بر گزارشهای رسیده، حتی بسیاری از حقیقیها در تلاش برای خروج پولهای خود، حاضرند سهام خود را با ضرر به فروش برسانند.
در پی ریزشهای سهمگین و فضای سنگین حاکم در بازارهای سرمایه در ایران، برخی کارشناسان و حتی افرادی از بدنه اصولگرایان به سیاستهای اقتصادی دولت سیزدهم تاختهاند.
«عبدالله رحیملو»، دکترای اقتصاد بینالملل بازار، بورس ایران را به «تالار وحشت» تشبیه کرده و نوشته این تالار وحشت، حاصل تحلیلهای کوچهبازاری خیلیهاست. جنگ را به مردان جنگ و سیاست را به صاحبانش بسپاریم.
«عبدالرضا داوری»، فعال سیاسی اصولگرا نیز در حساب شخصی خود در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشته «آقای رییسجمهور! شما سال ۱۴۰۰ با وعده حل مشکل بورس در هفته اول ریاستجمهوریتان، قول دادید نگرانی مردم را رفع میکنید. اینک ۱۵۰ هفته از ریاستجمهوری شما گذشته، ولی سرمایههای مردم همچنان در آتش بورس میسوزد. شما سال آینده از همین مردم زیان دیده دوباره رای نمی خواهید؟ از ما گفتن بود!»
او با هشتگ «عزا» اضافه کرده که سرمایههای مردم در بورس، با سیاستهای پولی و مالی دولت رئیسی و در بستر اخبار تنش نظامی ایران و اسراییل، دود میشود و به هوا میرود.
نگاهی به بازارهای جهانی با اوج گرفتن درگیریها
در معاملات ساعات گذشته در بازارهای جهانی، قیمت نفت برنت دریای شمال با ۷۱ سنت افزایش، به ۹۰.۴۵ دلار به ازای هر بشکه رسید.
به گزارش «بلومبرگ»، نفت به بالاترین سطح خود از اکتبر سال گذشته میلادی صعود کرده و با ۲.۶ درصد افزایش، به ۹۲ دلار در هر بشکه رسید.
افزایش درگیریها در خاورمیانه، بهای جهانی طلا را برای چهارمین هفته متوالی افزایش داده و به سمت رقمهای بالای ۲۴۰۰دلار در هر اونس سوق داد.
ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم در ۲۴ساعت گذشته به ترتیب ۴.۷۳ و ۶.۱۶ درصد کاهش را تجربه کردهاند. در مقابل اما افزایش قیمت ۰.۰۳درصدی، سهم تتر در شبانهروز گذشته بوده است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر