چه‌قدر میدی بیای تیم من؟!

 تهران- پدرام قائمى، شهروند خبرنگار

«ولش کن، جوابش رو نده! چه پول اضافه ای می خوای بدی به مدیربرنامه هات؟ خودم برات صحبت می‌کنم. شیرینی منم خیلی کم‎تر از اون‎ها است... .»

این ها حرف هایی است که این روزها بازیکنان فوتبال ایران به صورت مداوم از زبان مربیان و بازیکنان قدیمی تر لیگ برتر می‌شوند؛ بازیکنانی که دیگر میل چندانی به همکاری با اِیجِنت ها و دلال های فوتبال ندارند و یا آن هایی که حالا در فوتبال ایران، زیر سایه مدیر و مربی هایشان آن قدر جا افتاده‌اند که می‌توانند از نفوذ خود برای حضور یک بازیکن جوان تر استفاده کنند. سود انتقال البته متعلق به همان مربی یا بازیکن است!

قوانین «فیفا» از فروردین ماه سال جاری کمی تغییر کرد. پیش از آن تمامی فعالیت های نقل و انتقالات در فوتبال شامل جابه جا کردن بازیکن، مربی و حتی عقد قرارداد باشگاه‌ها، بازیکنان و مربیان با اسپانسرهای مختلف باید از کانال مدیران برنامه ای که از فدراسیون جهانی فوتبال مدرک رسمی «فیفا ایجنت» گرفته بودند، انجام می‎شد.

اما در ایران داستان کمی فرق می‌کرد؛ سال‌ها بود که قدرت اصلی جابه جایی بازیکنان در دست واسطه هایی قرار داشت که نه تنها مدرک نقل و انتقالات فیفا را نداشتند که حتی به‌جز یک مورد (خشایار محسنی)، مابقی از ادای ساده‌ترین کلمات زبان انگلیسی هم ناتوان بودند! واسطه هایی که با بازیکنان خود گاهی در دفاتر اسناد رسمی قراردادهایی می‌بستند که روی ترکمانچای سفید می‌شد و یا از بازیکنان جوان در خانه های تیمی فیلم و عکس هایی مستهجن تهیه می‌کردند تا از آن‎ها اخاذی کنند.

به همین سادگی، قانون اولیه فیفا در مورد حق دلالی یک ایجنت هرگز از سوی این واسطه‌ها رعایت نمی‌شد. فیفا مصرانه خواستار تخصیص ۱۰ درصد از کل قرارداد بازیکن، مربی یا اسپانسر به ایجنت های خود است ولی در ایران نمونه هایی در تبریز، اهواز و البته تهران و رشت دیده شده اند که مبلغی بیش از ۸۰ درصد از قرارداد خود را به دلال ها تقدیم کرده‌اند.

از سال ۸۶ در فدراسیون فوتبال کمیته ای به نام «منشور اخلاقی» برای رسیدگی به وضعیت فعالیت واسطه‌ها و دلالان در فوتبال ایران راه اندازی شد تا در پایان سال ۸۷ و با ارایه لیستی از دلالانی که در فوتبال ایران اقدام به اخاذی از بازیکنان، مربیان و باشگاه‌ها کرده بودند، با همکاری وزارت اطلاعات و فدراسیون فوتبال روی میز رسانه‌ها و باشگاه‌ها قرار بگیرد. در میان ۱۱۰ نفری که در این لیست جا گرفتند، چهره های شناخته شده ای از مربیان باشگاهی، دلالان اسم و رسم دار و حتی خبرنگاران و سردبیران نشریه های مختلف به چشم می‌خوردند.

رسانه‌ها و باشگاه‌ها در بهمن ماه سال ۸۷ از هرگونه همکاری با اعضای این لیست منع و بیش از 20 نفر از آن ها در اسفند ماه همان سال با حکم دادگستری بازداشت شدند. هرچند اتفاقاتی که سه ماه بعد و در جریان «جنبش سبز» در سراسر کشور افتاد، تمرکز وزارت اطلاعات را از روی این پرونده منحرف کرد.

حالا فدراسیون جهانی فوتبال نقل و انتقالات بازیکنان را در سراسر جهان و حتی بدون برخورداری از مدرک فیفا ایجنت آزاد کرده است. اما در بخش‎نامه ای که فوریه سال قبل برای تمام فدراسیون های زیرمجموعه‌اش فرستاد، روی یک نکته تاکید داشت: «مشکلاتی که به واسطه نقل و انتقالات از سوی افرادی که از فیفا مجوز رسمی نقل و انتقالات نگرفته‌اند، در این نهاد رسیدگی نخواهد شد!»

حالا برای بازیکنی که حاضر است هزینه ای بیش‌تر از رقم قراردادش بپردازد و به لیگ برتر برود، چه اهمیتی دارد که این انتقال از طریق چه کسی و با چه مجوزی انجام شده است؟ مگر قرار است شکایت به نهادی ببرد؟! اتفاق جالب این روزهای فوتبال ایران را می‌توان در علنی شدن اخباری دید که مربوط به دست داشتن بازیکنان فوتبال در فصل نقل و انتقالات است.

«مهدی رحمتی» که خرید بزرگ اول فصل استقلالی‌ها بود، آستین‌ها را برای حضور «جلال حسینی» در این تیم بالا زده و در پرسپولیس، همتای او یعنی «سوشا مکانی» در اینستاگرام تصویری از خودش و «مهرداد جماعتی» منتشر کرده و به صورت علنی از تلاش خود برای پرسپولیسی شدن او نوشته است.

همین اتفاق به اشکالی دیگر در «تراکتورسازی»، «سایپا»، «صبای قم» و «استقلال خوزستان» افتاده است. بازیکنان قدیمی با استفاده از نفوذ خود در حال جذب بازیکنانی هستند که شاید بازی کردن در لیگ برتر را در خواب هم نبینند!

به نظر می‌رسد با آزاد شدن آزمایشی فضای نقل و انتقالات در دنیای فوتبال، بازیکنان و مربیانی که در ایران فعالیت دارند، بیش‌ترین سهم را ببرند. هرچند فدراسیون جهانی فوتبال هم‌چنان مصر است که هیچ بازیکن، مربی و یا مدیری حق نقل و انتقالات و منتفع شدن از سود آن را ندارد اما امروز در فضای مجازی و حتی رسانه ای ایران، هراسی از علنی شدن این فعالیت‌ها وجود ندارد. به بیانی دیگر، گروهی از ستاره‌ها و بازیکنان تیم های نامی در کنار مبلغی که به واسطه قرارداد خود از باشگاه‌ها می‌گیرند، سودی هم از کنار نقل و انتقال بازیکنان به دست می‌آورند.

شاید این برای بازیکنان ثالث که با همکاری هم‎بازی های خود سر از تیمی دیگر در می‌آورند هم خوشایندتر از بستن قراردادهای رسمی و غیررسمی با ایجنت ها و دلالان غیررسمی باشد.

یک سال قبل مهدی رحمتی ادعا کرده بود ترجیح می‌دهد که بازیکنان فوتبال ثروت خود را آتش بزنند اما به دلالان و مدیر برنامه های فوتبال ندهند. همان روزها خبرهایی در مورد نقش داشتن او در حضور چند بازیکن پا به سن گذاشته در تیم پیکان دهان به دهان می گشت.