گشتی در بازار افغانستانی‌های تهران

رضا خادمی، شهروند خبرنگار، شهر ری 

در قسمتی از بازار قدیمی و بزرگ تهران در چهار راه مولوی بازاری وجود دارد با نام بازار امین السطان. در نگاه اول شاید کسی متوجه نکته خاصی در این بازار نشود و آن را مانند همه دیگر قسمتهای بازار بزرگ تهران بداند. اما این بازار یک ویژگی خاص دارد و آن هم این است که اینجا از سی سال پیش به این طرف به بازار افغانستانی های ساکن تهران تبدیل شده است.

در این بازار بسیاری از فروشنده ها از اتباع کشور افغانستان هستند که از سابقه حضورشان در ایران بیشتر از بیست سال می گذرد. همچنین بیشتر اجناسی که در این قسمت از بازار به فروش می رسد اجناس و کالاهایی است مطابق سلیقه و نیاز اتباع افغانستان.

در قسمتهای مختلف بازار امین السلطان می توان پرچم ها و نمادهای مختلف مربوط به کشور و فرهنگ افغانستان را دید. مثلا در قسمتی جلویی بازار دستفروشهایی هست که پرچم، دستبند و تصاویری از نقشه و یا تیم ملی فوتبال افغانستان را می فروشند.

یکی از تصاویری که در همینجا زیاد به چشم می امد پوسترها و عکسهایی از احمدشاه مسعود از قهرمانان نامی افغانستان است که نزد اهالی این کشور به شیر دره پنجشیر معروف است.

همچنین لباسهای تیم ملی فوتبال این کشور را هم می توان در این بازار دید. روی یکی از پوسترهایی که در همینجا دیدم نوشته شده بود تیم ملی فوتبال افغانستان تیم اخلاق جهان در سال ۲۰۱۳. در ان سال تیم ملی افغانستان توسط فیفا به این عنوان انتخاب شد و از آنها تقدیر کردند.

در قسمتی دیگر از این بازار می توان افرادی را دید که مشغول خرید و فروش «افغانی» واحد پول این کشور هستند. یکی از فروشندگان این قسمت می گفت افرادی که تازه از افغانستان آمده اند و با خودشان افغانی دارند و یا کسانی که قصد رفتن به این کشور را دارند اینجا ارز خودشان را برای خرید یا فروش می اورند.

همچنین در این بازار بخش زیادی هم به محل فروش کارت تلفن و سیمکارتهای افغان کارت برای تماس راحت تر با این کشور اختصاص داشت. با توجه به حضور تعداد زیادی از مهاجران افغانستانی در ایران که برای کار آمده اند فروش این کارتهای تلفن رونق زیادی دارد چرا که انها با استفاده از این کارتها با خانواده های خود در کشور افغانستان تماس می گیرند.

از دیگر نکات جالب توجه در این بازار خرید و فروش ناس در بیشتر مغازه ها بود. در این راسته هم دستفروشها و هم مغازه هایی که به فروش لباس یا کفش و کالاهای دیگر اقدام می کردند در جلوی مغازه خود چندین مدل ناس که خود افغانستانی ها به آن نسوار می گویند برای فروش گذاشته بودند.

ناس از جمله موادی است که مصرف آن در میان اتباع این کشور رواج بالایی دارد. شیوه مصرفش هم به این شکل است که مقداری از آن را که به شکل گیاهی خرد شده و سبز رنگ است را لای کاغذی نازک یا دستمال کاغذی گذاشته و زیر زبان یا بالای لب می گذارند و به مرور با آمیخته شدن با بزاق دهان وارد جریان خون می شود و مصرف کننده را تحت تاثیر قرار می دهد. فروش این ماده در ایران ممنوع نیست.

اهالی با سابقه این بازار که بعضی از انها بیشتر از ۲۰ سال هم سابقه حضور در ایران دارند در رابطه با قدمت این بازار می گویند از زمانی که اولین گروه از افغانستانی ها به ایران امدند این بازار به محل داد و ستد آنها تبدیل شد و به مرور هم افرادی اینجا خود مغازه اجاره کردند و مشغول به کار شدند.

یکی از انها اما در رابطه با مشکلاتی که با آن مواجه هستند نیز می گوید: خود من و خانواده ام با وجود اینکه ۲۸ سال است در ایران زندگی می کنم و همه بچه هایم هم همینجا به دنیا امده اند اما اجازه مالکیت مغازه را ندارم در صورتی که سالهای خیلی قدیم می توانستم همینجا مغازه بخرم اما همین مشکل اجازه نداد.

او همچنین گفت: ما حتی اجازه خرید یک سیمکارت ایرانسل ۵ هزار تومانی را هم با نام خودمان نداریم و باید آن را با واسطه از کسی که شناسنامه ایرانی داشته باشد بخریم. در صورتی که من ۲۸ سال است در ایران حضور دارم و پرونده و محل کسب و کار و زندگی ام مشخص است.

همین مرد که کارش فروش پوشاک سنتی افغانستانی است در ادامه گفت البته با وجود این در همه این سالها با همسایگانمان و مالکان مغازه که ایرانی هستند و بقیه فروشندگان این بازار رابطه دوستانه داریم و موارد خیلی کمی بود که بینمان مشکلی پیش بیاید.

این بازار یکی از محلهایی است که افغانستانی های ساکن ایران برای دیدن همدیگر و یا خرید برخی وسایل مختلف مورد نیاز خودشان به آن سر می زنند.