زنان تاثیرگذار ایران؛ بدری تیمورتاش

«ایران‌وایر»، اولین جلد از کتاب «زنان تاثیرگذار ایران» را منتشر کرد. این کتاب، روایت صد زنی است که بر پیرامون خود، جامعه، علم، هنر، سیاست، فرهنگ، ورزش، اقتصاد و تکنولوژی تاثیر گذاشته‌اند، از موانع نظام نابرابر جنسیتی نهراسیده‌اند و مسیری را برای رشد و دستیابی زنان ایران به حق برابر انسانی خویش هموار کرده‌اند. انتخاب‌کنندگان این فهرست، مخاطبانی هستند که باور دارند از این زنان تاثیر گرفته‌اند. 

ما در جلدهای بعدی، به خدمات دیگر زنان ایرانی که در این مبارزه سهم داشته‌اند هم می‌پردازیم. شما هم می‌توانید در این انتخاب سهیم شوید، نظرات خود را برای ما بفرستید و اگر اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری دارید، با ما در میان بگذارید. این نسخه دیجیتال است و تاثیر نظرات و پیشنهادات خود را می‌توانید در نسخه چاپی که در ماه آبان منتشر خواهد شد، ببینید.

به‌علاوه، جلد دوم کتاب با نام‌هایی بیشتر در دست تهیه است. اگر نام زنی که به‌نظر شما تاثیرگذار بوده است را در این فهرست نمی‌بینید، نام و دلیل آنکه او را تاثیرگذار می‌دانید را برای ما به ایمیل [email protected]  بفرستید.

فراموش نکنید که مجموعه کتاب‌های «زنان تاثیرگذار ایران»، برپایه انتخاب‌های شما گردآوری می‌شوند و منتخبان‌تان می‌توانند در هر عرصه‌ای، از فرهنگ، علم، آموزش، پژوهش و کنشگری گرفته تا هنر، ورزش، فعالیت‌های خیریه، سیاست، تکنولوژی، کارآفرینی، نوآوری، اقتصاد و ادبیات، گام‌های موثری برداشته باشند.

«کتاب زنان تاثیرگذار ایران را می‌توانید از این لینک دانلود کنید»

****

«بدری تیمورتاش» مانند برادر نام‎دارش «عبدالحسین‌خان تیمورتاش» در سال ۱۲۹۰ شمسی در سرزمین پدری خود «نردین»، در نزدیکی «میامی»، به دنیا آمد. پدرش، «کریم‌داد نردینی»، از زمین‌داران بزرگ خراسان بود. در زمان به دنیا آمدن بدری، نردین بخشی از خراسان به شمار می‌آمد.

سه‌ساله بود که به همراه خانواده‌اش به تهران آمد و در مدرسه‌ی «ژاندارک» تحصیل خود را آغاز کرد. اما هنوز دوران مقدماتی را تمام نکرده بود که پدرش تصمیم گرفت او را مانند فرزندان دیگرش به خارج از ایران بفرستد. کریم‌داد سه فرزند داشت؛ یک دختر و دو پسر. علاقه‌‌ی او به تنها دخترش کمتر از علاقه‌اش به پسرانش نبود. برای فرستادن بدری به خارج، با عبدالحسین، پسر بزرگتر خود که در روسیه به لقب «سردار معظمی» هم نائل شده بود، مشورت کرد و او اروپای مرکزی را پیشنهاد داد. بدری هم ابتدا به «سوربن» فرانسه و سپس به «بروکسل» بلژیک رفت و، برخلاف همه‌ی اعضای خانواده‌اش، راه سیاست را در پیش نگرفت.

بدری تحصیلات خود را در مدرسه‌ای شبانه‌روزی در بروکسل ادامه داد. در آن‌جا بود که برادرش به عنوان وزیر دربار پهلوی انتخاب شد و هنوز وارد دانشگاه نشده بود که خبر آمد عبدالحسین، که روزگاری تاج کیانی را بر سر رضا شاه گذاشته بود، در زندان قصر با آمپول پزشک «احمدی» کشته شده است.

کشته‌شدن برادر بزرگتر خبر ناگواری بود که تحملش در غربت برای بدری سخت بود؛ به او خبر رسید که «ایران»، دختر برادرش که پنج‌سال از او کوچکتر بود، تا بغداد رفته تا قاتل پدرش، پزشک احمدی، را دستگیر کند و به ایران بازگرداند.

بدری، بعد از پایان تحصیلات مقدماتی، مدرسه‌ی پزشکی بروکسل را انتخاب و در مدرسه‌ی دندان‌پزشکی شروع به تحصیل کرد. او در حالی وارد این رشته شد که نمی‌دانست روزی به عنوان نخستین بانوی دندان‌پزشک به ایران باز خواهد گشت.

بدری بعد از پایان تحصیلات به پاریس رفت و مدتی در این شهر برای گرفتن تخصص، دوره‌ی بیماری‌های مخاط دهان و پوست را گذراند. چون نیت رفتن به کنگو را داشت، یک دوره‌ی طب «ممالک حاره» را نیز طی کرد.

اما درخواست او برای رفتن به کنگو با مخالفت پدرش مواجه شد و بدری تصمیم گرفت به ایران بازگردد. او در بازگشت به ایران به جای بازکردن مطب، به مشهد رفت و دانشکده‌ی دندان‎پزشکی این شهر را راه‌انداخت، که بی‌تردید امروز یکی از بهترین دانشکده‌های دندان‌پزشکی در ایران است. این دانشکده در حال حاضر با حدود ۱۱۵ استاد و حدود چهار هزار دانشجو در ۱۱ گروه آموزشی عمومی و تخصصی فعالیت می‌کند اما نام بدری تیمورتاش را تنها بر سالن آمفی‌تئاتر خود دارد.

او در طول سال‌ها شاگردان زیادی را تربیت کرد و چندین کتاب در زمینه‌ی تخصصی از خود به یادگار گذاشت که جزوه‌های درسی او در دانشگاه است. به گفته‌ی بسیاری از دانشجویانش که حالا پزشکان سرشناسی هستند، بدری تیمورتاش در طول دوران تحصیل به آن‌هایی که از شهرهای دیگر می‌آمدند و بضاعت مالی نداشتند کمک‌های زیادی کرده است، شاگردانی که امروز از او شناخته‌شده‌تر و مشهورترند.

بدری تیمورتاش در سال‌های بعد از انقلاب در ایران به تنهایی زندگی می‌کرد. همه‌ی اعضای خانواده‌اش یا فوت کرده بودند یا در خارج زندگی می‌کردند. او هیچ‌گاه ازدواج نکرد و بیشتر عمر خود را صرف کمک به مردم بی‌بضاعتی کرد که در روستاهای اطراف مشهد زندگی می‌کردند. این زن پرتلاش ۸۷ سال زندگی کرد و تا روز پایان عمرش کار و تدریس کرد و در سال ۱۳۷۴، در اوج گم‌نامی و تنهایی، در مشهد درگذشت. پیکر او، به جای آرامگاه خانوادگی، در حرم امام هشتم شیعیان در گورستان عمومی «خواجه ربیع» مشهد به خاک سپرده شد، گوری که تنها نام بدری تیمورتاش را بر خود دارد بی آنکه کسی بداند او نخستین دکتر دندان‌پزشک ایرانی است.