به استقبال سال نوی مسیحی

مونا رزمجو، شهروند خبرنگار، تهران

درخت‌های کاج کوتاه بلند، گوی‌های قرمز، سفید و طلایی در کنار عروسک‌های پیرمرد سفید مو با لپ‌ها و لباسی قرمز در ویترین‌های مغازه‌ها لبخند می‌زنند و نوید سال نوی مسیحی را می دهند.

این تصویری است که این روزها وقتی از بیش تر محله‌های تهران، به ویژه محله‌های ارمنی نشین شهر بگذرید، می‌توانید آن را ببیند. با این که هنوز چند هفته‌ای به آغاز جشن‌های سال نوی مسیحی باقی مانده است اما خیلی از ایرانی‌های مسیحی و مسلمان به استقبال آن رفته اند.

یکی از این خیابان‌ها، «میرزای شیرازی» است که با توجه به قرار گرفتن چندین کلیسای معروف تهران، از جمله کلیسای «سرکیس مقدس» - کلیسای اصلی و مقر شورای خلیفه‌گری ارامنه تهران - از محله‌های مسیحی نشین شهر است؛ محله‌ای که از هفته‌های اول آذرماه به استقبال عید کریسمس رفته است.

درخت‌های کاج مصنوعی به ردیف درانداز‌ه‌های متفاوت در خیابان مقابل مغازه‌هایی قرار گرفته اند که ویترین‌های خودشان را با حال و هوای کریسمس تزیین‌کرده‌اند و وسایل تزیینی مربوط به مراسم این روزها را می‌فروشند. اما این استقبال به مغازه‌هایی که وسایل کریسمس را می‌فروشد منحصر نبوده و تقریبا ۹۰ درصد مغازه‌های این خیابان را شامل می‌شود؛ اتفاقی که هر چند بی‌سابقه نیست اما امسال با وجود قرار گرفتن در روزهای آخر ماه‌های عزاداری در ایران، یعنی صفر، کمی‌زودتر هم شروع شده است.

البته «واروژ»، فروشنده یکی از مغازه‌ها می‌گوید: «امسال شاید یک هفته زودتر به استقبال سال نو مسیحی رفتیم. آن هم به خاطر این که امسال از سوی پاپ به عنوان سال مقدس اعلام شده است و سال مهمی برای مسیحیان، به ویژه کاتولیک‌ها است.»

او اضافه می کند:«آماده شدن ما برای سال نو شبیه آماده شدن برای سال نو شمسی است. همان طور که اسفند شتاب برای رسیدن به سال نو شروع می‌شود و همه به دنبال مقدمات هستند، مسیحی‌ها هم با آمدن ماه دسامبر کارهایشان رابرای رسیدن سال نو آغاز می‌کنند.» 

در مغازه‌ واروژ پر از آدم‌برفی‌ها و بابانوئل‌ها کوچک و بزرگ و گوی‌ها و ستاره‌های رنگی رنگی است. او درخت‌های مختلفی را هم در بیرون مغازه گذاشته است. واروژ کاتولیک است. او توضیح می دهد ارامنه تولد حضرت مسیح را ششم ژانویه می‌دانند. برای همین کریسمس که جشن تولد حضرت مسیح است، برای آن ها ۱۰ روز دیرتر است. اما سال نو مسیحی همان اول ژانویه است.

قیمت‌ها و مشتری‌ها

قیمت بیش تر لوازم مربوط به سال نو روی آن‌ها چسبیده شده است. درخت‌های کاج گران ترین وسایل هستند که قیمت آن ها از ۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان در نوسان است. برخی از درخت‌ها سفید از برف هستند و برخی سبز مانند خود درخت کاج. جوراب های پر از کادو هم از ۱۰ تا ۶۰ هزار تومان خودنمایی می کنند. هر چیزی که مربوط به تزیین درخت کریسمس باشد، در این جا پیدا می شود.

یکی از گوی‌های رنگی را بر می‌دارم و همین طور که به تصاویر زیبایی که روی آن نقش بسته نگاه می‌کنم، ‌صدای زنی را می‌شنوم که از قیمت تزیینات درخت کریسمس می‌پرسد. با آن که همه فروشنده‌های مغازه ارمنی هستند اما زن به فارسی با آن‌ها صحبت می‌کند. از سوال‌های زن متوجه می‌شوم که او مسلمان است و برای درخت و تزیینات آمده است. اما «سروژ» که بیش تر از ۱۵ سال است این جا مغازه دارد، اصلا نکته عحیبی در این نمی‌بیند:«سال‌های زیادی است که بیش تر مشتریان ما مسلمانان هستند. آن‌ها هم درخت و هم وسایل نوئل می‌خرند. ارامنه بیش تر وسایل را خودشان درست می‌کنند یا از بازارچه‌های خیریه که در کنار برنامه‌های باشگاه ارامنه یا در کلیسا برگزار می‌شود، تهیه‌می‌کنند. گاهی چیزی را کم داشته باشند، از ما می‌خرند.»

با وجود نزدیکی شب یلدا که جشن آغاز زمستان برای ایرانیان است، گرفتن جشن کریسمس از سوی مسلمانان کمی عجیب است. اما «لیلی» هم که در حال خرید کلی لباس و تزیینات است، مانند سروژ این را عجیب نمی‌داند:«ما با دوستان مان همیشه دورهمی داریم. امسال تصمیم گرفتیم که برای شب کریسمس دور هم جمع شویم و یک جور بالماسکه داشته باشیم. تم هم بابانوئل است.»

این تم باعث شده تا او یک شنل بابانوئل را با کلاه به قیمت ۲۰۰ هزار تومان بخرد. اما «مهدیه» می‌گوید که آن‌ها هم زمان با شب یلدا و عید نوئل دور هم جمع می‌شوند و نان و شراب را در کنار انار و آجیل می‌گذارند. البته مسیحی‌های ایران در شب تولد حضرت عیسی در کنار انگور، تنها انار می‌گذراند:«ما در جامعه جهانی زندگی می‌کنیم.»

«عباس» اما می‌گوید:«این احترامی است که به هم‎وطنان خودمان می‌گذاریم. آن‌ها هم به احترام ما عید نوروز را جشن می‌گیرند و در عزاداری های محرم عزاداری می‌کنند. ماهم می‌توانیم با جشن آن‌ها شریک باشیم.»

همه آن ها معتقدند که یلدا جای خودش،عید نوئل جای خودش. 

لیلی می‌گوید حتی شب نوئل به یکی از دوستان ارمنی خودم سفارش دادم خوراکی‌های آن شب را هم برایم بپزد. غذای شب جشن تولد مسیح کوکو و ماهی است اما ارامنه در شب عید دلمه و بلینی می خورند و شیرینی «بورساق» را در خانه می پزند. این بلینی غذایی است مخصوص ارامنه که هر زن ارمنی دستور آن را بلد است.

لیلی کلاه کوچکی را بر می‌دارد و از فروشنده می‌پرسد سایز کوچکش را ندارید؟ برای بچه دوساله‌اش می‌خواهد که قرار است در یک دهکده جهانی زندگی کند.