زهره ذوالقدر، شهروند خبرنگار، تهران
هنرمندان معترض به واگذاری «موزه هنرهای معاصر» با تجمع در مقابل ساختمان موزه در خیابان کارگر تهران، طوماری را خطاب به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امضا و خواستار توضیح پیرامون خبرهای متناقض و تکذیب معاون هنری وزیر ارشاد به این واگذاری با وجود انتشار اسناد واگذاری این موزه ارزشمند به نهادی عمومی شدند. در دست این گروه شعارهایی چون «گنجینه ملی را واگذار نکنید»، «سرمایه ملی را واگذار نکنید» و «آقای رییس‌جمهور! موزه هنرهای معاصر را نجات دهید» به چشم می‌خورد.
خبر واگذاری موزه هنرهای معاصر به «بنیاد رودکی» که نهادی عمومی و نیمه دولتی است، از چند هفته پیش از عید نوروز در شبکه‌های اجتماعی منتشر و باعث نگرانی اهالی تجسمی و هنری ایران شد. این خبر بعد از تعطیلات نوروز با وسعت بیش تری توسط رسانه‌ها مورد پی گیری قرار گرفت که سرانجام با واکنش مسوولان هنری مواجه شد.
«علی مرادخانی»، معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در میانه مراسمی در واکنش به شنیدن این خبر، با ابراز شگفتی از آن اظهار بی‌اطلاعی کرد. این در حالی بود که درست چند ساعت بعد از این اظهار نظر، نامه‌ای توسط یک سایت هنری منتشر شد که در آن خطاب به مرادخانی درخواست شده بود تا موزه هنرهای معاصر ایران، فرهنگ سرای نیاوران و خانه صبا را بدون تشریفات به بنیاد رودکی واگذار کند؛ بنیادی که در دو سال گذشته کارنامه ضعیفی از خود به نمایش گذاشته و سه مجموعه «تالار وحدت»، «تالار حافظ» و مجموعه «آزادی» - شهیاد سابق- را تبدیل به بنگاه‌هایی برای کسب درآمد کرده است. این اقدام بنیاد رودکی هم مخالفت جمع زیادی از اهالی موسیقی و تآتر کشور را سبب شد.
این نهاد که با هدف گسترش و سامان دهی برنامه های هنری در دهه 80 راه اندازی شده است، در چند سال گذشته در قبال دریافت اجاره بهایی روزانه، این سالن‌ها را به افراد حقیقی و حقوقی واگذار می‌کند. براساس اسناد موجود، این بنیاد در سال گذشته برای هر شب اجاره تالار وحدت ۶ میلیون تومان دریافت کرده است که پیش از ورود گروه‌ها به داخل سالن تالار وحدت باید به صورت نقد و در چک روز تسویه می‌شد تا مجوز اجرای تاتر یا موسیقی به آن ها داده شود.
این بنیاد هم چنین در سال گذشته برای افزودن مجموعه تآتر شهر به زیر مجموعه خود نیز اقدام کرد که بعد از اعتراض اهالی تآتر، موضوع منتفی شد. اما به نظر می‌رسد که بعد از تآتر شهر، نوبت به موزه هنرهای معاصر رسیده تا درفهرست اماکن فرهنگی و هنری برود که قرار است زیر مجموعه این بنیاد بشوند؛ مجموعه‌ای که بی تردید یکی از مهم ترین گنجینه‌های هنرهای معاصر ایران و جهان را در خود جای داده است. همین نیز باعث شد تا اهالی هنر، به ویژه «انجمن هنرمندان نقاش» پیش قدم شوند و با همراهی سایر انجمن‌های تجسمی، در فراخوانی با جمله «من هم می‌آیم» و هشتگ«SaveTMOCA» از هنردوستان و معترضان به این واگذاری در روز شنبه ۲۱ فروردین دعوت کنند تا در مقابل موزه هنرهای معاصر جمع شوند؛ تجمعی که توضیحات دفتر «علی جنتی»، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اتفاقاتی که در نهایت به منتفی شدن ماجرای واگذاری مدیریت موزه هنرهای معاصر به بنیاد رودکی منجر شده بود نیز آن را برهم نزد.
از ساعت دو بعد از ظهر تعداد کسانی که به این تجمع می آمدند، بیش تر می شد. هنرمندان نقاش و هنرهای تجسمی و نیز دانش‌جویان رشته‌های هنری در محوطه جلوی موزه هنرهای معاصر جمع و خواستار پاسخ گویی مسوولان وزارت ارشاد شدند. نیروهای انتظامی در مقابل درهای موزه و خیابان حاضر بودند و تجمع در عین آرامش برگزار شد.
«معصومه مظفری»، رییس انجمن نقاشان به نمایندگی از معترضان با تشکر از حضور هنرمندان، متنی را خطاب به وزیر فرهنگ و ارشاد برای حاضرین خواند. این متن به تایید انجمن‌ها رسیده بود و بعد با امضای بیش از ۳۰۰ نفر از هنرمندانی که خواستار باقی ماندن موزه هنرهای معاصر در دست وزارت فرهنگ و ارشاد بودند، به دفتر وزیر ارسال شد. در بخشی ازاین تومار، بعد از شرح نگرانی و تناقضاتی که از سوی مسوولان مطرح شده بود، آمده است:«اگر واکنش به‌موقع انجمن هنرمندان نقاش نبود و این موضوع در فضای مجازی دنبال نمی‌شد، امروز واگذاری موزه هنرهای معاصر به‌صورت پنهانی و در سکوت خبری انجام شده بود.»
این هنرمندان از وزیر خواستند تا تناقضاتی که معاونت هنری درباره واگذاری این موزه مطرح کرده را بررسی و پاسخ قانع‌کننده ای از انکار مدیرانش بگیرد. آن‌ها هم چنین خواستند تا جلسه مشترکی با نمایندگان انجمن‌های هنری، هنرمندان و خبرنگاران با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد تشکیل شود تا به پرسش‌های بی‌پاسخ در اذهان عمومی پاسخ دهد و آرامش به جامعه هنری برگردد.
البته در کنار این طومار، نامه ای که ترکیبی از چند نامه انجمن‌های خصوصی و فرهنگ‌دوستان بود نیز خوانده شد که در آن جامعه هنری خواستار عذرخواهی رسمی مسؤولان به‌دلیل پنهان‌کاری موضوع واگذاری شده بود. تصمیم‌گیری شفاف برای مدیریت نهادهای مرتبط با هنر و مختومه اعلام شدن بحث واگذاری و رفع نگرانی اهالی فرهنگ نیز از نکاتی بود که در این نامه از وزیر خواسته شده بود.
«مجید ملانوروزی» که به عنوان رییس دفتر هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سرپرستی موزه هنرهای معاصر را دارد هم به نمایندگی از وزیر فرهنگ و ارشاد با معترضان صحبت کرد. او با تقدیر از کسانی که از همه جناح‌ها و هنرمندان به این موضوع واکنش‌نشان دادند- البته خودش را مخاطب نامه ندانست- به عنوان سرپرست موزه درباره وضعیت پیش آمده گفت و از مشکلاتی که در سال‌های گذشته برای اداره موزه پیش روی مدیران بوده است:«موزه هنرهای معاصر به‌صورت دولتی اداره می‌شود و این موضوع معایب و محاسنی دارد. از سال گذشته که بازرسی کل کشور به موضوع هزینه‌ها وارد شد، نامه‌ای را دریافت کردیم که تمام درآمدهای موزه باید به خزانه دولت برود. یک سال و اندی است که درآمدها به خزانه دولت ریخته می‌شوند و به همین دلیل وزارت ارشاد برای اداره بهتر موزه نقطه‌نظراتی داشت.»
او طرح واگذاری را پیشنهاد «شورای تحول اداری» دانست و با بیان این که مسوولان هنری وزارت خانه در جریان این موضوع نبودند، گفت:«ما به بحث واگذاری موزه طبق بندهای قانونی به بنیاد رودکی اعتراض کردیم؛ نه فقط به‌خاطر گنجینه موزه بلکه به‌خاطر نقش سیاست‌گذاری و مستندسازی آن در هنر معاصر. آثار موزه غرور ملی برای همه ما است و همه آن‌هایی که از خارج از کشور به دیدن گنجینه می‌آیند، با دیدن آن، نگاه دیگری به هنر ایران پیدا می‌کنند. موزه یک جریان کاملا فرهنگی است که نمی‌توان به آن دست زد. اگر به بخش خصوصی واگذار شود، هر کسی که پول بدهد می‌تواند در آن نمایشگاه بگذارد و این به کیان فرهنگ و هنر ضربه می‌زند.»
ملانوروزی مطرح شدن این موضوع در فضای مجازی را دلیلی دانست تا منتفی شدن بحث واگذاری موزه به بنیاد رودکی سریع‌تر انجام شود:« طبق نامه‌ای مکتوب از معاونت توسعه منابع وزارت خانه، وزیر ارشاد 21 اسفندماه 94 با واگذاری مدیریت این مکان به بخش غیردولتی مخالفت و بر استمرار مدیریت آن به شکل فعلی تأکید کرد. بر همین اساس، واگذاری موزه به‌طور کامل از دستور کار خارج شده است.»
اما توضیحات ملانوروزی هم چنان برخی از هنرمندان نگران را قانع نکرد و برخی از حضار از او درباره وضعیت گنجینه موزه سوالاتی کردند. این معترضان شایعاتی درباره به سرقت رفتن برخی آثار را مطرح و خواستار پاسخ گویی شدند. سرپرست موزه البته با بیان این که از تمام آثار گنجینه عکاسی و مستندسازی شده و به زودی در پنج جلد کتاب ارایه خواهد شد، از کسانی که از این پاسخ قانع نشدند خواست تا نمایندگان خود را برای بازدید از گنجینه به موزه معرفی کنند.
«عباس مشهدی‌زاده»، هنرمند و پژوهشگر نیز در انتهای این تجمع با بیان این که «ما پی گیر محافظت از خانه‌مان خواهیم بود»، گفت:«نه امروز، نه فردا بلکه تا وقتی که قلب‌مان می‌تپد، چون این جا خانه فرهنگ است؛ هنر نگین فرهنگ است. ما از آجرهای این جا هم محافظت می‌کنیم.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر