نرگس محمدی برنده جایزه صلح نوبل شد

لحظاتی پیش با اعلام هیئت برگزارکننده آکادمی جوایز نوبل، «نرگس محمدی»، فعال حقوق بشر ایران که  در زندان به سر می‌برد، «برنده جایزه صلح نوبل» امسال شد.

دبیر آکادمی نروژی نوبل پس از حاضر شدن در پشت میکروفن، سخن خود را به زبان فارسی با گفتن «زن، زندگی، آزادی» آغاز کرد و پس از آن خبر دریافت جایزه نوبل صلح توسط نرگس محمدی را اعلام کرد. او گفت شعار «زن، زندگی، آزادی» به درستی بیانگر فعالیت‌های نرگس محمدی است.

BREAKING NEWS
The Norwegian Nobel Committee has decided to award the 2023 #NobelPeacePrize to Narges Mohammadi for her fight against the oppression of women in Iran and her fight to promote human rights and freedom for all.#NobelPrize pic.twitter.com/2fyzoYkHyf

— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 6, 2023

آکادمی نروژی نوبل به پاس سال‌ها مبارزه نرگس محمدی «علیه سرکوب زنان در ایران و ارتقای آزادی و حقوق بشر» جایزه خود را به این فعال حقوق بشری داد.

خانم محمدی در مقام نایب رییسی و سخنگویی کانون مدافعان حقوق بشر بود که نامش را بیش از پیش در کانون توجه قرار داد.

او عضو نهادی بود که در اوج فعالیت‌هایش در اواسط دهه هشتاد شمسی، نظارت بر وضعیت حقوق بشر در ایران و دفاع از متهمان و زندانیان سیاسی در این کشور را بر عهده داشت.

این فعال حقوق بشر با اینکه در زندان است فعالیت خود را ادامه داد و به‌ویژه در ماه‌های اخیر با انتشار نامه‌های متعدد درباره وضعیت زندان‌ها و بازداشتگاه و خشونت علیه زندانیان و بازداشت‌شدگان اعتراضات سراسری هشدار داده بود.

پیشتر خانم «شیرین عبادی»، وکیل حقوق بشری ایران نیز در سال ۲۰۰۳ این جایزه را دریافت کرده بود.

پیش از اعلام برنده جایزه امسال علاوه بر نرگس محمدی، از ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، الکسی ناوالنی، چهره سرشناس اپوزسیون روسیه که در زندان به سر می‌برد و دیوان بین‌المللی دادگستری، به عنوان نامزد‌های احتمالی نام برده می‌شد.

واکنش‌ها به اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی 

«شیرین عبادی» که پیشتر در سال ۲۰۰۳ برنده همین جایزه شده، اعلام کرد که نرگس محمدی برنده جایزه امسال نوبل صلح «سال‌ها عمر و زندگی خود را برای مبارزه در راه آزادی‌خواهی، برابری طلبی و پاسداری از حقوق بشر» صرف کرده است.

او پس از اعلام این خبر در اینستاگرام خود نوشت: «پس از بیست سال، کمیته نوبل، بار دیگر یک ایرانی را برای اهدای جایزه برگزید. نرگس محمدی، سخنگوی شریف کانون مدافعان حقوق بشر، به درستی سزاوار دریافت این جایزه بود. او سال‌ها عمر و زندگی خود را برای مبارزه در راه آزادی‌خواهی، برابری طلبی و پاسداری از حقوق بشر صرف کرد، و امروز به جای این که بتواند دستاوردهای مبارزه‌اش را ببیند پشت میله‌های زندان است.»

این حقوقدان ایرانی افزود: «زمانی که در سال ۱۳۸۱ کانون مدافعان حقوق بشر را تاسیس می‌کردیم، به درستی می‌دانستیم که قدم در چه راه پر مخاطره‌ای گذاشته‌ایم، اما حکومت ایران هر روز با جنایت‌هایی از پی یکدیگر، به ما ثابت کرد که سیاهی استبداد جمهوری اسلامی را پایانی نیست.»

View this post on Instagram

A post shared by Shirin Ebadi (@official_shirin_ebadi)

علاوه بر این دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد (OHCHR) روز جمعه اعلام کرده که اعطای جایزه صلح نوبل نرگس محمدی تأکیدی بر شجاعت و اراده زنان ایرانی است. الیزابت تروسل، سخنگوی این دفتر گفت: «ما شجاعت و عزم آنها را در مواجهه با اقدامات تلافی‌جویانه، ارعاب، خشونت و بازداشت دیده‌ایم.»

او افزود: «زنان ایرانی به خاطر آنچه می‌پوشند یا نمی‌پوشند، مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند. اقدامات قانونی، اجتماعی و اقتصادی شدیدتر علیه آنها در جریان است. این واقعاً چیزی است که شجاعت و عزم زنان ایران را نشان می‌دهد و اینکه چگونه آنها برای دنیا الهام‌بخش هستند».

روبرتا متسولا، رییس پارلمان اروپا، ضمن تبریک به نرگس محمدی برای دریافت جایزه صلح نوبل، در صفحه ایکس خود نوشت: «او از زندان همراه با دیگر زنان و مردان مصمم و شجاع، به دفاع از آزادی، دموکراسی و برابری ادامه می‌دهد؛ همانطور که همسر نرگس گفت ما در کنار مردم ایران خواهیم ماند.»

آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان، در توییتی نوشت اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی و زنان ایران، نشانگر قدرت زنان برای آزادی است. او افزود صدای بی‌باک نرگس محمدی را نمی‌توان خاموش کرد و آینده ایران، زنانش هستند.

تام توگنهات، معاون امنیتی وزیر کشور بریتانیا، نرگس محمدی را «فانوس شجاعت» خواند و نوشت: «مقامات ظالم ایران در خانه می‌کشند و شکنجه می‌کنند و نفرت و بدبختی گسترش می‌دهند. کسانی که با شجاعت در برابر آنها ایستادگی می‌کنند، شایسته ستایش هستند.»

نهادهای بین‌المللی دیگری مانند انجمن قلم آمریکا هم از اهدای جایزه صلح نوبل به خانم محمدی استقبال کرده است.