ملودی خاچاطوریان، شهروند خبرنگار
این روزها کسانی که گذارشان به مرکز تهران و میدان «ولی‌عصر» می‌افتد، در ضلع شمال غربی، ابتدای ورودی «بلوار کشاورز»، روی دیوار وزارت صنایع با تصویری بزرگ از جنازه‌هایی رو به رو می‌شوند که روی هم ریخته شده است و چند سرباز که از این کوه انسانی بالا می‌روند تا پرچم امریکا را بر بالای آن نصب کنند؛ تصویری بزرگ با نام «داستان یک پرچم» در ابعاد 22 در 47 متر با تصاویری از کشته‌گان جنگ ویتنام و فلسطین تا حمله به هواپیمای ایرانی و مردم عراق و افغانستان که در آن به شکلی واقعی قرار گرفته‌اند.
نکته قابل توجه در این تصویر، عکس «آیلان»، کودک سوری است که در ترکیه پیدا شد و در کنار تصویر کشته‌شدگان منا در مراسم حج امسال قرار گرفته است؛ عکسی که درست در روزهای بعد از توافق هسته‌ای ایران، در آتلیه‌هنری «دلواپسان» با حمایت شهرداری اصول گرای تهران تهیه و تولید شده است.
این اتفاق البته کم سابقه نبوده و از زمان پایان کار دولت تندروی محمود احمدی‌نژاد شاهد آن بوده ایم؛ هرچند که این تصویر شاید در میان عکس‌ها و نقاشی‌هایی که شهرداری پایتخت با هدف‌های خاصی تهیه می‌کند، بزرگ ترین پروژه دلواپسان به شمار می‌آید.
شهرداری تهران چند ماه پیش در اقدامی عجیب بعد از فاجعه منا، ماکت تعدادی جنازه کفن پوش را در ابعاد واقعی در یکی از خیابان‌های تهران به نمایش گذاشت و باعث وحشت آن دسته از شهروندان تهرانی شد که از این مسیر گذر می کردند. این بار نیز تصویری بزرگ از جنازه کشته‌شدگان را در معرض دید گذاشته است.
داستان یک پرچم هم زمان با سی و پنجمین سال‌روز اشغال سفارت امریکا در تهران نصب و منظر بصری میدان اصلی شهر را تحت تاثیر خود قرار داده است. عکاسی و کارگردانی این پروژه را «احسان باقری» برعهده داشته است. پیش از این هم تصویری از شهدای ایران، از ابتدا تا امروز روی این دیوار نصب شده بود.
احسان باقری، طراح و کارگردان این عکس، متولد 1360 است که سال گذشته با تصمیم مدیران حوزه هنری، به ریاست «خانه عکاسان ایران» منسوب شد. او در توضیح این عکس گفته است که آن را براساس داستان یک پرچمِ «جو روزنتال» ساخته است؛ عکسی معروف که 23 فوریه 1945، در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم در تپه «ایوجیما» ژاپن گرفته شده است.
در عکس اصلی، پنج سرباز و یک پزشک جنگی شاغل در نیروی دریایی ایالات متحده امریکا را بر فراز تپه «سوریباچی» در نبرد «ایوجیما» طی جنگ جهانی دوم نشان می دهد به نمایندگانی از نظامیان امریکایی که این جزیره ژاپنی را اشغال کرده و پرچم کشور خود را بر آن برافراشته اند. این همان تصویری است که «کلینت ایستوود»، کارگردان امریکایی نیز دو فیلم نامه‌های «از ایوجیما» و «پرچم‌های پدران ما» را ساخت.
باقری که کارشناسی ارشد روان شناسی مشاوره است و پایان‌نامه خود را با عنوان «بررسی اثربخشی عکس درمانی (phototherapy) برای افزایش خودپنداره دانشجویان» دفاع کرده، درتوجیه این تصویر که با هزینه بالایی از سوی شهرداری تهران ساخته شده، گفته است:«این عکس صحنه پردازی شده، نشان گر جنایت های دولتمردان امریکایی از آغاز تاکنون است. کشتار و برده داری بومیان امریکا تا سرکوب کارگران شیکاگو، بمباران هیروشیما و گرفتن جان ۲۲۰ هزار انسان، قتل عام ویتنام با بیش از ۵/۱ میلیون کشته، حمایت از رژیم اسراییل و بزرگ ترین نسل کشی تاریخ در فلسطین از جمله جنایات ترسیم شده در این تابلو است.»
اما آن چه این کارشناس روان شناسی به آن توجه نکرده، این است که چنین تصویری چه تاثیری می‌تواند روی شهروندان بگذارد و کسانی که گذارشان به این میدان می‌افتد، بی توجه به این توضیحات، با چه حجمی از خشونت رو به رو می‌شوند.
باقری گفته است:«طراحی کودتای ۲۸ مرداد و حمایت از کودتای نوژه، حمایت از صدام، حمله مستقیم به هواپیمای مسافربری با ۲۹۰ مسافر، ترور دانشمندان هسته ای، اعمال تحریم های ظالمانه، کشته شدن ۴۰ هزار غیر نظامی در جنگ افغانستان و بیش از یک و نیم میلیون کشته در عراق بدین معنا است که هیچ کس از شر امریکا در امان نیست. در این عکس، هیچ چیز تصادفی نیست و همه اجزا تصویر خلق می شوند.»
به گفته طراح، افراد حاضر در عکس داستان یک پرچم از اقوام و ملیت‌های مختلف هستند:«کسانی که با نگاه به جنایات امریکا و ایادی آن در نقاط مختلف دنیا در عکس جای گذاری شده اند؛ ملت مظلوم فلسطین، کودکان فلسطینی، "جمال و محمد الدوره"، مرد و زن افغان و عراقی، سرخپوست، سیاه پوست، سرباز ویتنامی، کودک سوری، مرد و کودک قربانی بمب شیمیایی در "حلبچه" و حاجیانی از فاجعه اخیر منا.»
این که کشته‌شدگان منا در اثر ازدحام و سوء مدیریت عربستان و نیز کشته‌های به دست داعش چه ربطی به پرچم امریکا دارد، نکته‌ای است که البته پاسخی از سوی طراح عکس داستان یک پرچم داده نمی‌شود.
نصب این عکس با تصاویر فجیع و دلخراش آن با واکنش‌های زیادی رو به رو شده است؛ واکنش‌هایی که البته از سوی دلواپسان با زدن انگ طرف داری از امریکا و جنایاتش، به منتقدان رو به رو شد. این تهمت‌ها البته تازه نیستند و جناح تندروی جمهوری اسلامی در برابر نقدهایی که به شیوه‌هایشان می‌شود، چنین رفتاری را اتخاذ می‌کنند.
«لاله افتخاری»، نماینده مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با یکی از سایت‌های تندرو به منتقدان تاخت، این عکس را بسیار زیبا توصیف کرد و گفت:«کسانی که از این انتشار تصاویر ضد استکباری در سطح شهر تهران ناراحت شدند، یا استکبار را نشناختند و یا نظام و انقلاب ما را نشناختند. تصویری که در میدان ولی عصرنصب شد، یک تصویر نمادین بود و ذره ای از واقعیت موجود سیاست های امریکایی ها که در تاریخ ثبت شده را به نمایش گذاشت. امریکایی ها به طور گسترده بارها روی بدن ها، شخصیت ها، سلامت، جان ملت ها، انسانیت و عفت پا گذاشته اند. گاهی اوقات آن ها از کشته های خود کشته ساختند تا بگویند ما زنده هستیم و گاهی اوقات برای ادامه حیات خود به اشاعه فرهنگ و سیاست هایشان در جهان می پردازند.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر