«امیرعلی» وقتی با درخواست طلاق همسرش موافقت کرد، بیش از هرچیز نگران طعنه‌های پدرش بود که این روزهایش را پیش‌بینی می‌کرد. به همین خاطر تصمیم گرفت با خانواده قطع ارتباط کند تا از سرزنش‌های پدر در امان باشد. تنهایی اما امانش را برید و خانه‌اش تبدیل به پاتوق رفقایش شد که جای امنی برای دورهم جمع شدن‌های دوستانه و دود کردن آن ماده سفید معجزه آسا یافته بودند.
معجزه آن دود سفید بی‌بو، بی‌خوابی و انرژی زیاد تا جایی بود که امیرعلی به این سبک زندگی وابسته شد. با دلهره از آن روزها یاد می‌کند: «حس عجیبی بود. هر بار که شیشه مصرف می‌کردم انگار هر کاری، ممکن می‌شد و هر آرزویی در دسترس بود. هیچ حس خستگی و خواب نداشتم؛ همان حسی که پس از طلاق به سراغم آمده بود و مانع کار کردنم می‌شد.»
امیرعلی در یک فروشگاه بزرگ زنجیره‌ای در شهر تهران کار می‌کرد و پس از طلاق، دچار خستگی و خواب آلودگی مداوم شده بود. حالا مشاورش در مرکز ترک اعتیاد که به «جمعیت احیای انسانی» یا «کنگره 60» شهرت دارد، می‌گوید اعتیادش بر اثر افسردگی پس از طلاق بوده و شاید اگر زودتر به مشاور مراجعه می‌کرد، حال و روزش خیلی زودتر از این‌ها بهبود یافته بود.
یک روان‌پزشک در مورد رابطه افسردگی و اعتیاد به «ایران‌وایر» می‌گوید: «برخی از مردم برای رفع عوارض و نشانه‌های افسردگی به سراغ الکل، استفاده خودسرانه از آرام‌بخش‌ها و حتی مواد مخدر می‌روند. ما در اصطلاح می‌گویم خود درمانی می‌کنند. اثرات الکل یا داروها و مواد مخدر می‌توانند به شکل موقت، احساس غمگینی، گناه یا بی‌ارزش بودن را کاهش دهند. در برخی موارد، اختلال خواب ناشی از افسردگی را برطرف می‌کنند یا حتی به افراد اعتماد به نفس از دست رفته را باز می‌گردانند اما هنگامی که اثر آن‌ها از بین رفت، احساسات بد دوباره باز خواهند گشت. این چرخه می‌تواند به استفاده مداوم و معتاد شدن بیانجامد.»
«خاطره» نیز پس از طلاق، به آن دود سفید معجزه‌آسا وابسته شد اما این وابستگی نتیجه رابطه جدیدی بود که پس از طلاق یافته بود: «از همسرم که جدا شدم، خیلی تنها بودم. با پسری آشنا شدم که برخلاف همسرم، نقاط قوت مرا می‌دید، سرزنشم نمی‌کرد و به من سرکوفت نمی‌زد. عاشقش شده بودم. نمی‌خواستم به خانه پدرم در شهرستان برگردم. در تهران با دوست پسرم هم‌خانه شدم. 100 میلیون مهریه‌ام بود که همسرم نقد پرداخت کرده بود. وضع مالی خوبی داشت برای همین هم مدام به من سرکوفت می‌زد.»
خیلی زود خاطره با اعتماد به دوست پسرش، همه مهریه‌اش را در اختیار او قرار داد تا با آن کسب و کاری راه‌اندازی کند اما همین وابستگی مالی، به وابستگی او به شیشه منجر شد:«دوست پسرم مرا به شیشه معتاد کرد. اوایل غمگین بودم و بی‌دلیل گریه می‌کردم. دلم برای خانواده‌ام تنگ شده بود و به امیدها و آرزوهای برباد رفته‌ام فکر می‌کردم. "سهیل" گفت این پودر سفید معجزه می‌کند. اوایل، معجزه می‌کرد و حالم خیلی خوب می‌شد. اما کم کم معده درد گرفتم و خراب شدن دندان‌هایم شروع شد. خستگی از آن حال عجیب سراغم آمد اما چه فایده؟ من همه چیزم را برای آن پودر سفید بخشیده بودم به سهیل. این دامی بود برای آن 100 میلیون تومان. حالم بدتر و بدتر هم شد تا جایی که برای یک مثقال از آن پودر لعنتی، خودم را هم فروختم.»
«مریم زنجانی»، مشاوری است که خاطره را در یکی از مراکز گروه‌درمانی ترک اعتیاد ملاقات کرده و حالا یک سال موفق را با او پشت سر گذاشته است. درباره وی می‌گوید: «خاطره هم مثل خیلی‌ها که طلاق را تجربه می‌کنند، به افسردگی دچار شده بود. برخی با گوشه‌گیری، برخی با کار زیاد، برخی هم با جایگزین کردن یک رابطه جدید، خود را سرگرم می‌کنند. شاید تنها بازگشت به خانواده است که می‌تواند از آن‌ها حمایت کند. این افراد شکننده می‌شوند و در موارد بسیاری، به داروی‌های آرام‌بخش روی میآوردند و حتی در مواردی مثل خاطره به مواد مخدر. شاید اگر خاطره هم افسردگی پس از طلاق را تجربه نکرده بود، با ورود به یک رابطه جدید تا این حد شکننده نمی‌شد.»
به گفته این مشاور، تجربه شکست دوم و سرخورده شدن از رابطه جایگزین، خاطره را تا سر حد تن‌فروشی برای تامین هزینه اعتیاد پیش برده بود و شکست دوم، درست زمانی که از اعتیاد خسته شده بود، مزید بر علت شدت گرفتن افسردگی او شده است.اما افسردگی تنها مختص به افرادی که طلاق را تجربه کرده‌اند، نیست.
افسردگی با احساس غمگینی، اعتماد به نفس پایین و بی‌علاقگی به هر نوع فعالیت و لذت روزمره مشخص می‌شود؛ نشانه‌هایی که متخصصان از آن به عنوان «سرماخوردگی روانی» یاد می‌کنند.
افسردگی مجموعه‌ای از حالات مختلف روحی و روانی است که از احساس خفیف ملال تا سکوت و دوری از فعالیت روزمره بروز می‌کند. در بسیاری از مواقع، با تغییراتی چون مهاجرت، زایمان، طلاق، شکست‌های تحصیلی، کاری و ... سر و کله افسردگی پیدا می‌شود.
زنجانی، یکی از اثراتی که مصرف کنندگان شیشه مدام به آن تاکید دارند را احساس اعتماد به نفس زیاد پس از مصرف عنوان می‌کند: «بیشتر کسانی که در دوره افسردگی، شیشه مصرف کرده‌اند، اعتراف می‌کنند که پس از مصرف، اعتماد به نفس زیادی پیدا کرده‌اند. افرادی که گوشه‌گیر بودند و هرگز در یک جمع کوچک حرف نمی‌زدند، در خودشان می‌بینند که حتی برای یک جمع بزرگ سخنرانی کنند. افرادی که تحقیر شده‌اند، جرات فکر کردن یا حرف زدن درباره آرزوهایشان را پیدا می‌کنند. برخی افراد هم که دچار اختلال خواب بوده‌اند و از پرخوابی و خستگی مدام رنج می‌برند که از نشانه‌های افسردگی است، از پرکاری و کم‌‌خوابی به وجد می‌آیند.»
در چکیده‌ای از پژوهش‌های محققان ایرانی در مورد رابطه اعتیاد با افسردگی و پرخاش‌گری که در پایگاه اطلاع‌رسانی پیش‌گیری از اعتیاد منتشر شده، رابطه افسردگی با آمادگی به اعتیاد، مثبت اعلام و افسردگی یکی از عوامل گرایش بیشتر افراد به مواد مخدر عنوان شده است.
این پژوهش با روش هم‌بستگی – مطالعاتی اجرا شد که برای یافتن ارتباط بین متغیرها انجام می‌شود و 150 نفر از دانشجویان دانشگاه «علامه طباطبایی» به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده بودند.
به گفته استاد روان‌پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، پیامدهای افسردگی می‌تواند شخص را به سوی اعتیاد سوق دهد. افراد افسرده معمولا از ارتباطات اجتماعی کناره می‌گیرند، تنها هستند، اعتماد به نفس بالایی ندارند و حتی ممکن است در حفظ شغل خود نیز مشکل پیدا کنند.
وی در مورد خطر اعتیاد بیماران افسرده می‌گوید: «یک فرد عادی، با مصرف الکل و داروی آرام‌بخش دچار اعتیاد نمی شود. اما به جرات می‌گویم نوشیدن الکل یا حتی داروی آرام‌بخش خودسرانه و بدون تجویز پزشک، یک بیمار افسرده را قطعا معتاد خواهد کرد. ساده است؛ یک فرد عادی با نوشیدن الکل، دچار سرخوشی می‌شود یا در صورت مصرف یک داروی خواب‌آور، فقط چند شب اختلال خواب موقتی خود را برطرف می‌کند اما الکل یا داروی خواب‌آور برای بیمار افسرده، تنها نشانه‌های افسردگی او را تسکین می‌دهند و او به حال پس از مصرف الکل یا داروی آرام‌بخش معتاد می‌شود. با این حساب، تکلیف مصرف مواد مخدر روشن است و به جرات می‌گویم برای بیمار افسرده، یک بار مصرف ماده مخدر کافی است تا او را معتاد کند.»
به گزارش خبرگزاری مهر، «بابک دین پرست»، معاون کاهش تقاضای ستاد مبارزه با مواد مخدر، آمار معتادان ایران را سه میلیون نفر اعلام کرده است در حالی که «رسول خضری»، نماینده مجلس می‌گوید 5/4 میلیون ایرانی معتاد هستند. این آمار و هشدار برخی کارشناسان در مورد خطر اعتیاد مبتلایان به افسردگی در حالی اعلام می‌شوند که بر پایه پژوهشی که محققان دانشگاه «کوئینزلند» استرالیا انجام داده‌اند، ایرانی‌ها و افغان‌ها جزو افسرده‌ترین مردم جهان به شمار می‌روند.
به نوشته روزنامه «واشنگتن پست»، در این پژوهش که در نشریه پزشکی «پی ال او اس» منتشر شده، با استفاده از داده‌های مربوط به میزان شیوع، پیشرفت بیماری و مدت ابتلا، ابعاد عارضه افسردگی در سراسر جهان مورد بررسی قرار گرفته است.
براساس یافته‌های پژوهش‌گران، افسردگی دومین عارضه رایج در میان انسان‌ها در جهان به شمار می‌رود و بیش از 4 درصد از جمعیت جهان به این نوع اختلال دچار هستند.
کارشناسان حوزه سلامت معتقدند درمان قطعی افسردگی تنها با کمک مشاوران و متخصصان حوزه سلامت روان امکان‌پذیر است. آن‌ها می‌گویند به محض بروز نشانه‌هایی چون خستگی و پرخوابی یا کم خوابی مفرط، احساس سرخوردگی و نداشتن اعتماد به نفس، احساس پوچی و نداشتن تمایل به فعالیت‌های سابق، کناره‌گیری اجتماعی و حتی در موارد حادتر، فکر کردن به مرگ و خودکشی، باید به مشاور یا پزشک متخصص مراجعه کرد.
در مواردی نیز احساس دردهای تعریف نشده در جسم، کم اشتهایی یا پراشتهایی و کندی حرکت می‌تواند از نشانه‌های افسردگی باشد. درمان افسردگی با دو روش دارو درمانی یا کاردرمانی و مشاوره امکان‌پذیر است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر