پرفورمنس آرت آلودگی هوا در تهران

یادداشت میلاد شجره و علیرضا کیمنش به بهانه اجرای "سهم من از/در دود"

علیرضا کیمنش

سهم من از/در دود یک اجرای پرفورمنس آرت بود، که در تاریخ، 13 اسفند 1392، در یکی از تقاطع های تهران برگزار شد.

چهار ماه پیش میلاد شجره، یکی از همکاران و همچنین یکی از بهترین دوستانم از من خواست تا با همکاری هم یک اجرای پرفورمنس آرت در ایران داشته باشیم. شروع به فکر کردن راجع به موضوعی در اتباط با جامعه و انسان کردم و مهمترین موضوعی که ذهنم را به خود مشغول کرد موضوع آلودگی هوا بود. با میلاد راجع به این موضوع بحث کردم و در نهایت هر دو تصمیم به انجام این پروژه گرفتیم. 

اجرا به این صورت بود: پانزده اجراگر، در حالی ماسک آلودگی هوا به صورت دارند، در زمانی که چراغ راهنمایی قرمزاست به وسط تقاطع میروند. بعد از بیست ثانیه سکوت، در حالی که ساکن ایستاده اند و به چشمان رانندگان نگاه میکنند، ماسک خود را بر میدارند و نفسی عمیق میکشند و میروند. بعد از آن گروه یک مصاحبه با تماشاگران راجع به آلودگی هوا و همچنین تأثیر اجرا بر آنها انجام میدهند.

تهران، دچار آلودگی هواست. چه کسی اهمیت میدهد؟ قصد ندارم راجع به بیماریها و دیگر مشکلاتی که دلیل اصلی آنها آلودگی هواست و اکثر ما آنها را میدانیم صحبت بکنم. درواقع همه چیز به همه چیز مربوط است. یک حقیقت نانوشته ی بسیار معروف اینطور میگوید که یکی از مهممترین دلایل آلودگی هوای تهران، توزیع نوعی بنزین بسیار مضر و مخرب توسط دولت ایران است. یکی از دلایل این کار غیر انسانی این است که ایران در چند سال اخیر، توسط دولت آمریکا وهمچنین بسیاری از کشورهای اروپایی در زیر فشار تحریمهایی سخت بوده و هست. 

به سمت چه آینده ای در حال حرکت هستیم؟ 

چه وقت قصد داریم که در گوشه ای بنشینیم و راجع به عواقب و تأثیرکارهایمان بر دنیای بیرون از خودمان فکر کنیم؟ 

در انتها یادداشتم را با این جمله به پایان میرسانم. ما باید آلودگی هوا را متوقف کنیم، در غیر اینصورت همه مان در این جهنم خود ساخته خواهیم مرد. همه ی انسانها، در سر تا سر دنیا در این اجرا نقش دارند. این نکته ای بود که پرفورمنس ما "سهم من از/در دود" سعی کرد تا به 
مخاطب خود بگوید. 

میلاد شجره 
قرار شد برای اجرای یک پرفورمنس، یک شریک هنری انتخاب کنم. به علیرضا کیمنش فکر کردم، یار و همکار قدیمی که اخیرا از ایران رفته بود. بهانه مناسبی تا دوباره با او همکاری داشته باشم. قبول کرد و شروع کردیم به طراحی اثری در مورد آلودگی هوا، مراحل طراحی با استفاده از امکانات اینترنت انجام شد. من اینجا و او آنجا.

فراخوان اجراگر دادیم، تا حتی هیچ اجرا گری را خودمان انتخاب نکنیم، معترضان خودشان پا پیش بگذارند. چهارده معترض جمع شدند. قرار شد اجرا در خیابان باشد،بستر واقعی اعتراض.

با اجرا گران تا تقاطع میرداماد پیاده راه رفتیم تا اعتراض خود را به خود نشان دهیم.

چراغ قرمز شد چهارده نفری با ماسک رو به ماشینهای منتظر چراغ سبز ایستادیم، چند ثانیه ای نگاهشان کردیم، ماسک خود را برداشتیم، در آن هوای کثیف نفس عمیقی کشیدیم، دوباره ماسک را به صورت زدیم و رفتیم.

در پایان هر اجراگر در مورد انگیزه اش برای شرکت در این اجرا، سه دقیقه رو به دوربینی که تمام اتفاق را ضبط میکرد صحبت کرد. نه برایشان چیزی نوشته شد نه کسی برایشان داستانی انتخاب کرد. آنها شهروند بودند و حرف خودشان را زدند.

در آینده فیلمی از اینکار آماده خواهد شد

روز سیزدهم اسفند نود و دو برایم خاطره مهمی خواهد بود، شاید درست ترین تجربه هنرییم باشد، تجربه ای به درد بخور.

پرفورمنس "سهم من از/ در دود" میگوید: من این هوا را نمیخواهم.

-------------------------

پرفورمنس "سهم من از/ در دود" کاری از میلاد شجره، علیرضا کی منش
سیزدهم اسفند نود و دو، ساعت 13.30
شریعتی، تقاطع میرداماد، پشت چراغ قرمز.
عکاس: احسان خان محمدی