«کلیه فروشی، فوری، 25 ساله. گروه خونی B مثبت. قیمت، هرچه شما بگویید.»
این متن آگهی فردی است که با ماژیک سیاه‌رنگ روی یکی از پست‌‌های اداره برق، درست روبه‌روی بیمارستان لبافی‌نژاد تهران، کلیه‌اش را برای فروش به مزایده گذاشته است.
دیدن چنین نوشته‌هایی بر روی در و دیوار این منطقه از پایتخت دیگر برای شهروندان تهرانی، به‌ویژه ساکنان حوالی بیمارستان‌های لبافی‌نژاد و شهید هاشمی‌نژاد پدیده‌ای تازه نیست.
مسوولان حوزه بهداشت کشور می‌گویند در سال جاری با افزایش نارسایی‌های کلیوی و مشکلات اقتصادی، بازار خرید و فروش کلیه نیز با افزایش چشم‌گیری روبه‌رو بوده است.
بیمارستان لبافی‌نژاد تهران اصلی‌ترین مرکز پیوند کلیه در ایران به شمار می‌رود و دکتر «ناصر سیم‌فروش»، فوق تخصص اورولوژی و رییس بخش اورولوژی این بیمارستان، رکورددار پیوند کلیه در خاورمیانه است.
یکی از همکاران وی در مورد آمار چشم‌گیر پیوند کلیه بیماران مرگ مغزی می‌گوید:«هرچند ما رتبه بالایی در جراحی پیوند کلیه در خاورمیانه و شاید به جرات بتوان گفت، در جهان داریم و یکی از بهترین متخصصان اورولوژی، یعنی دکتر "ناصر سیم‌فروش" را در کشور داریم، اما مساله اصلی پیوند کلیه در ایران این است که بر خلاف شعارها و تبلیغات رسانه‌های داخلی، ما کم‌ترین میزان پیوندمان از افراد فوت شده بوده است. یک مورد از فوت شدگان در بیمارستان بقیه‌الله العظم با خواب آلودگی و بی‌حوصلگی آقایان آن قدر دیر به دست ما رسید که کلیه را دور انداختیم. آمار بالای پیوند کلیه ایران از اهدا کنندگان زنده است؛ کسانی که نه برای نجات جان انسانی دیگر که برای نجات خودشان از مشکلات مالی تن به این کار می‌دهند.»
پیوند کلیه قطعی‌ترین و اغلب تنها درمان ممکن برای بیماران نارسایی کلیوی است. جراحی تخصصی پیوند کلیه سال‌هاست در ایران با موفقیت انجام می‌شود اما بیماران نیازمند به پیوند گاه سال‌ها باید در انتظار بمانند، به ویژه اگر پول کافی برای خرید کلیه نداشته باشند.
به گفته این متخصص اورولوژی، بیمارانی که امکان خرید کلیه از اهداکنندگان نیازمند را دارند می‌توانند به روند درمانی خود امیدوار باشند و این در حالی است که بسیاری از بیماران توان خرید کلیه را در بازار آزاد ندارند. آن‌ها با توجه به کم بودن میزان پیوند کلیه از شخص فوت شده، مجبورند سالهای سال با دیالیز زندگی را سپری کنند و منتظر باشند که روزی بدن پاسخ‌گوی دیالیز نباشد یا کلیه‌ای با هزینه کم‌تر پیدا کنند.
براساس آخرین نتایج بررسی‌های موجود در رابطه با بیماران کلیوی در کشور، بیش‌ترین اهدا کنندگان کلیه در کشور، افراد 25 تا 26 ساله هستند و 70 درصد مشکلات مربوط به بیماری‌های کلیوی در کشور در سنین 20 تا 44 ساله مشاهده می‌شود.
رییس انجمن نفرولوژی در هفته حمایت از بیماران کلیوی اعلام کرده است که «در سال گذشته 2400 پیوند کلیه انجام شده که تنها 30 درصد از آن‌ها مرگ مغزی بوده است.»
به گفته او، در چند سال اخیر این پیوند‌ها 5 درصد بوده‌اند و پیش‌بینی می‌شود تا دو سال آینده به 50 درصد برسند زیرا آمار تصادفات و مرگ و میر در کشور بالاست.
اما یکی از متخصصان بیمارستان لبافی نژاد که نمی‌خواهد نامش فاش شود در گفت‌وگو با «ایران وایر» نظر دیگری را مطرح می‌کند:« شاید به جرات بتوانم بگویم آمار بالای پیوند کلیه را مدیون فقر در جامعه ایران هستیم. همین الان جلوی در بیمارستان لبافی نژاد یا هاشمی نژاد پراز برگه‌هایی است که برای فروش کلیه تبلیغ می‌کنند. حتی در این فضا، دلالانی هم هستند که تلاش می‌کنند در میان خرید و فروش، پولی به جیب بزنند. این دردناک‌ترین بخش کار ما است که باعث می‌شود به جای خرسندی از افزایش موفقیت آمیز پیوند کلیه در ایران، نگران زنان و مردانی باشیم که جان خود را حراج زده‌اند.»
یکی از شماره تماس‌‌های ثبت شده بر کیوسک مخابرات، خودش را «نیما» معرفی کرده است؛ 27 سال دارد، اهل اصفهان است و متقاضی فروش کلیه. از پرس و جوی زیاد عصبانی می‌شود. می‌گوید:« قیمت پایین نباید فروخت. همه چیز گرون شده، قیمت اهدایی بیمارستان 9 میلیون تومنه ولی تا 150 میلیون تومن هم دیدم فروختن.»
نیما می‌خواهد با پول حاصل از فروش کلیه، کسب و کاری برای خودش راه بیاندازد. رویای رسیدن به 150 میلیون پول نقد او را وارد به فروش کلیه‌اش کرده است.
اما «معصومه» رویایی ندارد جز آزادی شوهرش از حبس. 31 سال دارد و برای پرداخت دیه می‌خواهد کلیه‌اش را بفروشد: «خب معلومه که می‌ترسم. شوهر بدبختم به خاطر تصادف تو زندان اسیره. با دوتا بچه چه کار کنم؟ مجبورم دیه اون بنده خدا را بدم. وضع اونها هم خوب نیست؛ یکی بدتر از ما. اون خدا بیامرز هم نان‌آور خونه بوده.»
در میان فروشندگان، افرادی چون «شایان» نیز دیده می‌شوند. 32 سال دارد و کارشناس ارشد برق از دانشگاه علم و صنعت تهران است. می‌گوید ورشکست شده و تنها دارایی‌اش یک کلیه است:«چک دست مردم دارم. 60 میلیون بتونم بفروشم، حداقل زندان نمی‌رم.»
بیمارستان لبافی نژاد در شرق تهران و شهید هاشمی‌نژاد در نزدیکی میدان ونک، در تمام طول شبانه روز مملو از جمعیت بیماران کلیوی هستند. دو مرکز درمانی فوق تخصصی با تجهیزات و پزشکان متخصص که حتی از شهرهای دیگر نیز بیمارانی را که به درمان‌و تجهیزات تخصصی‌تر نیازمند هستند، به آن‌ها ارجاع می‌دهند. اما آیا تنها دو مرکز فوق تخصصی برای بیماران کلیوی کشور کافی است؟ این در حالی است که رییس انجمن نفرولوژی ایران می‌گوید در زمینه پیش‌گیری از ابتلای افراد به بیماری کلیوی موفق نبوده‌ایم.
افزایش چشم‌گیر بیماران کلیوی در حالی که بخش بهداشت و درمان کشور با کمبود دارو، دستگاه دیالیز و کمبود تخت‌های بیمارستانی روبه‌رو است، هشدار مسوولان حوزه سلامت را به همراه داشته است.
کارشناسان می‌گویند 70 درصد از هزینه درمانی بیماران کلیوی بر دوش خودشان است. شاید داروهای این بیماران یارانه‌ای شده باشد اما هزینه آزمایش‌های این بیماران بسیار بالا است. 80 درصد هزینه‌ها را بیماران و 20 درصد را بیمه می‌پردازند در حالی که 60 هزار تومان هزینه ساده‌ترین آزمایش بیماران کلیوی است.
هم‌زمان با هفته حمایت از بیماران کلیوی در ایران (23 تا 30 آبان)، «محمدرضا گنجی»، رییس انجمن نفرولوژی به رسانه‌های داخلی می‌گوید:« بیماری‌هایی مانند دیابت و فشار خون ریسک ابتلا به بیماری‌های کلیوی را بالا می‌برند در حالی که نتوانسته‌ایم آن‌ها را کنترل کنیم. شیوع نارسایی کلیه از دیابت بیشتر است و ممکن است که نارسایی کلیه در همان موقع تهدید‌کننده نباشد اما خطر بیماری‌های قلبی و عروقی را بیشتر کرده و سکته‌های قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد.»
افزایش قیمت دارو و کمبود دستگاه دیالیز یکی از اصلی‌ترین گلایه‌های بیماران و متخصصان این حوزه است.
به گفته «عبدالرضا عزیزی»، رییس کمیسیون اجتماعی مجلس قرار بود پس از حذف یارانه‌ها، داروی بیماران کلیوی رایگان توزیع شود اما رییس انجمن نفرولوژی در این باره می‌گوید:« بیماری که دچار نارسایی کلیه شده و 30 درصد کلیه این فرد کار می‌کند باید جزو بیماران خاص قرار گیرد و دفترچه بیمه ویژه بیماران خاص را دریافت کند تا با تعویض مدام دفترچه بیمه و هزینه‌های بالای درمانی، دچار مشکلات بیشتر نشود. دفترچه بیمه معمولی 25 برگه دارند و برای هر دارو گاهی 5 بار نسخه‌نویسی می‌شود.»
وی در ادامه می‌افزاید:« اگر دولت به بیماران نارسایی مزمن و پیوند کلیه یارانه می‌دهد چرا بیمه آن‌ها را بیشتر نمی‌کند. این بیماران هزینه آمپول خون‌رسانی خود را باید از جیب بپردازند. شاید دارو همیشه باشد اما در توزیع مشکل داریم و هر بیمار باید ماهانه برای خرید دارو اقدام کند.»
هرچند یکی از داروهای بیماران کلیوی تا پیش از یارانه‌ای شدن، یک‌هزار و 200 تومان بود اما از وقتی بیمه این دارو را تحت پوشش قرار داده است قیمت دارو یک‌هزار و570 تومان شده است.
براساس آمارانجمن نفرولوژی ایران،75 نفر در یک میلیون نفر در کشور دارای نارسایی کلیه هستند. این آمار در حالی ارایه می‌شود که در بخش‌های دیالیز متخصص کافی در ایران وجود ندارد. گنجی در این‌باره می‌گوید:«باید فوق‌تخصصان کلیه و نفرولوژی در شهرهای کوچک مستقر شوند. مشکلات بسیاری در بیمارستان‌های این شهرها داریم و متخصصان کلیه محروم‌ترین قشر در وزارت بهداشت هستند زیرا جراحی نمی‌کنند و وسیله‌ای ندارند که پول‌آور باشد.»
متخصص جراحی کلیه از بیمارستان لبافی نژاد در ادامه می‌گوید:« متاسفانه افزایش بیماران کلیوی و البته افزایش هزینه‌های درمان موجب شده این بیماران از مراجعه به مراکز درمانی خصوصی پرهیز کنند و تنها امکان درمان در مراکز دولتی را داشته باشند. بنابراین، با توجه به تخصصی بودن بیمارستان لبافی نژاد و هاشمی نژاد تهران، ترافیک بیماران در این دو مرکز از تمامی استان‌ها و شهرستان‌های کشور بیش‌تراست. جمعیت بیماران سبب شده ما توان بستری کردن یا حتی اختصاص دادن تختی به یک بیمار اورژانسی نداشته باشیم.»
نوسان قیمت ارز مشکلی است که این روزها گریبان‌گیر بخش بهداشت و درمان کشور شده است تا جایی که مسوولان وزارت بهداشت می‌گویند توانایی مدیریت کارآمد در این حوزه را همین نوسانات قیمت ارز از آن‌ها گرفته است.
دکتر «حسن هاشمی»، وزیر بهداشت در آخرین اظهارنظر خود به رسانه‌های داخلی گفته است :«حال خودم خوب است، [اما] حال وزارتخانهام وخیم است.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر