«ساناز» شش ماه است كه در یكی از سایت‌های همسریابی ثبت نام كرده و در فضای مجازی به دنبال همسر مورد نظرش می‌گردد. او می‌گوید: «بعد از یک ماه که از عضو شدنم گذشت، یك نفر را به من معرفی كردند اما بعد از چند بار رفت و آمد، متوجه شدم فقط قصدش سوء استفاده است و در واقع دنبال دوست شدن است تا ازدواج.»
به نظر ساناز آدم نمی‌تواند دنبال نیمه گمشده‌اش دراین سایت‌ها بگردد: «شاید خیلی‌ها واقعا به قصد ازدواج عضو می‌شوند اما هستند كسانی كه مقاصد دیگری دارند و هزار جور گرفتاری و دردسر برای آدم به وجود می‌آورند. بعضی‌ها متاهل هستند و به دلیل تنوع طلبی عضو این سایت‌ها می‌شوند و در واقع دنبال صیغه هستند یا ازدواج موقت.»
«تشكیل خانواده تنها با یك كلیك»، «انتخاب همسر دلخواه با 99 هزار تومان»، «اگر همین امروز تماس بگیرید به زودی می‌توانید خبر ازدواج خودتان را به دوستان اعلام كنید»؛ این‌ها تنها بخش‌هایی است از تبلیغات سایت‌ها و مراكز همسریابی در ایران به شمار می‌روند.
با بالا رفتن سن ازدواج و تمایل خیلی از دختر و پسرها به مجرد ماندن از سویی و فشارهای فرهنگی و مذهبی جامعه كه تاكید زیادی بر ازدواج و تشكیل خانواده دارند از سوی دیگر، مراكز مجازی و غیرمجاز متعددی با نام «مراكز همسریابی» برای باز كردن بخت دخترها و پسرهای مجرد، رونق پیدا کرده‌اند.
جامعه نیمه سنتی ایران كه تا سالهای نه چندان دور خواستگاری و انتخاب همسر توسط پدرها و مادرها را به عنوان تنها راه ازدواج می‌پسندید، امروزه به ناچاربه شیوه‌های دیگری تن داده است تا خود دخترها و پسرها دست به کار شوند و هرطور هست، مجرد باقی نمانند.
اگر چه در شیوه‌های جدید همسریابی در نهایت این خانواده‌ها هستند كه باید بشینند و در مورد نحوه برگزاری مراسم، مهریه و سایر مسایل تصمیم بگیرند اما فرق آن با گذشته این است كه وقتی شما همسرتان را به شكل دوست و یا از طریق مراكز همسریابی انتخاب می‌كنید، در واقع حق انتخاب اولیه با شماست و خانواده‌ها نقش مكمل و مجری مراسم ازدواج را دارند.
در حال حاضر حدود 86 مركز همسریابی فعال و نیمه فعال در فضای اینترنت ایران فعالیت می‌كنند اما به گفته مسوولان جمهوری اسلامی ایران اغلب آن‌ها غیرقانونی هستند.
در همین راستا، چندی پیش وزارت ورزش و جوانان نخستین مركز همسریابی رسمی را راه اندازی و فعالیت سایر مراكز را غیرقانونی اعلام كرد.
این سایت قوانین و مقرراتی هم دارد از جمله پرداخت حق عضویت ماهیانه و سالیانه، امكان آشنایی هر فرد تنها با یك نفر درهر لحظه و دیگر این که اعضا به طورمستقیم با هم ارتباط ندارند و تنها پس از معرفی به یكدیگر و تایید انتخاب، می‌توانند با هم در ارتباط باشند.
حق عضویت در سایت‌های همسریابی بسته به این كه افراد در چه رده سنی باشند و یا تجربه ازدواج داشته باشند یا خیر، بین 500 تا 300 هزار ریال است. البته از آن‌جایی كه یكی دیگر از وظایف این مراكز مشاوره نیزهست، در صورتی كه با فرد معرفی شده تصمیم به ازدواج گرفته شود، باید بین 5 میلیون تا 9 میلیون و 500 هزار ریال نیز بابت هزینه مشاوره پرداخت شود.
اما سوال این‌جاست كه دختران و پسران جوان چقدر از ثبت نام در این سایت‌ها راضی هستند؟ و آیا اصلا جامعه نیمه سنتی ایران ازدواج از طریق مراكز همسریابی را بر می‌تابد؟ نظر كارشناسان، جامعه شناسان و مسوولان در این رابطه چیست؟
«شیوا» دختری است كه یك سال پیش در یكی از سایت‌های همسریابی عضو شده است. می‌گوید: «تا به حال دو سه مورد را برای ازدواج به من معرفی كرده‌اند اما متاسفانه بعد از چند بار صحبت كردن و یكی دو بار که همدیگر را دیدیم به هیچ نتیجه‌ای نرسیدم.»
وی كه 30 ساله و مدرك كارشناسی ارشد معماری دارد، معتقد است این سایت‌ها در واقع كارهمان «راویان قدیم» كه واسطه می‌شدند و خواستگار معرفی می‌كردند را بازی می‌كنند و به نظرش كارشان هم بد نیست.
«مهشید» دختر 38 سالهای است كه به هیچ عنوان حاضر نیست در مراكز همسریابی ثبت نام كند. می‌گوید: «ازدواجی را ترجیح می‌دنم كه ابتدا خانواده كسی كه قرار است با او ازدواج كنم به خواستگاری بیایند تا حسن نیت‌شان برایم ثابت شود. بعد یك دوره را برای آشنایی بیشتر با هم بگذرانیم تا در نهایت ازدواج كنیم. در عین حال با كسانی كه دنبال همسر مورد نظر خود در این سایت‌ها هم می‌گردند مخالف نیستم. به نظرم این افراد بیشتر دختر و پسرهای كم سن و سال و بی‌تجربه‌ای هستند كه می‌خواهند از شیوه‌های نو برای انتخاب همسر استفاده كنند.»
«ثمر» دختر 23 ساله تهرانی که مدتی است با یکی از همکلاسی‌هایش دوست شده، می‌گوید: «قرار است تا چند ماه آینده به خواستگاری بیاید. اگر موفق به ازدواج با او نشوم، بعید نیست در یکی از مراکز همسریابی ثبت نام کنم.»
به نظر او عملکرد این مراکز مثل خیلی دیگر از چت روم‌ها و سایت‌های اجتماعی است که زمینه آشنایی دو نفر را فراهم می آورند: «در ادامه خود ما هستیم که باید یکدیگر را بشناسیم و تصمیم بگیریم با هم ازدواج کنیم یا خیر.»
اما در آن سوی ماجرا، اغلب كارشناسان، روان شناسان، جامعه شناسان و مسوولان دیدگاه مثبتی نسبت به مراكز همسریابی ندارند و وجود آن‌ها را نوعی بحران می‌دانند.
«غلامعلی افروز»، استاد دانشگاه تهران و رییس سازمان نظام روان شناسی ایران در گفت‌وگو با شبكه یك صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران گفته است: «سایت‌های همسریابی به اصول انتخاب همسرهم‌طراز و هم‌شان از هر لحاظ آشنا نیستند و نمی‌توانند مشاور خوبی در این رابطه باشند.»
او با اشاره به این که سازمان وی هیچ‌گونه مجوزی برای فعالیت این مراکز صادر نمی‌کند، افزوده است:«این مراکز معیارها و ملاک های کشورهای غربی را در ازدواج مدنظر قرار می‌دهند. کارکرد مراکزی که با دریافت مبلغی دختران و پسران را با یکدیگر آشنا می‌کنند به هیچ وجه مناسب نیست و ازدواج‌هایی که از این طریق انجام می‌شود، عموما ناپایدارند.»
«رضا جعفری» یک مقام ارشد قوه قضاییه با اشاره به این که بیش‌ترسایت‌های همسریابی فعال در ایران غیرمجاز هستند، گفته است: «90 درصد ازدواج‌های که از طریق سایت‌های همسریابی انجام می‌شود منجر به طلاق می‌شود و یا حتی خیلی از این آشنایی‌ها به قصد کلاهبرداری است.»
اما «کامبیر نوروزی»، وکیل دادگستری، غیرقانونی بودن فعالیت این وب سایت‌ها و یا حتی بنگاه‌های همسریابی را رد کرده و معقتد است در قانون هیچ اشاره‌ای به این موضوع نشده است. وی می‌گوید:«جامعه ما امروز درگیر مجموعه‌ای از مشکلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است که این‌ها در مسایل جوانان هم بازتاب پیدا می‌کنند. بنابراین باید ببینیم چه بر سرجوانان آمده که در وب سایت‌ها و دنیای مجازی دنبال شریک زندگی خود می‌گردند.»
«زهرا آقامیری»، مشاور وزارت ارشاد نیز با آقای نوروزی هم عقیده است: «از آن جایی که در این ازدواج‌ها نقش خانواده کم رنگ است، شیوه مناسبی برای تشكیل خانواده نیست. افرادی که از این طریق ازدواج می‌کنند معمولا دارای مشکلات فردی، خانوادگی، ظاهری و محدودیت‌های فرهنگ حاکم بر محیط زندگی هستند و کسانی هم که در ازدواج‌های اینترنتی به صورت تصادفی زندگی موفق داشته باشند به این دلیل است که خودشان شخصیت پخته‌ای دارند.»
در حالی که رویکرد عمومی مردم و کارشناسان در مورد مراکز همسریابی چندان مثبت نیست؛ «مجید امجدی»، مدیر کل فرهنگی سازمان ملی جوانان از ماهیت این مراکز دفاع کرده و می‌گوید: «در مراکز تخصصی ازدواج، هم‌سان گزینی برای افراد آسیب دیده و یا کسانی که خود نمی‌توانند همسر مناسب انتخاب کنند با همکاری خانواده ها فراهم می‌شود. فعالیت مراکز همسرگزینی تنها به معرفی دو نفر به هم ختم نمی‌شود و در آن چیزی که ما تعریف کردیم، خدمات مشاوره ای ازدواج هم در نظر گرفته شده است.»
آمارهای سال 1390 نشان می‌دهند جمعیت مردان مجرد 15 تا 39 سال در ایران 6 میلیون و 328 هزار نفر و جمعیت زنان در همین طیف سنی، 6 میلیون و 83 هزار نفر است. این در حالی‌است که 6 تا 7 درصد جمعیت مجرد هستند اما پیش‌بینی می‌شود این رقم طی سالهای آینده به 10 درصد برسد.
دلیل مجرد ماندن این دختران و پسران هر چه باشد آیا مراكز همسریابی اینترنتی می‌توانند در پیدا كردن زوج مناسب آن‌ها را یاری كنند؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر