مقامات سازمان حفاظت از محیط زیست اعلام کردهاند که پس از اعتراضهای مردمی از باغ وحش بابلسر در شبکههای اجتماعی به خاطر بدرفتاری با حیوانات، بهویژه سهلانگاری در نگهداری یک خرس قهوهای، به دستگاه قضایی شکایت کردهاند.
چندی پیش تصویر یک خرس قهوهای در باغ وحش بابلسر در حالی که با زنجیری دو سه متری به زمین گره خورده و در محوطه خاک و خلهای دور و برش اسیر بود، صدای ایرانیان حاضر در شبکههای مجازی را در آورد.
این خرس در سال ۸۹ اسیر شکارچیان تالشی شد اما چندی نگذشت که اداره محیط زیست مازندران آن را ضبط و به «باغ پرندگان» رشت واگذار کرد. وضعیت نگهداری این خرس در یک قفس تنگ پیش از این نیز مورد اعتراض کاربران شبکههای اجتماعی در ایران قرار گرفته بود.
سرانجام، برپایه گزارشی که سایت «تابناک» در روز دهم اردیبهشت ماه منتشر کرد، مسوولان باغ پرندگان رشت که از زیر مجموعههای اداره سازمان محیط زیست گیلان است، خرس پر دردسر را به بهانه تولید مثل، به یک باغ وحش خصوصی در بابلسر واگذاشت. این در حالی است که خرسها در پنج یا شش سالگی آمادگی بارداری و تولید مثل پیدا میکنند و خرس بابلسر در هنگام جا به جایی فقط یک سال داشت.
این خرس در باغ وحش بابلسر به نمایش گذاشته شد ولی شرایط نگهداری مناسبی نداشت. یکی از بازدید کنندگان باغ وحش، تصاویر محل زیست این حیوان را در فضای مجازی منتشر کرد و سبب شد مدیران سازمان محیط زیست استان گیلان نسبت به شرایط نابهسامان خرس ماده واکنش نشان داده و از مسوولان باغ وحش خصوصی بابلسر به مقامات قضایی استان شکایت کنند.
عکسها نشان میدهند که خرس بابلسر در یک محیط خاکی بدون پوشش گیاهی، روی خاکها زنجیر شده و آن قدر گرد خودش چرخیده که رد تنش را روی زمین خاکی میتوان دید.
این تصاویر سبب شدند مدیر کل محیط زیست استان مازندان وعده بدهد که به تخلفات صورت گرفته در این باغ وحش نسبت به شرایط نگهداری حیوانات رسیدگی خواهد کرد و تا زمان حصول نتیجه، این شکایت را رها نمیکند.
دکتر«ناصر مهردادی» روز دهم اردیبهشت ماه به تابناک گفت:«این باغ وحش به لحاظ وسعت اندک و شرایط نامطلوب نگهداری حیوانات، قابلیت اصلاح ندارد و باید تعطیل شود. البته برای تعطیلی آن مهلتی به مالک آن خواهیم داد تا مکان جدیدی برای نگهداری حیوانات مجموعه تهیه کند و این مهلت را دادگستری تعیین خواهد کرد.»
وی افزود"« وسعت زمینهای این مجموعه برای نگهداری حیوانات کم است و تنها میتوانند پرندهها را در آن نگه دارند و سایر گونههای جانوری باید به مکان دیگری منتقل شوند.»
بر اساس ضوابط و مقررات مرتبط با باغ وحشها و به استناد ماده ۳۵ آیین نامه اجرایی قانون حفاظت از محیط زیست، وسعت باغ وحشها باید پاسخگوی نیازهای زیستی گونههای جانوری باشد، مواد غذایی و شرایط زیستی آنها باید به تناسب وضع طبیعی حیوانات بوده و طبق نظر کارشناسان سازمان محیط زیست، کاملا سالم و کافی باشد.
با این که خرس قهوهای همه چیزخوار بوده و اغلب از ریشه، دانه و جوانه گیاهان، حشرات، مهره داران کوچک، ماهی و عسل تغذیه میشود اما یکی از ساکنان بابلسر به «ایرانوایر» میگوید که شاهد تغذیه خرس مورد نظر در محل باغ وحش این شهر با نان بربری بوده است.
«محمود. ر»، یکی از هموطنان مازندرانی به «ایرانوایر» میگوید:«باغ وحش بابلسر شرایط بسیار به هم ریخته و کثیفی دارد. دو بار به اصرار کودکانم برای بازدید رفتیم اما بعد از برگشتن از باغ وحش، بچههایم با دیدن شرایط حیوانات آن جا پژمرده و افسرده شدند.این خرس با زنجیر بسته شده بود و بسیار غمگین و مفلوک به نظر میرسید. قفس شیرها تنگ و تاریک بود و شیرها روی نجاست خودشان خوابیده بودند و در گل و لای قفس و فضولات خودشان دست و پا میزدند.»
همین شهروند تاکید میکند که این شرایط نابهسامان فقط مختص باغ وحش بابلسر نیست. در باغ وحش آمل نیز تقریبا شرایط مشابهی حکمفرما است. در آن جا هم یک خرس قهوهای ایرانی در قفسی تنگ و در شرایطی نابهسامانتر از شرایط خرس باغ وحش بابلسر نگهداری میشود و آه از نهاد تماشاگران بلند میکند.
محمود میافزاید: «بار دومی که به باغ وحش بابلسر رفتیم، وقت غذادهی به حیوانات بود. به خرس قهوهای برای تغذیه نان بربری میدادند و او هم از شدت گرسنگی، نان بربریها را با ولع میخورد.»
سازمان محیط زیست مسوول است
«سام خسروی فرد»، کارشناس محیط زیست و روزنامهنگار این حوزه معتقد است که بر اساس قانون، سازمان محیطزیست مسوول رسیدگی به مسایل جانوران وحشی است. ضوابط ساخت و نظارت بر عملکرد باغهای وحش وهمچنین، نحوه نگهداری حیوانات بر اساس آییننامه اجرایی قانون حفاظت و بهسازی محیطزیست، بر عهده سازمان محیطزیست است. اما اخباری که از باغهای وحش میرسند، نشان میدهند سازمان محیطزیست به این وظیفه قانونی خود چندان عمل نمیکند؛ نمونههای آن، وضعیت باغ وحش مشهد، بزرگترین باغوحش خوزستان در هویزه و همین باغ وحش بابلسر است. آن چه در ایران به عنوان باغوحش شناخته میشود، اساسا باغ وحش نیست بلکه اسارتگاه و قتلگاه حیوانات است. چرا که در ایران اساساً قانون حمایت از حیوانات نداریم.»
شکارچیان توله خرس قهوهای را تحفه میدهند
«هوشنگ ضیایی»، استاد پیشکسوت دانشگاه و فعال محیط زیست با اشاره به تغذیه نامناسب خرسها در باغ وحش میگوید: «خرس قهوهای بعد از یک دوره گوشت خواری، به گیاه خواری رو میآورد. اما کماکان این حیوان از راسته گوشتخواران محسوب میشود و باید با ماهی و منابع مغذی تغذیه شود. در حالی که به کرات دیده شده در باغ وحشها این حیوان را با نان بربری تغذیه میکنند و بیشتر آنها سلامتی فیزیکی ندارند.»
این محقق محیط زیست به «ایرانوایر» توضیح میدهد: «بیشتر، خرسهای بالغ به منظور حمایت از دام و محصولات زراعی شکار و تولههای آنها از سوی انسان زندهگیری میشوند. این تولهها بسیار بازیگوش هستند و گاهی تا حد یک همبازی با کودکان، موجب شادی آنها شده و در خانهها نگهداری میشوند. اما به تدریج تولهها بزرگ شده و کسی حاضر به نگهداری از آنها نیست. این خرسها دست به دست شده و با قیمتهای ناچیز خرید و فروش میشوند و یا در شرایط نابهسامان و غیربهداشتی آنها را نگهداری میکنند. در حالی که دیگر امکان بازگشتشان به طبیعت سخت است.»
ضیایی میگوید موافق بسته شدن باغ وحشها نیست و وجود آنها را لازم و کاملا ضروری میداند:«اما معتقدم که باید شرایط مناسب برای گونههای جانوری در باغ وحشها به طور کامل فراهم باشد.»
این استاد دانشگاه، فضای نگهداری برای هر خرس قهوهای را زمینی به مساحت تقریبی ۳۰۰ متر مربع میداند و میافزاید: «این امکان در هیچ کدام از باغ وحشهای ایران فراهم نیست. گر چه ایده ناتمام پارک جنگلی پردیسان میتوانست جای خالی همه این کمبودها را پر کند و حتی الگویی برای نگهداری حیوانات در سراسر دنیا باشد.»
ثبت نظر