فرونشست‌‌های متعدد و شکاف در محوطه باستانی نقش رستم

روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس، اعلام کرده که «در اثر بارندگی‌های اخیر، محوطه باستانی نقش رستم دچار آب‌گرفتگی شد و در پی آن فرونشست‌های متعددی در منطقه رخ داده است.»

علیرضا عسگری چاوردی روز جمعه، ۱۴ اردیبهشت‌ماه، به تسنیم گفت: «بخشی از مشکلات مجموعه هم به آوار گستردهٔ بارو‌های خشتی نقش رستم برمی‌گردد که طی این بارندگی‌ها بخش بارو‌ها و آوار‌های رسوب‌شده باستانی دچار رانش شد.» به گفته او، بخشی از فرونشست‌ در این محوطه باستانی هم مربوط به فرونشست عمومی دشت مرودشت است.

نقش رستم محوطه‌ای باستانی در کوه‌های استان فارس در شش کیلومتری تخت جمشید است که پیش از این نیز اخباری مبنی بر «ترک‌ها، شکاف‌ها و فرونشست زمین» در آن منتشر شده بود. آرامگاه چند تن از پادشاهان هخامنشی، بنای معروف به کعبهٔ زرتشت، نقش‌برجسته‌هایی از وقایع مهم دوران ساسانیان و نقش‌برجستهٔ ویران‌شده‌ای از دوران ایلامیان ازجمله آثار مجموعهٔ نقش رستم است.

مطالعات و پژوهش‌های انجام شده از دشت مرودشت که در مهرماه سال گذشته منتشر شده، نشان می‌دهد پهنای فرونشست در منطقه تاریخی نقش رستم به حدودنیم متر تا ۷۰ سانتی متر رسیده است و این شکاف‌ها به فاصله ۱۰ تا ۱۵ متری منطقه باستانی نقش رستم ایجاد شده که هر ساله بااینکه این شکاف‌ها با شن و ماسه پر می‌شوند، اما دوباره سر باز می‌زنند.

در سال‌های گذشته کارشناسان بارها درباره بحرانی‌ شدن فرونشست زمین در مناطق مختلف ایران و آسیب جدی به آثار تاریخی و باستانی هشدار داده‌اند. پدیده فرونشست زمین که بسیاری از دشت‌های ایران را فراگرفته است علاوه بر آسیب‌رسانی و تخریب بناهای تاریخی بر زندگی میلیون‌ها نفر تاثیر گذاشته است و به گفته کارشناسان در آینده‌ای نه‌چندان دور منجر به خسارت‌های مالی و حتی تلفات جانی خواهد شد.

کارشناسان روند برداشت بی‌رویه از آب‌خوان‌های کشور را عامل اصلی پدیده فرونشست می‌دانند و وضعیت آن را در استان‌های تهران، البرز، اصفهان، فارس، کرمان، همدان، سمنان، قزوین، خراسان رضوی، خراسان شمالی و یزد بحرانی توصیف می‌کنند.