توییت ظریف درباره تحریم آینده صنعت ساختمانی ایران چه کسی را قانع می کند؟

فرامرز داور

 ساعاتی پس‌ازآنکه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از طرح تحریم بخش عمرانی و ساختمانی ایران که وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است خبر داد، «محمدجواد ظریف» در توییتی گفت «سیاست آمریکا شکست خورده است و باید به توافق هسته‌ای بازگردد.»

 ایالات‌متحده آمریکا خبر داده که در ادامه سیاست دولت «دونالد ترامپ» رییس‌جمهور آمریکا، در «فشار حداکثری» به جمهوری اسلامی ایران برای انجام مذاکره، بخش عمرانی و ساختمانی ایران را که تحت کنترل سپاه قرار دارد تحریم می‌کند. آمریکا، سپاه پاسداران را سازمان تروریستی خارجی شناخته و می‌گوید قصد دارد تمامی راه‌های کسب درآمد آن را مسدود کند.

وزیر خارجه ایران در توییتر نوشته: «اِعمال تروریسم اقتصادی بر کارکنان بخش ساختمان ایران، تنها نمایانگر ناکامی حداکثریِ سیاست فشار حداکثری است. ایالات‌متحده حتی اگر هر مرد، زن‌ یا کودک ایرانی را تحریم کند، ایرانیان هرگز تسلیم زورگویی نخواهند شد. آمریکا قبل از این‌که چاهی را که برای خود کنده عمیق‌تر کند، باید از سیاست‌های شکست‌خورده‌اش دست بکشد و به برجام برگردد.»

شماری از شهروندان ایرانی به زبان‌های فارسی و انگلیسی در کامنت‌هایی ذیل نوشته محمدجواد ظریف از او پرسیده‌اند که از جانب کدام ایرانیان حرف می‌زند؟ مقام‌های جمهوری اسلامی ایران پیش‌تر گفته بودند که تحریم‌هایی نظیر تحریم مجدد بانک مرکزی یا تحریم آیت‌الله «علی خامنه‌ای» و پیش از آن تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نشانه خالی شدن دست ایالات متحده از اعمال تحریم موثر است اما واقعیت این است که در صورت ادامه پیدا کردن تحریم‌های آمریکا به دلیل پیامدهای جدی اقتصادی، عرصه بر جمهوری اسلامی ایران تنگ‌تر خواهد شد.

به‌طور مثال، تحریم مجدد بانک مرکزی این نهاد را وارد فهرست گروه‌های حامی تروریسم کرد و به این معنی، کار را حتی برای دولت بعدی آمریکا برای بازگشت به توافق هسته‌ای برجام دشوارتر از قبل کرد. بانک مرکزی ایران پیش‌ازاین به دلیل حمایت از برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران تحریم بود و بازگشت احتمالی دولت‌های آینده آمریکا به برجام، این تحریم را رفع می‌کرد اما با وارد شدن بانک مرکزی به فهرست نهادهای حمایت‌کننده از تروریسم، برجام قادر به رفع این تحریم نخواهد بود و بدون برداشته شدن تحریم بانک مرکزی هم بازگشت آمریکا به برجام فایده اقتصادی چندانی برای ایران نخواهد داشت.

 تحریم سپاه پاسداران و وارد شدن آن به فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی، حالا اثرات اقتصادی خود را نشان می‌دهد. «قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا» که مجری طرح‌های عمرانی سپاه پاسداران است، یکی از مهم‌ترین منابع تامین مالی سپاه است. این نهاد مجری طرح‌های عظیم عمرانی دولت ازجمله پروژه‌های ساختمانی و سازه‌ای نفت و گاز، پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌های ایران است و شرکت‌های تابعه آن مستقیم و غیرمستقیم در ایران و در کشورهای منطقه تا ممالک آفریقایی و آمریکای لاتین مشغول فعالیت هستند.

در صورت تحریم بخش عمرانی ایران از سوی آمریکا، نه‌تنها فعالیت‌های برون‌مرزی که برخی از پروژه‌های داخلی که به‌نوعی پیمانکار یا همکار غیر ایرانی دارد هم می‌تواند در معرض توقف قرار گیرد و آسیب‌های آن به بخش خصوصی ایران هم وارد شود.

«حسن روحانی»، رییس‌جمهور ایران اخیرا گفته بود که جمهوری اسلامی ایران راهی برای امرارمعاش یافته اما در شرایط تحریم توسعه و عمران کشور عقب می‌افتد. رییس دولت ایران نشان می‌دهد که از خسارت‌های تحریم و خودداری از مذاکره با آمریکا آگاه است اما وزیر کابینه او در اظهاراتی که صرفا جنبه تبلیغاتی دارد می‌گوید که تحریم‌ها «نمایانگر ناکامی حداکثری سیاست فشار حداکثری است.»

 اظهاراتی که از رییس او تا شهروندان عادی ارزیابی کاملا متفاوتی درباره آن دارند. درحالی‌که جامعه راه خود را می‌رود و دولت آمریکا به سیاست خود ادامه می‌دهد، مشخص نیست نوشته‌های ظریف دقیقا در پی قانع کردن چه فرد یا گروهی در جهان است.