آیا دادگاه ویژه‌ای برای رسیدگی به جرایم کودکان وجود دارد؟

سوال: در صورتی که کودکی مرتکب جرمی شود، آیا دادگاه‌های خاصی به این جرایم رسیدگی می‌کنند و آیا تشریفات ویژه‌ای برای رسیدگی به جرایم کودکان وجود دارد؟

پاسخ: بر اساس ماده ۳۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری به کلیه جرایم افراد زیر ۱۸ سال در دادگاه ویژه اطفال رسیدگی می‌شود. در این قانون تشریفات رسیدگی به جرایم افراد کمتر از ۱۸ سال بیان شده است؛ به طوری که مقررات به نفع مرتکبان جرایم افراد زیر ۱۸ سال است. قضات در این دادگاه‌ها از میان قضات باسابقه انتخاب می‌شوند. حضور مشاور در این دادگاه‌ها ضروری است و حتی اگر متهم دختر باشد، حداقل یکی از مشاوران باید زن باشد. در جرایمی که رسیدگی به آن‌ها در صلاحیت دادگاه کیفری یک است یا جرایمی که مستلزم پرداخت دیه یا ارش بیش از خمس دیه کامل است و در جرایم تعزیری درجه شش و بالاتر حضور وکیل برای دفاع از متهم ضروری است؛ بنابراین اگر وکیل انتخابی وجود نداشته باشد، دادگاه باید راسا با بودجه دولتی برای متهم زیر ۱۸ سال وکیل تسخیری تعیین کند. همچنین در مرحله تحقیقات مقدماتی نیز مقررات حمایت‌گرایانه از متهمان زیر ۱۸ سال در مواد ۲۸۵ الی ۲۸۷ پیش‌بینی شده است. از جمله اینکه لازم است پرونده شخصیت برای متهمان زیر ۱۸ سال تشکیل شود و یا اینکه تحقیقات مقدماتی جرایم افراد زیر ۱۸ سال مستقیما در دادگاه صورت می‌پذیرد. همچنین در دادسراها شعبات ویژه‌ای برای تحقیق در مورد جرایم اطفال وجود دارد. به طور کلی قوانین شکلی در مورد افراد زیر ۱۸ سالی که مرتکب جرم می‌شوند، حمایت‌گر است.