احتمال جاسوسی حکومت ایران از کاربران و حذف برنامه شناسایی کرونا از فروشگاه گوگل

احمد باطبی

گوگل برنامه‌ «AC19» مربوط به شناسایی ویروس کوید ۱۹ را به دلیل نگرانی از احتمال جاسوسی حکومت ایران از شهروندان ایرانی حذف کرد. این برنامه مخصوص سیستم‌های اندروید، در حالی از فروشگاه گوگل حذف شد که برخی کاربران آن را به سواستفاده از ترس ایرانیان از ویروس کرونا و جاسوسی از آن‌ها متهم کرده بودند.

این برنامه هفته پیش، از طریق پیامک وزارت بهداشت به کاربران ایرانی معرفی و از آن‌ها خواسته شد که با نصب و ارسال اطلاعاتی درباره علایم ابتلا به ویروس کرونا، در کشف و کنترل این ویروس خطرناک همکاری کنند. تبلیغات گسترده‌ای برای نصب این نرم‌افزار از طریق خبرگزاری‌های داخل ایران صورت گرفته بود. برای مثال باشگاه خبرنگاران جوان درباره این نرم‌افزار نوشته بود: «ستاد فرماندهی عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلان‌شهر تهران به‌تازگی سامانه مرتبط با خدمات این ویروس ارائه کرده است که شما می‌توانید با دانلود کردن آن به امکانات خوبی دسترسی داشته باشید.»

در همین خبر ویژگی‌های این برنامه نیز شمرده شده بود: «اطلاع از آخرین آمار و تعداد مبتلایان و بهبودیافتگان، دارای فیلم‌های آموزشی مربوط به پیشگیری از بیماری کرونا، اطلاع از آخرین اخبار مربوط به این بیماری در کشور، انجام تست برای ارزیابی میزان سلامتی شما، ارائه اطلاع‌رسانی‌های ستاد مبازره و مدیریت این بیماری، اطلاع از مراکز درمانی در استان­ها»

 این برنامه برای نصب مانند بسیاری از دیگر برنامه‌ها به شماره تلفن کاربر نیاز داشت، اما علاوه بر این، اطلاعات دیگری نظیر جزییات مربوط به مکان و زمان آنان را نیز درخواست می‌کرد. هرچند که این اطلاعات با تایید کاربر در دسترس برنامه قرار می‌گرفت، اما نکته حساسیت‌برانگیز این بود که سازنده برنامه شرکت «Smart Land Strategy» است که پیش‌ازاین، دو برنامه تلگرام طلایی و هاتگرام را ساخته بود که هر دو این برنامه‌ها به دلیلی جاسوسی از کاربران از گوگل‌پلی حذف شده بود.

«کوکاس استوفانکو»، محقق بدافزار شرکت «ESET» به وب‌سایت «ZDNet» گفت که بررسی‌های او نشان می‌دهد که برنامه حذف‌شده یک تروجان و یا جاسوس‌افزار مخرب نبود. هرچند که گوگل در خصوص چرایی حذف این برنامه پاسخی نداده اما وب‌سایت «ZDNet» گفته دلیل این حذف احتمالا طرح ادعای خلاف واقع، یعنی تشخیص ابتلا به ویروس کرونا بوده که چنین چیزی با استفاده از این برنامه ممکن نیست.

«آذری جهرمی»، وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی در توییتی گفته بود که اطلاعات ۳ میلیون مشارکت‌کننده در برنامه حذف‌شده، باعث شده تا نقشه‌ای از میزان خطر احتمال ابتلا به کرونا در تهران به دست بیاید. گمان می‌رود که بیش از ۱۴ میلیون ایرانی این برنامه را روی دستگاه‌های خود نصب کرده باشند.