شایا گلدوست
صحبت‌های «علیرضا امیرقاسمی» مجری و موسس شبکه تلویزیونی «طپش» در ویژه برنامه شب یلدا، درباره هم‌جنس‌گرایان و دوجنسگرایان مورد انتقادهای بسیاری قرار گرفت. در این برنامه که «شهره صولتی» خواننده پاپ نیز حضور داشت، «علیرضا امیرقاسمی» با کنایه به سخنرانی «محمود احمدی‌نژاد» رییس‌جمهور پیشین جمهوری اسلامی در سال ۲۰۰۷ در دانشگاه کلمبیا که گفته بود «ما در ایران همجنسگرا نداریم»، به هم‌جنس‌گرایان در ایران و مشکلات‌شان اشاره کرد و‌هم‌جنس‌گرایی را مادرزادی و بخشی از جامعه خواند، اما در ادامه حرفهای خود دوجنسگرایان را افرادی بیمار خطاب کرد. انتشار ویدئوی این برنامه در شبکه‌های اجتماعی با واکنش و اعتراض شدید کاربران مواجه شد، دوجنسگرایان، اعضای جامعه رنگین‌کمانی و حامیان آن‌ها و کنشگران حوزه جنس و جنسیت به این توهین و نفرت‌پراکنی واکنش نشان دادند.
این اولین باری نیست که در فضای رسانه‌ای فارسی‌زبان عمدا یا سهوا از کلمات و عبارات توهین‌آمیز و اشتباه که باعث نفرت‌پراکنی شده، برای جامعه رنگین‌کمانی استفاده می‌شود. قشری که به دلیل فضای فرهنگی و اجتماعی و قانونی و تابوی همیشگی حرف زدن درباره مسائل جنسی و جنسیتی در جامعه ایران مورد تبعیض و خشونت‌های بسیاری قرار دارند. حال اینکه رسانه‌های فارسی زبانی که در خارج از کشور به عنوان رسانه‌های آزاد فعالیت می‌کنند و گاهی بیننده‌های بسیاری هم دارند، اگر توان انتقال اطلاعات درست و آموزش صحیح و فرهنگ‌سازی در این زمینه را ندارند، بهتر است با تولید برنامه‌های بی‌محتوا بر مشکلات این قشر همیشه به حاشیه رانده شده نیفزایند.
«گرایش جنسی» که از آن با عنوان «هویت جنسی» نیز نام برده می‌شود، یک طیف بسیار گسترده است که انسان‌ها می‌توانند هر کجای این طیف قرار بگیرند و گرایش جنسی خود را تعریف کنند. «دوجنس‌گرا» به افرادی گفته می‌شود که به بیش از یک جنس یا جنسیت کشش عاطفی و یا جنسی دارند، نه لزوما به یک شکل، نه لزوما به یک اندازه و نه لزوما هم‌زمان. با وجودی که دوجنسگرایان بخش بزرگی از جامعه رنگین‌کمانی را تشکیل می‌دهند، اما معمولا نادیده گرفته می‌شوند و این امر می‌تواند آثار مخربی بر سلامت روانی فردی و اجتماعی آن‌ها بگذارد.
«زینب پیغمبرزاده» از بنیان‌گذاران و سردبیران وبسایت دوجنس‌گرا در گفتگو با ایران وایر می‌گوید:
«از آنجایی که دگرجنس‌گراهنجاری، هنجار مسلط همه جوامع امروزی است، دوجنس‌گراهراسی و دوجنس‌گراستیزی در همه جوامع وجود دارد و فقط رابطه با جنس و جنسیت متفاوت طبیعی و اخلاقی تلقی می‌شود. در سال‌های اخیر در اقشار تحصیل‌کرده و روشن‌فکر جوامع توسعه یافته‌تر تا حدی هم‌جنس‌گرایی پذیرفته شده است، اما هنوز هم گرایش به بیش از یک جنس و یا جنسیت زیاده‌خواهی و هوس‌رانی تلقی می‌شود. بر اساس این هنجارهای تک‌جنس‌گرایانه افراد یا باید دگرجنس‌گرا باشند یا همجنسگرا و گرایش‌های جنسی دیگر نادیده گرفته شده و یا گفته می‌شود که این افراد سرگردان هستند و هنوز گرایش جنسی حقیقی‌شان را پیدا نکرده‌اند و یا درباره گرایش جنسی واقعی‌شان دروغ می‌گویند.»
متاسفانه این فضا باعث می‌شود که حتی برخی از اعضای جامعه رنگین‌کمانی تلاش کنند تا با تاکید بر هنجارها و ارزش‌های مسلط اجتماعی مورد پذیرش قرار بگیرند. زینب پیغمبر زاده معتقد است که برخی از هم‌جنس‌گرایان سعی می‌کنند مطابق با معیارهای اجتماعی فقط با یک نفر در رابطه باشند، در صورت امکان ازدواج کنند، بچه داشته باشند، در تحصیل و کار موفق باشند، مطابق هنجارهای اجتماعی لباس بپوشند و رفتار کنند و حتی از دستورات مذهبی پیروی کنند تا مورد پذیرش قرار بگیرند. این در حالی است که اکثر دوجنسگرایان به دلیل اینکه با هنجارهای پذیرفته شده در جوامع تفاوت دارند، خشونت‌های بسیاری را تجربه می‌کنند که معمول‌ترین آن نادیده گرفته شدن دوجنسگرایان است که در رسانه‌های فارسی زبان نیز به دفعات مشاهده شده است.
به گفته زینب پیغمبرزاده: «بسیاری از رسانه‌ها به جای استفاده از عباراتی مثل «ازدواج برای همه» یا «برابری ازدواج» یا «ازدواج با هم‌جنس» یا «ازدواج هم‌جنس‌ها» از عبارت ازدواج هم‌جنس‌گراها استفاده می‌کنند و در نظر نمی‌گیرند که ممکن است یکی از زوجین دوجنس‌گرا، همه‌جنس‌گرا یا هیچ‌جنس‌گرا باشد. ما بارها به حذف دوجنسگرایان در رسانه‌ها اعتراض کرده‌ایم اما متاسفانه هنوز تغییر خاصی در شیوه نگارش و صحبت در مورد گرایش جنسی در رسانه‌های فارسی زبان اتفاق نیفتاده است. در این رابطه من و همکارم «سوده راد» راهنمایی برای نوشتن گزارش درباره دوجنسگرایان را ترجمه و منتشر کرده‌ایم.»
متاسفانه این‌طور تصور می‌شود که دوجنسگرایان تمایل دارند با هر کسی وارد رابطه جنسی شوند و این‌گونه با برچسب هوس‌باز طرد و به حاشیه رانده می‌شوند. علاوه بر این تصور می‌شود که افراد دوجنس‌گرا نمی‌توانند یک رابطه عاطفی پایدار با شریک جنسی خود داشته باشند و دنبال رابطه با افراد متعدد هستند و این تصورات اشتباه شرایط را برای افرادی که خود را دوجنس‌گرا هویت‌یابی می‌کنند بسیار دشوار می‌کند و باعث می‌شود در موارد زیادی گرایش جنسی خود را پنهان کنند تا در معرض قضاوت و خشونت قرار نگیرند. زینب پیغمبرزاده در رابطه با حواشی ویدئوی منتشر شده از «علیرضا امیرقاسمی» می‌گوید:
«این ویدئو در شبکه‌های اجتماعی مخصوصا توییتر نه تنها مورد اعتراض کاربران رنگین‌کمانی قرار گرفت، بلکه حتی کاربران دگرجنس‌گرا و هم‌سوجنسیتی ( فردی که جنسیت خود را مشابه با جنسیتی که از بدو تولد بر اساس ظاهر اندام جنسی به او‌نسبت داده شده، تعریف می‌کند) هم به آن اعتراض کردند. اکانت‌های بی‌بی‌سی فارسی در توییتر و اینستاگرام هم که معمولا نه تنها به دوجنسگرایان نمی‌پردازند، بلکه حتی در مطالب مرتبط با جامعه رنگین‌کمانی هم حضور آن‌ها را نادیده می‌گیرند، به این اعتراض پرداختند. این اندازه حساسیت نسبت به دوجنس‌گراستیزی در فضای فارسی زبان پیش از این سابقه نداشته است و امیدواریم به بهبود نگرش فارسی‌زبانان به دوجنس‌گرایی منجر شود.»
از این رو اهمیت این موضوع بیشتر مشخص می‌شود که افراد فعال در حوزه رسانه و کارکنان رسانه‌های فارسی زبان با آموزش صحیح درباره طیف گرایش‌های جنسی و هویت‌های جنسیتی می‌توانند به درک و پذیرش جامعه درباره افراد رنگین‌کمانی کمک کنند و قدم‌های مثبتی را در جهت فرهنگ‌سازی و شکستن تابوهای فرهنگی و اجتماعی بردارند و وظیفه حرفهای خود را به درستی و با رویکردی مثبت انجام دهند.
مطالب مرتبط:
آیا جامعه رنگین‌کمانی به اندازه کافی در رسانه‌ها حضور دارند؟
مسبب رنج پیدا و پنهان ترنس‌ها کیست؟
تجربه ناخوشایند یک ترنس؛ هویت جنسیتی مردانه‌ام بازیچه نادانی ماموران پلیس شد
داستان معلولیت در جامعه رنگین‌کمانی؛ تبعیض و خشونت مضاعف
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر