شایا گلدوست
من، «شایا گلدوست»، زن ترنس و کنشگر جامعه رنگینکمانی، هر هفته دوشنبه در اینستاگرام «ایران‌وایر»، با یکی از اعضای جامعه رنگینکمانی درباره مسایل و مشکلات مربوط به این قشر گفت‌وگو می‌کنم. مهمان این برنامه «نیما نیا»، هنرمند و‌کنشگر کوییر است درباره رنگین‌کمانی‌هراسی در کشورهای منطقه و همسایه ایران و تاثیری که بر شرایط رنگین‌کمانی‌های ایرانی می‌گذارد صحبت می‌کنیم.
«دیلان» زن ترنس و مهاجر آذربایجانی که حدود ده سال در ترکیه با اچ‌آی‌وی زندگی می‌کرد به دلیل عدم دسترسی به دارو جان خود را از دست داد. «دیلان» که حکم ترک خاک از کشور ترکیه را دریافت کرده بود به دلیل تهدیدهای خانواده‌اش نمی‌توانست به کشور آذربایجان بازگردد.
***
مهمان برنامه «نیما نیا» در پاسخ به این پرسش که چرا مرگ «دیلان» برای ما در وضعیت کنونی اهمیت دارد؟ به متن بیانیه‌ای اشاره می‌کند که فعالان ترنس در روز خاکسپاری او منتشر کرده‌اند. «نیما نیا» نیز مانند دیگر فعالان ترنس معتقد است که «مرگ یک زن پناهنده ترنس که به دلیل دسترسی نداشتن به دارو جان خود را از دست داده است، مانند مرگ همه افراد ترنس دیگر امری سیاسی است».
در این بیانیه گفته شده «دیلان به دلیل سهل‌‌انگاری و ترنس‌هراسی درگذشت. او را حکومت‌ها کشتند. ما افراد ترنس نه تنها در زندگی بلکه در مرگ هم چاره درد یکدیگر هستیم. با وجود این‌که به بسیاری از نهادها و سازمان‌ها اعلام کرده بودیم، باز هم شاهد بودیم که مسوولیت پیکر او فقط توسط فعالان ترنس برعهده گرفته شد».
ما در مقابل کسانی که تحت عنوان خانواده وعده اتحاد و همبستگی می‌دهند با تکیه به یکدیگر در روزهای سخت و در برابر انزوای سیستماتیک می‌جنگیم. ما در حال ساختن خانواده‌‌ای بزرگ‌تر از آن خانواده‌هایی هستیم که شما به زور سعی می‌کنید در چارچوب‌های محافظه‌کار خود بگنجانید».
ترکیه تنها کشوری نیست که با وجود تعداد قابل توجه پناهجویان و پناهندگان رنگینکمانی، از امنیت لازم برای این قشر برخوردار نبوده و رنگینکمانی هراسی و ستیز با این افراد در بطن جامعه سنتی و‌مذهبی و به شکل سیستماتیک در آن قابل مشاهده است.
در کشور عراق نیز پارلمان این کشور، قانونی را در دست بررسی دارد که اگر به شکل کنونی‌اش به تصویب برسد، برای رابطه با همجنس احکام شلاق، زندان و اعدام در نظر گرفته شده است و برای بیان جنسیتی افراد ترنس، تا سه سال زندان پیش‌بینی کرده است.
این قانون هم تنها فشار حاکم بر این جامعه نیست. اوت امسال، مقامات دولت عراق در «کمیسیون ارتباطات و رسانه» به تمامی رسانه‌ها و شرکت‌های فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دستور دادند تا دیگر از کلمه‌هایی مانند «همجنس‌گرا» یا «جنسیت» استفاده نکنند و به‌جای آن بایستی برابر سانسور دولتی بنویسند: «انحرافات جنسی».
«مقتدی صدر» رهبر شیعیان عراق در تصویب این قانون نقش داشته و بسیار تاثیرگذار است. در سپتامبر سال ۲۰۲۲ میلادی نیز اعضای پارلمان محلی کردستان، «لایحه منع ترویج همجنس‌گرایی» را معرفی کردند که هر فرد یا گروه مدافع حقوق بشر افراد ال‌جی‌بی‌تی‌کیو‌پلاس را مجازات می‌کند. این محدودیت‌های قانونی در حالی است که اعضای جامعه رنگینکمانی عراق در معرض جدی و مداوم تهدید به مرگ هستند.
آنچه در کشورهای همسایه ایران اتفاق می‌افتد بی‌شباهت به شرایط جامعه رنگینکمانی در داخل ایران نیست. بیش از چهل سال است که که روابط افراد همجنس در ایران تحت حاکمیت جمهوری اسلامی جرم‌انگاری شده و مجازات آن از شلاق تا اعدام می‌تواند متغیر باشد.
باوجودی بسیاری تصور می‌کنند که افراد ترنس در ایران از حقوق قانونی برخوردار هستند و شرایط نسبتا خوبی دارند، اما شواهد نشان می‌دهد که فضای فرهنگی و اجتماعی و قانونی افراد ترنس را به سمت جراحی‌های اجباری سوق داده و حق هرگونه انتخاب آزادانه را از آن‌ها سلب می‌کند.
وجوه مشترک تمامی تبعیض‌ها و ستم‌هایی که جامعه رنگینکمانی در کشورهای منطقه متحمل می‌شوند، آن‌ها را به شکلی به یکدیگر وصل می‌کند و از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند. «نیما نیا» دلیل این تاثیر‌پذیری و ارتباط را بیشتر توضیح می‌دهد:
«من فکر‌می‌کنم مجموعه از عوامل در کوییر‌ستیزی و کوییر‌هراسی منطقه و کشورهای خاورمیانه دخیل است، اما یکی از عوامل بحران‌هایی که هست که خاورمیانه همیشه با آن درگیر است. به عنوان مثال مساله جنگ عاملی است که همه چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زمانی که یک کشور یا منطقه درگیر جنگ است، جوامع تحت ستم مانند جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو‌پلاس دچار تبعیض‌ها و بحران‌های مضاعف می‌شوند و متاسفانه ایران، کشورهای همسایه و کشورهای منطقه به شکلی همیشه درگیر بحران و تنش است.»
وی در ادامه می‌گوید که حضور کشورهای غربی و دموکراسی غربی به عنوان یک ناجی در منطقه نیز نتوانسته است شرایط را بهبود ببخشد، به این دلیل که حضور غرب نیز تنها به دلایل خیر‌خواهانه نبوده و پایه و اساس آن منافع کشورهای غربی و به شکلی استعمار است. اما جنبه مهمتری از استعمار که منطقه و شرایط جامعه رنگینکمانی را تحت تاثیرات منفی خود قرار می‌دهد، استعمار مذهبی و دینی است. وی معتقد است:
«اسلام سیاسی موجود در منطقه و شیوه حکمرانی و کشور‌گشایی بر اساس اسلام سیاسی، کشورهای منطقه را به نقطه مشترکی می‌رساند که افراد کوییر در تمامی این کشورها، با وجود تفاوت‌هایی که در تجربه زیسته‌شان دارند، نقاط مشترک بسیاری را نیز تجربه می‌کنند».
مطلب مرتبط:
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر