مانوس؛ مرگ دومین جوان ايرانی در اردوگاه پناهجویان

حميد خزايی، پناهجوی 24 ساله ايرانی، که به دليل شدت گرفتن جراحت پا از اردوگاه مانوس در پاپوآ گينه نو به بيمارستان مادر در بريزبن منتقل شد روز جمعه 14 شهريور در اثر مرگ مغزی همين بيمارستان درگذشت. معنای مرگ در اثر وخامت زخم پا اين است که شرايطی که اين پناهجو در آن بسر می‌برده از حداقل‌های بهداشتی نيز بی بهره بوده است.   

بندرت می‌توان عکس‌هایی از درون اردوگاه‌های پناهندگان در نائورو و مانوس و شرايط آنجا به دست آورد. همه آنچه درباره اين دو اردوگاه می‌دانيم بر اساس گفته‌های کسانی‌ست که به دلايل اداری مدتی را در این دو مکان گذرانده‌اند.

اما امروز وبسايت شبکه رادیو- تلويزيون ABC استراليا يک عکس استثنايی از اردوگاه مانوس منتشر کرده که آن را بو ميچل، یکی از کارمندان پيشين اين اردوگاه، از طريق دوربين‌های امنيتی اردوگاه به دست آورده است. عکس مربوط به يک مجموعه سرويس بهداشتی در اين اردوگاه است که با ورقه‌های آلومينيومی سرهم بندی شده است. آقای ميچل به خبرنگار ABC گفته است که در مانوس خبری از دستگاه تهويه نيست، تختخواب‌های پناهجویان کاملا بهم چسبیده‌اند و اوضاع بطور کلی "کثافت" است.  

در جولای سال 2012 جوليا گیلارد، نخست وزير وقت استراليا، از یک کميته کارشناسی خواست تا پيشنهاداتی برای چگونگی انجام امور پناهجویان قايقی به او ارائه دهند. از ميان 22 پيشنهاد این کميته يک مورد مربوط به رسيدگی به درخواست‌ها در خارج از مرزهای استرالیا در حوزه اقيانوس آرام بود. دولت گيلارد عليرغم انتقاد احزاب ديگر بر اساس همین پيشنهاد اردوگاه نائورو را در سپتامبر و اردوگاه مانوس را در نوامبر 2012 برای انجام بازسازی و تعميرات بازگشايی کرد.

درست يک سال بعد در جولای 2013 کوين راد، نخست وزير قبلی استراليا، که جانشين جوليا گیلارد شده بود اعلام کرد هر کسی که از طريق قايق و بدون ویزا وارد مرزهای استراليا شود تقاضای او بعنوان پناهجو پذيرفته نخواهد شد. همزمان موافقتامه‌ای نيز با پيتر اونيل، نخست وزير پاپوآ گينه نو امضا کرد که بر اساس آن پناهجویان قايقی به اردوگاه مانوس منتقل شوند. مهمترين بخش توافقنامه اين بود که افرادی که تقاضای آن‌ها پذيرفته شود اجازه سکونت مستقل در جزيره مانوس دريافت می‌کنند و بعنوان شهروندان کشور پاپوآ گينه نو شناخته خواهند شد.      

گرچه کوين راد اعلام کرده بود که اين توافقنامه هر سال مورد بازنگری قرار خواهد گرفت اما شکست او در انتخابات باعث شد تا دولت جديد استرالیا به رهبری تونی ابوت انتقال پناهجويان به نائورو و مانوس را بعنوان گزينه پايدار حفظ کند.

مرگ حميد خزايی بار ديگر وضعیت رسيدگی به امور پناهجویان و شرايط زيستی در اين دو جزيره را به موضوع انتقاد احزاب و اعتراضات مردمی در استراليا تبديل کرده است.

بو ميچل که بعنوان نگهبان با دو شرکت پيمانکاری G4S و Wilson’s Security همکاری می‌کرد ژوئن امسال بلاخره تاب تحمل شرايط بد اردوگاه مانوس را از دست می‌دهد و از همکاری کناره گيری می‌کند. ميچل توصيف می‌کند که رسيدگی بهداشتی به پناهجويان بیمار بر اساس اولویت وضعيت آن‌هاست ولی معمولا بيماران مجبورند دو يا سه روز برای دريافت درمان منتظر بمانند.    

با اينحال اسکات موريسون، وزير مهاجرت استرالیا، از تشکیل کميته‌ای برای تحقيق درباره سهل انگاری در رسيدگی بهداشتی به حمید خزايی خبر داده است. علاوه بر اين، وزیر مهاجرت گفته پس از اعلام مرگ مغزی حميد خزايی يک "امام مسجد" برای انجام فرائض دينی بر بالین او حاضر شده است.

 راث هادسن، وکيلی که از طرف خانواده حميد خزايی برای دنبال کردن موضوع مرگ او در نظر گرفته شده می‌گويد  تقاضای او اين است که یک هيئت تحقیق مستقل در مورد مرگ موکل او تحقیق کنند و ببینند آیا حمید بعد از عفونتی که در پای او ديده شده آنتی بيوتیک دريافت کرده بوده يا نه.

اين دومين مورد از مرگ پناهجویان در اردوگاه مانوس است. فوریه امسال نيز رضا براتی پناهجوی ايرانی در مصدوميت ناشی از ضرب و جرح درگذشت. پليس پاپوآ گينه نو می‌گوید دو نفر را به اتهام قتل رضا براتی دستگير کرده است.