آیا بعنوان خبرنگار حق خواندن پرونده قضایی خودم را دارم؟

سلام و خسته نباشید؛
خبرنگار یک نشریه محلی هستم. در جریان اعتراضات مربوط به بنزین در آبان ۱۳۹۸، من اتفاقات شهرستان‌مان را در شبکه‌های اجتماعی منعکس کردم؛ از جمله با عکس و مطلب و غیره. این باعث شد که ماموران امنیتی مرا دستگیر کنند. حدود ۲۰ روز بازجویی شدم که چرا در فضای مجازی اقدام به اطلاع رسانی کرده‌ام و از این حرف‌ها. خلاصه با قید وثیقه آزاد شدم. چند وقت پیش رفتم برای پی‌گیری پرونده به دادسرا که بازپرس گفت اتهام‌های من، «تبلیغ علیه نظام» و «تبانی» است و مدارک هم ثابت کننده‌اند. از او خواستم پرونده را بدهد تا مدارک را ببینم اما با طعنه گفت: «شرمنده! این‌ها محرمانه هستند. بدهم که بروی باز منتشر کنی؟!» سوالم این است که آیا من حق خواندن پرونده را ندارم؟ آیا بازپرس می‌تواند پرونده را به من ندهد؟ خب من چه طور باید از خودم دفاع کنم؟ ممنون می‌شوم من را راهنمایی کنید.

سلام؛
خدمت شما عرض شود اصل بر این است که متهم یا وکیل او اختیار دسترسی به اوراق پرونده را دارند. اما در ماده ۱۹۱ «قانون آیین دادرسی کیفری» مقرر شده است: «چنان‌چه بازپرس مطالعه یا دسترسی به تمام یا برخی از اوراق، اسناد یا مدارک پرونده را با ضرورت کشف حقیقت منافی بداند یا موضوع از جرایم علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور باشد، با ذکر دلیل، قرار عدم دسترسی به آن‌ها را صادر می‌کند.»
با توجه به این که اتهامات شما امنیتی هستند، بازپرس اختیار تصمیم‌گیری در مورد عدم دسترسی به اوراق پرونده را دارد. اما این تصمیم حتما باید به صورت قرار و کتبی باشد و به متهم یا وکیل او ابلاغ شود. متهم یا وکیل نیز این حق را دارند که ظرف سه روز بعد از ابلاغ، به این تصمیم در دادگاه اعتراض کنند. بنابراین یک لایحه بنویسید و درخواست مطالعه پرونده را بکنید و به بازپرس بدهید. اگر بازپرس مانع شد، دوباره کتبا اشاره کنید که مطابق قانون، حق مطالعه پرونده را دارید و اگر قرار عدم دسترسی به اوراق پرونده صادر شده است، تقاضای ابلاغ آن را بکنید. اگر بازپرس ابلاغ نکرد، حتما چنین قراری صادر نشده است. بنابراین کتبا موضوع را به دادستانی و رییس دادگستری استان اطلاع دهید. اگر ابلاغ کرد، ظرف سه روز در دادگاه انقلاب به قرار صادره اعتراض کنید و خواهان نقض قرار بازپرس شوید. اگر دادگاه هم قرار بازپرس را تایید کرد، دیگر راهی وجود ندارد. باید منتظر باشید تا پرونده از دادسرا به دادگاه برود، بعد بتوانید پرونده را مطالعه کنید. در این مرحله به هیچ وجه امکان منع دسترسی به پرونده وجود ندارد.
موفق باشید.