فرامرز داور
«محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، تلویحا از انتخاب «جو بایدن» به عنوان رئیس‌جمهور بعدی آمریکا استقبال کرده است. مقام‌های جمهوری اسلامی به طور معمول به برندگان انتخابات ریاست‌جمهوری تبریک نمی‌گویند، اما شاید توییت ظریف را بتوان با اغماض تبریک او به سبک غیرمستقیم به سناتور پیشین ایالات متحده ارزیابی کرد که سال‌ها پیش از پیروزی در انتخابات، به دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی در نیویورک رفت‌وآمد داشته است.
ظریف در توییت خود نوشته است: «مردم آمریکا حرف‌شان را زدند و جهان در حال تماشای این است که آیا رهبران جدید از بی‌قانونی فاجعه‌آمیز رژیم‌شان دست برمی‌دارد یا خیر و چندجانبه‌گرایی، همکاری و احترام به قانون را می‌پذیرند؟ این اقدام و عمل است که بیش از همه چیز مهم است. سابقه ایران [روشن است]: عزت‌مداری، منافع ملی و دیپلماسی مسئولانه.»
پیش از روشن شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا هم از میان مقام‌های جمهوری اسلامی فقط ظریف بود که عبارت رسمی نظام در تفاوت نداشتن بین نامزدها را تکرار نکرده و گفته بود بین «دونالد ترامپ» و جو بایدن تفاوت وجود دارد.
ظریف در پنج سالی که با موافقت آیت‌الله «علی خامنه‌ای» نماینده دائم جمهوری اسلامی در نیویورک، مقر سازمان ملل متحد، بود، این مجوز را داشت که با سناتورهای آمریکایی تماس داشته باشد و ملاقات کند. یکی از سناتورهای دموکرات که ظریف با او مراوده داشته، جو بایدن است که در ضیافت ناهار ظریف در دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی در خیابان پنجم نیویورک شرکت کرده است.
ظریف در اوایل دوره وزارتش که هم‌زمان با معاون اولی بایدن بود، به این دیدارها اشاره کرده است. بایدن در دوره معاون اولی «باراک اوباما» یکی از حامیان اصلی توافق هسته‌ای با ایران بود. در زمانی که مذاکرات غیرعلنی ایران و آمریکا در عمان جریان داشت، بایدن در کنفرانس امنیتی مونیخ به طور علنی اعلام کرد که اگر آیت‌الله خامنه‌ای موافق باشد دست ایالات متحده برای رفع اختلاف با ایران دراز است. «علی‌اکبر صالحی» که وزیر خارجه وقت بود تلویحا از این گفته‌ها استقبال کرد، اما آیت‌الله خامنه‌ای به تندی مذاکره با آمریکا را ناممکن دانست، در حالی که در نهان در حال گفت‌وگو با ایالات متحده بود.
جو بایدن شخصیت شناخته‌‌شده‌ای نزد مقام فعلی جمهوری اسلامی است. علی‌رغم بی‌تفاوت نشان دادن، جمهوری اسلامی احتمالا در انتظار بازگشت دولت بایدن به توافق هسته‌ای برجام و کاهش فشارهای ناشی از تحریم‌هاست که درآمدهای ارزی ایران را از هزارمیلیارد دلار به کم‌تر از ۸ میلیارد دلار رسانده است و همین میزان هم قابل انتقال به داخل کشور نیست.
علی‌رغم اشتیاقی که جمهوری اسلامی به اقدام از سوی بایدن دارد و از توییت ظریف هم مشخص است، بایدن اولویت‌های کاری فوری برای هفته‌های اول ریاست‌جمهوری دارد که مسائل داخلی ناشی از تنش با جمهوری‌خواهان و البته موضوع حیاتی مقابله با ویروس کروناست که یکی از عوامل شکست دونالد ترامپ ارزیابی می‌شود.
جمهوری اسلامی علائم زیادی در اشتیاق خود به همکاری با دولت بایدن نشان داده و بازگشت آمریکا به توافق برجام را زمینه‌ساز مذاکرات دوباره دو کشور خوانده است، اما واقعیت این است که اگر بازگشت به توافق هسته‌ای در صد روز اول دولت بایدن اتفاق نیفتد، روند انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ ایران عملا آغاز شده است و دیگر دولت «حسن روحانی» که تجربه دو سال مذاکره مستقیم با آمریکا را دارد، بختی برای تکرار آن نخواهد داشت؛ مگر آن که دولت جمهوری اسلامی مجوز تماس با دولت آمریکا را فورا پیدا کند.
اجازه به ظریف برای ملاقات با سناتورهای آمریکایی با هدف جبران قطع روابط سیاسی دو کشور بوده است. در صورتی که آیت‌الله خامنه‌ای باز هم مانع تماس دولت روحانی با دولت آینده ایالات متحده شود، تمام زمینه‌سازی‌های سال‌های قبل بی‌جهت بوده و با توجه به اولویت‌هایی که دولت جو بایدن برای ماه‌های اول خود دارد، توییت ظریف در استقبال از پیروزی او بیهوده و بی‌ثمر خواهد بود.
از همین بلاگ بخوانید:
ارزیابی گمراه کننده ظریف؛ توییت وزیر خارجه ایران درباره بی‌علاقگی ترامپ به جنگ گرم
کمک توییتر به ظریف؛ یک طرفه‌گویی آقای وزیر بدون دیدن انتقادها
توییت ظریف خطاب به پمپئو؛ نگرانی وزیر خارجه ایران از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر