close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
بلاگ

خیابان کلیه و ماجراهایش

۲۰ اسفند ۱۳۹۳
بهترین های شهروند خبرنگاری
خواندن در ۶ دقیقه
خیابان کلیه و ماجراهایش

دنا دادبه

 

 

کمی پایین‌تر از میدان ولیعصر تهران، در خیابان فرهنگ حسینی، دختر جوانی هراسان آگهی خود را بر دیوار می چسباند. این خیابان بیشتر با عنوان خیابان "کلیه" معروف است. سرتاسر خیابان را آگهی های فروش و یا خرید کلیه پوشانده است.

ساختمان مرکزی انجمن حمایت از بیماران کلیوی در وسط این خیابان واقع است، به همین دلیل بسیاری از بیماران کلیوی و افراد نیازمند به پیوند کلیه، هر روز راهی این خیابان می‌شوند تا شاید بخشی از مشکلاتشان حل شود.

اغلب شماره تلفن ها به همراه گروه خونی نوشته شده و سرتاسر خیابان های اطراف و دیوارهای آن را پوشانده است. از دختر جوان درباره آگهی اش می پرسم. می گوید: "برادرم تالاسمی دارد و به دلیل محدودیت ایمنی دفاعی بدنش به بیماری قلبی و نارسایی کلیه نیز دچار شده است.از آن جایی که تالاسمی دارد احتمال پیوند کلیه برایش وجود ندارد ولی یک روز در میان دیالیز می شود. هزینه دیالیز و داروها برای خانواده ام بسیار سنگین است. دیگر نمی توانم رنج برادرم را ببینم. می خواهم سهمی در درمان او داشته باشم، پس تصمیم گرفتم کلیه ام را به قیمت بالا بفروشم و پولش را به خانواده ام برای تامین مخارج داروهای برادرم بدهم." دختر بسیار مصمم است. نگاهش را نمی توانم تاب بیاورم و راهم را به سمت خیابان ولیعصر کج می کنم.

سینا دانشجوی رشته پزشکی می گوید: "عملا دو نوع اهدا کننده کلیه وجود دارد: 1- اهداکننده زنده که به درخواست خود کلیه اش را می دهد و معمولا به اقوام نزدیک خود می تواند کلیه اهدا کند، زیرا سازگاری ژنتیکی فرد با اعضای خانواده اش و یا اقوام نزدیک بسیار زیاد است. 2- اهداکننده فوت شده: یعنی کلیه کسی که فوت شده ولی کلیه او هنوز سالم است و قابلیت کار کردن را دارد، به بیمار پیوند زده می شود. معمولا چون تقاضای پیوند کلیه زیاد است، یک لیست از کسانی که به هر دلیل فوت کرده اند و یا مرگ مغزی شده اند ولی کلیه سالمی دارند، تهیه می شود و به افراد متقاضی کلیه داده می شود."

موفقیت عمل پیوند کلیه به این بستگی دارد که به چه میزان بدن فرد گیرنده، کلیه پیوند زده شده را به عنوان مهاجم تلقی کند و نسبت به آن حالت دفاعی بگیرد. کلیه خواهر و برادر فرد بیمار حدود 95 درصد با کلیه او همخوانی داشته و موفقیت این نوع پیوند بسیار بالاست که به علت سازگاری ژنتیکی، خونی و بافت است. کلیه پدر و مادر و یا فرزند فرد بیمار در حدود 85 درصد با کلیه او همخوانی دارد و میزان موفقیت پیوند کلیه، زمانی که از فرد فوت شده کلیه دریافت شود، حدود 80 درصد است. درصدهای ذکر شده در بالا بر اساس اولین عمل پیوند کلیه است واگر عمل پیوند در بار اول پس زده شود، موفقیت آن برای بار دوم حدود 10  تا 15 درصد کمتر می شود."

آقای" ف" از جانبازان جنگ ایران و عراق است. او از نیروهای ارتش بوده و به دلیل اصابت گلوله به یکی از کلیه ها و نارسایی کلیه دیگر پانزده سال پیش مجبور به جراحی پیوند کلیه شده است. او و خانواده اش پانزده سال پیش برای تامین هزینه جراحی و یافتن فردی با مشخصات مورد تایید پزشکان مراحل سختی را پشت سر گذاشته و در نهایت با هزینه خودش پیوند کلیه صورت گرفته است. او تا به حال برای این که زیر پوشش بنیاد جانبازان قرار بگیرد اقدامی نکرده چرا که هر بار فرزندانش مراحل اجرایی آن را آغاز کرده اند، آن قدر هفت خوان رستم طولانی بوده است که آقای" ف " از آن ها خواسته منصرف شوند تا بیش تر شرمنده فرزندانش نباشد. او با هر سرمای هوا بیمار شده و کلیه اش عفونت می کند. اما آن چه که مهم است این که پانزده سال پیش بیست و دو میلیون به اهدا کننده کلیه پرداخته است و هنوز هم همیشه او را دعا می کند.

دکتر گنجی رئیس انجمن نفرولوژی ایران می‌گوید: "از مجموع کل پیوندهای کلیه‌ای که تاکنون در ایران انجام شده، تنها در ۳۰ درصد عمل‌ها از کلیه افراد دچار مرگ مغزی استفاده شده و ۷۰ درصد کلیه‌های پیوند داده شده به بدن بیماران از افراد زنده دریافت شده است".

میزان پیوندهای کلیه در دیگر نقاط دنیا اما بر عکس ایران است. آمار منتشر شده نشان می‌دهد در دیگر کشورها تنها ۱۵ درصد از پیوندهای کلیه از افراد زنده انجام می‌شود و به صورت معمول ۸۵ درصد عمل‌های پیوند کلیه از افراد دچار مرگ مغزی صورت می‌گیرد.

با این حال که در برخی کشورها از جمله کشورهای عربی این موضوع با منع قانونی مواجه شده و تنها هدیۀ عضو پذیرفته شده است. در ایران به دلیل سکوت قانون، ابعاد مسئله نیز همچنان ناگفته باقی‌مانده است واین عامل هم خود باعث به وجود آمدن مافیای خرید وفروش اعضا ی بدن در ایران وشکل گیری بازار سیاه در کشور شده است

هم‌اکنون سایت‌های اینترنتی مختلفی به کار خرید و فروش کلیه مشغول هستند که حتی خیلی از آنها هم از سوی مراجع قانونی، فیلتر نشده است. در این سایت‌ها، خریدار و فروشنده کلیه باید اطلاعات شخصی‌اش شامل اسم، تلفن، مبلغ پیشنهادی، جنسیت، سن و گروه خونی را به آدرس این سایت‌ها ایمیل کند. پس از بررسی ایمیل‌ها، خریدار و فروشنده به همراه دلال به صورت حضوری همدیگر را می‌بینند و در صورتی که به توافق برسند، عمل پیوند انجام می‌شود.

"ک.م"، یک فعال متفاوت است در بازار کلیه. او معروف ترین و ماهرترین دلال اعضای بدن در تهران است. اغلب جراحان او را می شناسند و بیمارانی را که راه به جایی ندارند، به او معرفی می کنند. او به دلیل این که با بیماران و اهداکنندگان بسیاری سر و کار داشته است، کلیه اطلاعات تخصصی و پزشکی مربوط به بیماران و اهداکنندگان را می داند. حقوق کارمندان زیر دستش ماهیانه سه میلیون است و با تیمی پزشکی _ روانشناسی کار می کند. او ابتدا بیمار و اهدا کننده را به دکترهای هم کارش معرفی می کند و پس از اطمینان از عدم مشکل، معامله را آغاز می کند.

به طور کلی، قانون گذار درباره پیوند اعضا سکوت کرده و ضوابط خاصی را پیش بینی نکرده بود. در سال 1373 لایحه ای با ماده واحده با عنوان « لایحه اجازه پیوند اعضای بدن فوت شدگان در موارد خاص  تقدیم مجلس شد. در سال ۷۴ پس از طرح این لایحه در صحن علنی مجلس و رد و دفاع نمایندگان، در ابتدا رای گیری با قیام انجام گرفت; ولی به جهت اختلاف در شمارش، به صورت کتبی رای گیری شد و از مجموع ۲۱۰ رای، ۸۶رای موافق و 112 رای مخالف و 9 رای ممتنع بوده است.در نتیجه این طرح رد شد و تا کنون نیز مسکوت باقی ماند. به لحاظ مبانی فقهی هم وضعیت روشن نیست و دو نظریه پیرامون خرید و فروش اعضا انسان وجود دارد. عده ای آن را به دلیل مالیت نداشتن اعضا بدن، باطل و نا مشروع می دانند و عده ای به دلیل مالکیت انسان بر اعضا خود و نیز حکم عقل صحیح می پندارند.

علاوه بر مشکلات داخلی، در سال های اخیر تقاضای خارجی برای خرید کلیه ایرانی بالا گرفت. به گفته مصطفی قاسمی، رییس انجمن حمایت از بیماران کلیوی، طبق قانون وزارت بهداشت، اهدای کلیه ایرانی به غیر ایرانی ممنوع است اما دلال ها با جعل اسناد، کارت ملی و شناسنامه، متقاضی را به عنوان افراد ایرانی معرفی می کنند و در نتیجه کلیه ایرانی به آنها پیوند زده می شود. وی همچنین خبر داده که "سال پیش دو بیمار عربستانی برای انجام پیوند کلیه به ایران آمدند که متأسفانه یکی از آنها فوت شده است و در نتیجه از سوی سفارت عربستان این موضوع در حال پیگیری است و چند نفر از تیم پزشکی را در این پرونده دستگیر کرده اند."

کمتر کسی تصور می کند خیابان کلیه تهران، تنها شهری در جهان که اینطور خرید و فروش کلیه در آن آزادنه انجام می شود، این همه ماجرا در پشت پرده آفریده باشد، ماجراهایی که گریبان هزاران خانواده را گرفته و تلخی های بیشمار رقم زده است.

 

 

ثبت نظر

ویدیو روز

حمایت مارک رافالو از حق تحصیل بهائیان در ایران

۱۹ اسفند ۱۳۹۳
حمایت مارک رافالو از حق تحصیل بهائیان در ایران