الاغ‌های دربند باربران شمالی‌ترین نقطه پایتخت

مونا زمردی- شهروند خبرنگار

دربند یکی از شمالی ترین و شناخته شده ترین مناطق توریستی و تفریحی تهران است که همه روزه ده ها هزار گردشگر را به سمت خود می کشاند. این منطقه مسیری صعب العبور و تنگ و پرپیچ و خم دارد که هیچ وسیله نقلیه ای امکان تردد و رفت و آمد در آن را ندارد. به همین دلیل وظیفه حمل و نقل بار و مواد اولیه مورد نیاز برای ده ها رستوران، قهوه خانه، قلیان سرا و کبابی و دیگر مغازه های اینجا را الاغ‌ها بر عهده دارند.

طبق گفته یکی از کسبه قدیمی دربند، از ابتدای رونق گرفتن این منطقه جا به جایی وسایل و مواد اولیه توسط الاغ ها انجام می شد. او در ادامه با خنده می گوید: در این سالها که دنیا این همه پیشرفت کرده و انواع وسایل نقلیه جدید در همه جای دنیا ساخته شد اما هنوز هیچ وسیله ای ساخته نشده که بتواند کار این الاغ ها را انجام بدهد و بارهای سنگین مورد نیاز کسبه اینجا را به مقصد برساند."

الاغهای دربند با هدایت صاحبانشان در طول روز چندین بار مسیر پر پیچ و خم این منطقه کوهستانی را طی می کنند و بارهای سنگینی شامل کیسه های برنج، گوشت، روغن، ذغال، نمک، انواع نوشیدنی‌ها و ... را از قسمت پایینی دربند که آخرین نقطه ای است که وسایل نقلیه می توانند تردد کنند بار زده و به رستوران های طول مسیر می رسانند.

منطقه تفریحی گردشگری دربند تهران با 1700 متر ارتفاع از سطح دریا آغاز یکی از راه‌های اصلی صعود کوهنوردان به البرز مرکزی است. بخش زیادی از مسافت از ابتدای این مسیر در محله ای به همین نام به سمت آبشار دوقلو و پناهگاه شیرپلا در مسیری باریک و کوهستانی تعداد زیادی رستوران، قهوه خانه، قلیان سرا و کبابی و مغازه های دیگر وجود دارد.

بنابر آمار کارشناسان امور شهری شهرداری، در روزهای آخر هفته ارتفاعات شمالی تهران بیش از ۵۰۰هزار نفر گردشگر به خود جذب می‌کنند و بازار خوبی برای کسب و کار هستند. دربند یکی از مهمترین و محبوب ترین این نقاط است و همیشه گردشگران داخلی و خارجی زیادی مشتاق دیدن دربند هستند.

در طول بیست سال گذشته و در پی حضور تعداد زیاد گردشگران در این منطقه رستوران ها و واحدهای تجاری این منطقه نیز به شکل چشمگیری زیاد شد. مرداد ماه گذشته صبا پلاشانی، کارشناس امور شهری در گفتگویی با سایت فرارو با اشاره به نقش رستوران‌ها و سفره‌خانه‌های مناطق تفریحی در شمال تهران گفت: "رستوران‌های این مناطق به مرور افزایش پیدا کرده‌اند. اگر زمانی دربند بیش از ۱۰ سفره‌خانه و رستوران نداشت، حالا بنابر پژوهشی که در سال ۹۱ انجام شده، چیزی حدود ۷۵ رستوران دارد. تعداد رستوران‌های درکه نیز در سال ۹۱، حدود ۳۵ مورد برآورد شده و قطعا باید در دوسال اخیر بر تعداد این رستوران‌ها افزوده شده باشد."

نکته جالب اینکه حتی مصالح لازم برای ساخت همین رستوران ها و قلیان سراها نیز در اغلب مواقع توسط صاحبان این رستوران ها به صورت شبانه و به وسیله الاغ ها جا به جا می شود. در حقیقت می توان گفت الاغ در در بند وسیله نقلیه شماره یک و اصلی به حساب می آید.

به همین دلیل نیز جابه جایی بار و انواع وسایل توسط این حیوانات چهارپا نرخ مشخصی دارد و بسته به حجم و وزن بار مشخص می شود. صاحبان این الاغ ها ممکن است برای یک بار بین 50 تا 100 هزار تومان کرایه حمل و نقل دریافت کنند.

البته لازم به گفتن است که نحوه هدایت این الاغ ها و رساندن سالم بار و الاغ به مقصد از عهده هر کسی بر نمی آید و کسانی که این جانوران را در طول مسیر هدایت می کنند نیز زحمت فراوانی را به جان می خرند. با این حال در پاره ای مواقع صاحبان این الاغ ها شیوه های بسیار خشنی برای هدایت آنها در پیش می گیرند.

دربند از دهکده‌های قدیمی شمیران و در شمال باغ سعدآباد است. گفته می شود بر پایه نظرسنجی‌های انجام شده دربند نخستین گزینهٔ شهروندان تهرانی برای پذیرایی از میهمان خارجی و شهرستانی است و پس از آن فشم، لواسان و درکه قرار دارند.
خیابان دربند از ارتفاع ۱۶۰۰ متری در میدان قدس آغاز و در ارتفاع ۱۸۰۰ متری میدان سربند (تندیس کوهنورد) به پایان میرسد. پس از آن قسمت اصلی دربند که منطقه تفریحی و توریستی است شروع می شود که در دو طرف این مسیر تا ارتفاع زیادی پر شده از رستوران و کباب سرا و قلیان سرا.