فست دود ایرانی؛ تلفن بزنید، قلیان چاق شده تحویل بگیرید

کرج- رضا عباسی، شهروند خبرنگار

شیوه‌های عرضه قلیان به دلیل استقبال و تقاضای بالای مصرف کننده ها، روز به روز در حال متحول شدن و پیشرفته تر شدن است. آخرین تغییری که در بازار این کالای دودزا رقم خورده است، راه اندازی «قلیان بیرون بر»، یا به عبارتی، «Take away Ghalyan » است.

قليان کشیدن با تنباکوی مرغوب خوانساری و یا برازجانی كه روزی در انحصار پيرمردها بود، این روزها خودش را به روز كرده، طعم های متفاوت برای ذائقه های مختلف دارد و به تفریحی برای جوان‌تر‌ها تبدیل شده است. در سال های اخیر مصرف قلیان در ایران به شدت افزایش یافته به طوری که به گزارش گمرک ایران، واردات توتون میوه ای در 10 سال اخیر رشدی بیش تر از 500 درصد داشته است. البته این افزایش واردات نشان می دهد میل مردم هم زمان با رشد نجومی ورود این کالا به کشور نیز افزایش پیدا کرده است.

تصور غلط جامعه این است که دود حاصل از قلیان از آب رد می‌ شود و مواد سمی آن از بین می‌ رود. امروزه ترکیبات مخصوص تنباکوهای موجود در بازار اغلب با میوه، عسل، شهد و بعضی گیاهان با غلظت زیادی طعم دار شده اند که جذابیت کاذب درمصرف کننده ایجاد می کنند. هر وعده قلیان برابر است با مصرف یک پاکت سیگار. قلیان در هر بار مصرف، دود بسیار زیادتری را در مقایسه با کشیدن یک نخ سیگار ایجاد می‌ کند به طوری که مصرف یک نخ سیگار بین ۵۰۰ سی‌سی تا یک لیتر دود تولید می‌ کند در حالی که استفاده یک بار از قلیان، ۱۰ تا ۲۰ لیتر دود تولید خواهد کرد. دود استنشاق ‌شده از قلیان نه تنها همه مواد سرطان ‌زای دود سیگار را دارا است بلکه مونوکسیدکربن بیش تری هم دارد.

اما با این حال، سود بسیار زیاد قلیان برای سفره خانه ها و قهوه خانه ها و به دنبال آن، افزایش تعداد این مکان ها که دیگر آن شکل و شمایل سنتی را ندارند و بیش تر به کافی شاپ شباهت پیدا کرده اند، در افزایش مصرف قلیان تاثیر گذار بوده است. قلیان این روزها به یکی از تفریحات اولویت دار جوان ها تبدیل شده است.

 قیمت تمام شده یک قلیان چه در قهوه خانه باشید یا سفره خانه، چه در مکانی لوکس و امروزی، چه در جنوبی ترین نقطه شهر یا بالای شهر، برای صاحب قهوه خانه یا سفره خانه هیچ فرقی نمی کند و بیش تر از 500 تومان آب نمی خورد. چند گرم تنباکوی میوه ای، یک فویل 15 سانتی متری، زغال و آب تنها مواد تشکیل دهنده آن هستند و تنها نرخ کرایه سفره خانه و تفاوت در خدمات دهی است که قیمت ها را متفاوت کرده است. از زمانی که قليان ميوه‌ای مثل قهوه به محل نشست های دوستانه رفت و به تفریحی برای پول دارترها تبدیل شد، قیمت آن هم افزایش یافت.

قیمت قلیان بستگی به مکان عرضه آن دارد؛ از جنوب شهر تا شمال شهر می تواند تفاوت قیمت 50 هزارتومانی نیز داشته باشد. این روزها عرضه قلیان شکل و وضع دیگری پیدا کرده است و برخی قلیان سراهای لوکس با خدمات دهی ویژه شکل گرفته اند که فروش خوبی هم دارند.

قليان كشی جوان‌ها فرصتی ايجاد كرده است تا برخی نوآوری‌ها و ابتکارات هم در اين زمينه شكل بگيرد؛ از زغال‌های خودسوز و شيميايی، زغال ليمويی، ژل‌های اشتعال‌زا و... گرفته تا خدمات جانبی از قبیل آجیل و نبات و نوشیدنی های مختلف در کنار قلیان که تفریح دود كردن قليان را برای جوان ها جذاب تر کرده است.

با اعلام ممنوعیت استفاده از قلیان در مکان های عمومی و خبرهای گاه و بی گاه از جمع آوری و شکستن قلیان ها تا پلمپ سفره خانه ها و کافه های خدمات قلیان، اکنون شکل جدید عرضه قلیان هم مد روز شده است؛ قلیان هایی که با تلفن سرو می شوند! همان طور که می توان پیتزا و چلوکباب را با تلفن سفارش داد، این روزها قلیان را هم می توان تلفنی سفارش داد. نامی که آن ها برای خود انتخاب کرده اند هم در نوع خود جالب است؛ «قلیان سرای سیار» یا آن گونه که یکی از آن ها ادعا کرده است، اولین «فست دود ایرانی».

 فقط کافی است شماره یکی از این قلیان سراهای سیار را از تبلیغات آن ها بر روی در و دیوارشهر و یا تراکت های توزیع شده در سطح شهر بردارید و بعد با یک تلفن، قلیان در خدمت شما است.

نرخ این سرویس هم مانند انواع دیگر سرویس های سیار، بسته به کیفیت کالا و زمان استفاده متفاوت است. برخی از این قلیان سراهای سیار محدوده مکانی مشخصی دارند؛ مثلا خدمات دهی فقط در شهرک غرب، برخی نیز تمام نقاط شهر را پوشش می دهند.

به عنوان مشتری، با چند شماره تبلیغاتی این قلیان سراهای سیار تماس گرفتم تا از آن ها نحوه خدمات دهی و قیمت ها را جویا شوم. قیمت ها متفاوت بودند؛ از هفت هزار تومان برای آن هایی که منطقه جغرافیایی محدودی را پوشش می دهند تا 20 هزارتومان برای قلیان سراهای سیاری که به تمام نقاط شهر قلیان می رسانند.

آن طور که اپراتور یکی از این قلیان سراها می گفت، تا 30 طعم مختلف تنباکوی میوه ای را در منوی خود دارند و قلیان را کم تر از نیم ساعت آماده کرده و درب منزل تحویل می دهند.

او می گوید سفارشات میهمانی ها را هم می پذیریم؛ یعنی با یک تلفن، هم زمان تا 20 قلیان آماده دود شدن را درب منزل تحویل می دهیم. قیمت ها برای زمان در اختیار بودن قلیان ها هم از 45 دقیقه تا دو ساعت و بیش تر متفاوت است.

حال باید دید قلیان بیرون برها هم مانند غذابیرون برها در تمامی استان های کشور همه گیر می شوند و یا برای این قلیان سراهای سیار که دیگر در مکان های عمومی قلیان سرو نمی کنند، قانونی جدید وضع می شود تا بتوانند با آن ها برخورد قانونی کنند.