آیا پرداخت بیمه ناشی از حوادث برای نیروهای متخصص و کارگران متفاوت است؟

با سلام؛
چند وقت پیش من و یکی از اقوامم به نام «کاظم»، در یک کار ساختمانی کار می‌کردیم. کاظم به عنوان پیمان‌کار قرار داد بسته بود. متاسفانه طی یک حادثه، او از ساختمان سقوط کرد و فوت شد. کارفرما پیش من آمد و گفت شما بیا به جای کاظم خود را پیمان‌کار معرفی کن چون او خودش پیمان‌کار بود و نیروی متخصص محسوب می‌شد، برای همین فقط ۵۰ درصد دیه به او تعلق می‌گیرد اما اگر کارگر شما باشد، دیه بیشتری نصیب خانواده او می‌شود. خواستم بدانم چنین چیزی صحت دارد؟
در قرارداد راجع به بیمه یک بند وجود دارد که نوشته بیمه کارگران برعهده کارفرما است. کارفرما حتی بیمه‌نامه را نشان من داد و گفت اگر شما مقصر شناخته شوید، بیمه ما آن را به شما باز خواهد گرداند. آیا چنین چیزی صحت دارد؟ در صورت بر عهده گرفتن مسوولیت پیمان‌کاری، چه عواقبی در انتظار من خواهد بود؟

با سلام؛
به احتمال زیاد، کارفرما و مرحوم کاظم فقط بین خودشان قرارداد پیمان‌کاری تنظیم کرده و این امر را به اداره کار یا بیمه منعکس نکرده بودند. اگر منعکس می‌کردند، کاظم به عنوان پیمان‌کار در بیمه ثبت می‌شد. احتمال داده می‌شود کاظم و شما به عنوان کارگر در اداره بیمه ثبت شده‌اید؛ یعنی کارفرما در لیستی که داده، شما را به عنوان کارگر معرفی کرده است. به همین دلیل قرارداد پیمان‌کاری که مابین خودشان وجود داشته است را بیمه قبول نخواهد کرد چون قبلا خود کارفرما اعلام کرده که مرحوم کاظم کارگرش بوده است. به نظر نمی‌رسد هم اکنون بشود ادعا کرد که شما پیمان‌کار بوده‌اید و کاظم کارگر شما.

در مورد میزان دیه، عرض شود دیه مقدار ثابتی است که ارتباطی با میزان تخصص فرد ندارد. در حادثه ناشی از فوت، دیه بر اساس میزان تقصیر کارفرما و کارگر تعیین می‌شود. میزان تقصیر را کارشناسان تعیین می‌کنند.

در مورد عواقب قبول پیمان‌کاری، به هر حال به احتمال زیاد، فوت ناشی از عدم رعایت نظامات ایمنی محل کار بوده است. گرچه کارفرما مسوول برقراری امنیت محل کار است اما پیمان‌کار نیز ممکن است در نظریه کارشناسی، مسوول شناخته شود. به همین دلیل اگر فوت ناشی از ناایمن بودن محل کار باشد، فوت قتل شبه عمد محسوب می‌شود و مسوولیت کیفری هم خواهد داشت.
موفق باشید.