پناهجویان معمولا یکی از مسایل مطرح در بازی‌های سیاسی کشورهای مختلف هستند. دونالد ترامپ برای جلب توجه را‌ی‌دهندگان در آمریکا از تصمیماتش درباره مهاجران مکزیکی حرف می‌زد و رهبران اروپایی در انتخابات‌های مختلف سیاست‌های خود را در قبال این گروه از انسان‌ها عنوان می‌کنند. حالا در فرانسه هم در پی افت محبوبیت امانوئل مکرون، رییس‌جمهور این کشور، تصمیمات درباره پناهجویان به چالشی جدید تبدیل شده است. این در حالی‌ست که طبق آخرین آمار در سال ۲۰۱۸ بیش از دو هزار پناه‌جو در دریای مدیترانه جان باخته‌اند و کشتی‌های کمک‌رسانی به آن‌ها هم هفته‌هاست در آب‌های مختلف جهان سرگردان‌اند.
امانوئل مکرون در «نامه‌ای به فرانسوی‌ها» برای کاهش تنش‌های جاری در کشورش و شدت گرفتن قدرت «جلیقه زردها» در اثر نارضایتی عمومی از سیاست‌های راست‌گرای وی، از مردم این کشور خواسته است که در برنامه «گفت‌وگوی ملی» شرکت کنند. یکی از مسایل مطرح در این نامه سهمیه‌بندی و تعیین سقف برای پذیرش پناهجویان است. این نامه در حالی عمومی شده است که در ماه‌های اخیر رسانه‌های مختلف در انگلیس و فرانسه دوباره توجه خود را به چالش این دو کشور پیرامون شهرهای شمالی فرانسه معطوف کرده‌اند که مفری برای رسیدن پناهجویان از فرانسه به انگلیس است.
دولت فرانسه در ماه دسامبر ۲۰۱۸ گفته بود که موضوع مهاجران را در گفت‌وگوی ملی مطرح نخواهد کرد اما حالا مکرون خواستار چنین امری شده است. بسیاری از مخالفان دولت فرانسه معتقدند که این جهت‌گیری مکرون علیه مهاجران، معطوف به اعتراض‌های جنبش موسوم به «جلیقه زردها» است تا بخشی از اعتراضات آن‌ها را آرام کند و تقصیر را بر گردن پناهجویان بیاندازد. مکرون در این نامه خود را طرفدار «حق پناه‌جویی» خوانده اما اولویت را به کسانی داده است که جان یا امنیت‌شان در خطر است و نه آن‌هایی که «به دنبال زندگی بهتر» هستند؛ همان‌هایی که در جهان به مهاجران اقتصادی معروف شده‌اند.
دولت فرانسه در ماه دسامبر ۲۰۱۸ گفته بود که موضوع مهاجران را در گفت‌وگوی ملی مطرح نخواهد کرد اما حالا مکرون خواستار چنین امری شده است.
این موضع‌گیری در حالی صورت گرفته است که به گزارش «لوموند» شمار مهاجران «قانونی» به فرانسه از سال ۲۰۰۰ تاکنون تغییر چندانی نکرده است. برخی از منتقدان دولت مکرون این تصمیم را «هیجانی» خوانده‌اند و برخی دیگر آن را در راستای انحراف اذهان عمومی دانسته‌اند. فرانسوا ژمن، استاد دانشگاه و کارشناس امور مهاجران در همین زمینه به «لوموند» گفته است: «مهاجرت موضوع مهمی است که باید درباره آن بحث شود، اما مطرح کردن عمدی آن در این وهله تلویحا به این معنی است که مهاجران یکی از علت‌های افول جامعه هستند که جلیقه‌زردها به آن اعتراض دارند و کاسه کوزه‌ها باید بر سر پناهجویان شکسته شود.»
همزمان با شدت گرفتن بحث مهاجران در فرانسه و انگلیس، کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان آخرین آمار خود را از مرگ و میر پناهجویان در دریای مدیترانه اعلام کرد. طبق این آمار در سال ۲۰۱۸ دو هزار و ۲۶۲ پناه‌جو در دریای مدیترانه جان خود را از دست داده‌اند یا ناپدید شده‌اند. البته این آمار نسبت به سال ۲۰۱۷ با کاهش ۳۰ درصدی روبه‌رو است. طبق این آمار در سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۱۲۰ هزار نفر خود را از طریق دریای مدیترانه به اروپا رسانده‌اند.
سیاست‌های ضدمهاجری کشورهای اروپایی در قبال پناهجویان با روی کار آمدن احزاب دست‌راستی اما بیشتر شده است. علاوه بر سخت‌گیرانه‌تر شدن سیاست‌های داخلی کشورهای اروپایی در پذیرش پناهجویان، آن‌ها را در دریا هم بلاتکلیف رها کرده‌اند. به عنوان نمونه حالا دو هفته از سرگردانی کشتی نجات «Sea-Watch3» در دریای مدیترانه می‌گذرد اما هیچ کشوری به آن اجازه پهلو گرفتن نمی‌دهد. این در حالی‌ست که ذخیره غذای این کشتی برای پناهجویان نجات‌یافته رو به پایان است. این کشتی توسط یک گروه آلمانی فعال در امور پناهندگان اداره می‌شود که ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸ موفق به نجات ۳۲ مهاجر از جمله سه کودک بیمار ازقایقی ناامن در سواحل لیبی شده است.
این کشتی و کشتی دیگری به نام «Sea-Eye» که آن هم متعلق به گروه خیریه آلمانی است، حالا در آب‌های مالت سرگردان مانده‌اند و هیچ کشور اروپایی به آن‌ها اجازه پهلو گرفتن نمی‌دهد. در حالی‌که به تازگی کشتی «آکواریوس» از معدود کشتی‌های کمک‌رسانی به پناهجویان در آب مانده، به دستور وزیر کشور ایتالیا توقیف شد و به کار خود پایان داد. این کشتی توسط سازمان پزشکان بدون مرز و چند نهاد مدنی فعالیت می‌کرد.
بحران مهاجرت، پناه‌جویی و مرگ پناهجویان در دریا با سرگردانی این کشتی‌ها تا به آن‌جا پیش رفته است که پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان از رهبران اتحادیه اروپا خواسته است نزاع بر سر پناهجویان را پایان بخشند و انسان‌هایی را که در این دو کشتی سرگردان مانده‌اند، پذیرا شوند: «من از صمیم قلب از رهبران اروپا تقاضا دارم که همبستگی خود را با این مهاجران نشان دهند؛ مهاجرانی که به دنبال یک بندر امن هستند تا از کشتی پیاده شوند.»
پیش از سخنرانی پاپ در این خصوص، لوئیجی دی‌مایو، معاون نخست‌وزیر ایتالیا اعلام کرده بود که اگر مالت به این کشتی‌ها اجازه پهلو گرفتن بدهد، رم زنان و کودکانی را که میان این مهاجران هستند، می‌پذیرد. اگرچه ماتئو سالوینی، وزیر کشور ایتالیا با این طرح مخالفت کرده و بارها تاکید کرده است که بنادر این کشور روی پناهجویان بسته خواهد ماند.
حالا بیش از ۴۰ پناه‌جو دو هفته است که روی کشتی زندگی می‌کنند که هیچ کشور اروپایی حاضر به پذیرفتن آن‌ها نیست. همان‌هایی که با رویای زندگی بهتر و فرار از مصیبت و بدبختی پا به چنین راه سختی گذاشته‌اند. آن‌ها منتظرند تا بالاخره یکی از سیاسیون اروپا درهای کشورش را به آن‌ها بگشاید. هرچند بسیاری از پناهجویان که هنوز به مقصد نرسیده‌اند بر این خیال هستند که به محض رسیدن به کشورهای اروپایی، دولت‌های مختلف به دادشان خواهند رسید. رویایی که هرچه پیشتر می‌رویم، انگار کم‌رنگ‌تر می‌شود.
شما هم می‌توانید خاطرات، مشاهدات و تجربیات خود از قاچاق انسان، پناهندگی و مهاجرت به اشتراک بگذارید. اگر از مسئولان دولتی یا افراد حقیقی و حقوقی که حق شما را ضایع کرده‌اند و یا مرتکب خلاف شده‌اند شکایت دارید، لطفاً شکایت‌های خود را با بخش حقوقی ایران وایر با این ایمیل به اشتراک بگذارید: [email protected]
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر