وعده وزارت ارتباطات برای افزایش پهنای باند اینترنت چقدر حقیقت دارد؟

به تازگی محمود خسروی، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفته است که «طی ۲ تا ۳ ماه آینده پهنای باند وسیع کشور به میزان ۳۰۰ گیگ افزایش یافته و زمینه واگذاری آن آماده خواهد بود.»

به گزارش خبرگزاری ایسنا، محمود خسروی این سخن را در مراسم افتتاح چند پروژه مخابراتی در همدان بیان کرده و از «توسعه پروژه‌های مخابراتی» در ایران خبر داده است.

خبر اعلام «افزایش پهنای باند» از سوی معاون وزیر ارتباطات در شرایطی اعلام می‌شود که براساس آمارهای موسسات معتبر جهانی، ایران به لحاظ سرعت اینترنت در بین کشورهای جهان، به عنوان یکی از بدترین کشورها شناخته می‌شود.

علاوه بر محدودیت‌های فنی نظیر سرعت دسترسی به اینترنت، کاربران اینترنت در ایران نه تنها از فیلترینگ اعمال‌شده توسط نهادهای دولتی، که از فیلترینگ معکوس اعمال‌شده توسط  کشورهایی که ایران را تحریم کرده‌اند نیز رنج می‌برند.

به تازگی موسسه فناوری «آکامی» که همه ساله آماری از وضعیت اینترنت در جهان منتشر می‌کند اعلام کرده ایران از نظر دسترسی به اینترنت پرسرعت در میان کشورهایی با کمترین میزان دسترسی به اینترنت قرار دارد.

همچنین براساس اعلام مرکز مدیریت توسعه ملی اینترنت (متما) ۲۵ میلیون کاربر اینترنت ایران با سرعت ۶۴ کیلوبایت در ثانیه امکان دسترسی به اینترنت را دارند.

ایران جزء بدترین کشورهای جهان از لحاظ سرعت اینترنت

در سال‌های گذشته گزارش‌های متفاوتی منتشر شده که همگی ایران را یکی از بدترین کشورها در زمینه دسترسی کاربران به اینترنت از لحاظ سرعت نشان می‌دهد.

در شش ماهه نخست سال ۲۰۱۰ از میان ۱۵۲ کشور بررسی شده، ایران پس از کشورهایی چون ونزوئلا، نیجریه، بولیوی، عراق، پاراگوئه و جزایر ترک و کایکاس با سرعتی برابر ۰٫۶۱ مگابیت بر ثانیه در رتبه ۱۴۴ قرار گرفت.

این آمار در سال‌های بعد نیز تغییر چندانی نیافت. به طور مثال در سال ۲۰۱۲ ایران به لحاظ سرعت اینترنت خانگی، در بین ۱۷۸ کشور در جایگاه ۱۶۳ قرار گرفت.

در سال ۲۰۱۴ نیزموسسه آکامای، اعلام کرد که ایران با متوسط سرعت ۰/۶۳ مگابیت بر ثانیه، به عنوان یکی از بدترین کشورها و بعد از کشورهایی همچون افغانستان و یمن قرار دارد.

اما آخرین نمودار منتشر شده توسط وب سایت معتبر «نت‌ایندکس» در خصوص متوسط سرعت دانلود اینترنت خانگی در کشورهای مختلف دنیا نشان می‌دهد که ایران در میان کشورهای جهان در جایگاه ۱۵۶ ام قرار گرفته است.

نگاهی به گزارش نت ایندکس نشان می‌دهد که اگرچه سرعت اینترنت در ایران به نسبت‌های قبل افزایش پیدا کرده، اما روند افزایش سرعت اینترنت در سایر کشورهای دنیا به مراتب بالاتر از ایران بوده است.

ساختار فنی و شاخص‌های کیفی پایین

اینترنت فعلی بر اساس پروتکل‌هایی کار می‌کند که اگر سرعت و صحت دریافت بسته‌های اینترنتی یا (Packet Loss) ها از حد مجازی بیشتر شود و میزان از دست رفتن این بسته یا  هم افزایش ‌یابد، ارتباط قطع می‌شود.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که شاخص‌های کیفی اینترنت ایران در زمینه دریافت این بسته‌های اینترنتی در مقایسه با استانداردهای بین‌المللی در وضعیت بسیار نامناسبی قرار دارد.

بسیاری از کاربران گمان می‌کنند هرچه میزان تعرفه سرعت بالاتری را بپردازند کیفیت اینترنت بهتری را خریداری کرده‏ اند، اما واقعیت این است که ضروری‏ ترین کاربردهای اینترنتی مانند دیدن صفحات وب یا مثلا تماس تصویری یا دیدن فیلم‏ به صورت آنلاین تا حد مشخصی نیاز به سرعت بالا دارند و باقی، به زمان ارسال و دریافت این بسته‌های اینترنتی بر می‌گردد.

به‌ طور نمونه یک خط ۱۲۸ یا ۲۵۶ حقیقی، برای دیدن فیلم با کیفیت معمول از یوتیوب یا تماس تصویری مناسب و کافی است. اما میزان بالای Packet Loss در اینترنت ایران یکی از مهم‌ترین دلایل کیفیت پایین سرویس‌های اینترنتی است.

منتقدان دلایلی همچون عدم توسعه پهنای باند در ایران، عدم گسترش فیبر نوری و عدم مدیریت صحیح در شرکت ارتباطات زیرساخت را از جمله دلایل کیفیت پایین سرویس‌های اینترنتی بر شمرده‌اند. برخی نیز بر این عقیده‌اند که تمامی این سیاست‌ها از سوی حکومت ایران به صورت عمدی اجرا می‌شود تا ایرانیان دسترسی محدودی به اینترنت داشته باشند.

بر اساس گزارش Global Traceroute Data میزان تاخیر (Latency) ارسال و دریافت بسته‌های اینترنتی ایران از کشورهای عراق، لبنان، سوریه، مصر و عربستان و حتی فلسطین نیز پایین‌تر است.