نامه ٥٤ اقتصاددان و كارآفرين به خامنه اى براى پايان تبعيض اقتصادى عليه بهائيان ايران

۵۴ اقتصاددان و کارآفرین از کشورهای مختلف جهان در نامه‌ای سرگشاده خطاب به سیدعلی خامنه‌ای، خواستار پایان «تبعیض اقتصادی» علیه بهائیان در ایران شده‌اند.

این اساتید دانشگاه و مدیران مراکز تجاری در نامه یاد شده به پلمپ محل کسب و کار بهائیان به دلیل تعطیل کردن در روزهای مقدس اشاره کرده‌ و تاکید کرده اند: «به عنوان بزرگ ترين اقليت مذهبی غيرمسلمان ايران، بهائيان مورد سرکوب سازمان يافته شامل فشار شديد اقتصادی شده‌اند.»

در سال‌های گذشته بهائیان به شکل‌های مختلفی زیر فشار قرار گرفته اند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۷، بسیاری از منازل و املاک آن ها تنها به دلیل باورهای دینی مصادره شده اند. در اسنادی که سال ۱۳۶۸ به تصویب شورای عالی امنیت ملی رسیده است، آمده است: «در صورت بهائی بودن، اجازه استخدام ندارند... و پست‌های موثر (مانند معلمی و...) به آنان داده نشود.»

در این شرایط که جامعه بهائی در ایران از امکان استفاده از فرصت‌های شغلی دولتی و نیمه‌ دولتی محروم شده است، شمار زیادی از آن ها به شغل‌های آزاد روی آورده اند.

محرومیت و ممانعت از تحصیل دانشگاهی نیز بخشی دیگر از محدویت هایی است که امکان دست یافتن به مشاغل تخصصی را از جامعه بهائی ایران سلب کرده است. در این شرایط، تلاش بهائی ها برای تحصیل در «موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان»(BIHE) نیز با سرکوب نیروهای امنیتی و قضایی روبه رو شد.

در یکی دیگر از اسناد موجود، «سیدمحمدعلی ابطحی»، از اعضای وقت هیات نظارت بر اجرای قانون اساسی در نامه‌ای خطاب به حسن روحانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی خواستار دستور پی گیری و تسریع در ضبط و توقیف وسایل آموزشی بهائیان که در این نامه «فرقه» معرفی شده اند، شده است.

محرومیت‌های تحصیلی و اقتصادی در سال‌های گذشته علیه بهائیان ایران شدت یافته است. تعدادی از استادان و شاگردان موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان هم اکنون در زندان به سر می‌برند و تعدادی از دانشجویان محروم از تحصیل که نسبت به این بی‌قانونی اعتراض کرده‌اند، به مراجع قضایی معرفی شده‌اند.

در هفته‌های گذشته و هم زمان با اعیاد مذهبی بهائیان، فشار به مغازه داران در استان‌های مازندران و هرمزگان تشدید شده است. در چندین شهر استان مازندران مغازه‌های بهائیان به دلیل تعطیلی در روز «عید رضوان» پلمپ شده و به مغازه‌داران در بندرعباس تذکر داده شده است در صورت تعطیلی در این روز، با پلمپ و جریمه روبه رو خواهند شد.

۵۴ اقتصاددان و کارآفرینی که به رهبر جمهوری اسلامی این نامه سرگشاده را ارسال کرده‌اند، تاکید کرده اند: «ما از دولت ايران می‌خواهيم تا از بستن محل کسب و کار بهائيان دست بردارد و به شهروندان بهائی اجازه مشارکت کامل در زندگی اقتصادی و اجتماعی بدهد.»

«ایران‎وایر» از پرفسور «شهروز مهتدی»، رییس بخش اقتصاد دانشگاه «سوفولک» در امریکا و از امضا کنندگان این نامه پرسیده است:

 دلیل شما برای امضای این نامه سرگشاده خطاب به رهبر جمهوری اسلامی چه بود؟

- من به عنوان یک بهائی،عمیقا نگران وضعیت هم وطنان بهائی خود در ایران هستم. در سال ۲۰۱۲ نیز نامه‌ای مشابه را در اعتراض به محرومیت از تحصیل دانشجویان بهائی امضا کرده بودم. من قویا معتقدم که آگاهی رسانی جهانی پیرامون اقدامات رژیم ایران می‌تواند به مقامات این کشور نشان دهد که جهانیان نظاره‌گر رفتارهای آن ها هستند.

شکل‌های گوناگون تبعیض می‌تواند بر روی جامعه تاثیرگذار باشد. به طور کلی، تبعیض چه اثراتی بر روی اقتصاد خواهد داشت؟

- متن‌ها و تحقیقات بسیاری در مورد اثر تبعیض بر اقتصاد انجام شده است. تبعیض بر اساس نژاد، جنسیت و تمایل‌های جنسی امروزه حتی در ایالات متحده امریکا نیز مشاهده می‌شود. گزارشی از «مرکز پیشرفت امریکا» (Center for American Progress) نشان می‌دهد که هزینه قابل توجهی که حدود ۶۴ میلیارد دلار برآورد شده است، از اجرای این شیوه‌های تبعیض آمیز به جامعه وارد می‌شود. بر اساس داده‌های بانک جهانی در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا که مشارکت اقتصادی زنان پایین است، سطح عمومی دستمزد نزدیک به ۲۷ درصد کاهش پیدا کرده است. همین تحقیق نشان می‌دهد افزایش کارآفرینی برای زنان و ایجاد فرصت‌های برابر زنان و مردان در جنوب آسیا و امریکای لاتین توانسته است ۱۹ درصد میانگین حقوقی را بالا ببرد.

به طور مشخص، تبعیض علیه بهائیان در ایران چه تاثیری بر زندگی آن ها دارد؟

- آزار و اذیت سیستماتیک علیه بهائیان در ایران آن ها را مجبور به سرمایه‌گذاری و به راه انداختن واحدهای اقتصادی و کسب و کار شخصی کرده است. در نامه‌ای که از اداره نظارت بر اماکن عمومی نیروی انتظامی استان تهران در دسترس است، آمده که به تمام واحدها دستور داده شده است تا از کسب و کار با درآمدهای بالا و حساس توسط «فرقه منحرف بهائیت» جلوگیری شود.

در این دستورالعمل، مشاغلی هم چون کار در مطبوعات، انتشارات، بخش‌های مربوط به صنعت توریسم، اجاره اتومبیل، عکاسی، اداره رستوران و کافی‌نت و به طور کلی، هر شرکت ارایه کننده مواد غذایی که ممکن است موجب «نجس» شدن مواد غذایی باشد، محروم شده‌اند. در سال‌های گذشته از استخدام بهائیان در شرکت‌ها و موسسات دولتی جلوگیری شده است و حتی به شرکت‌های خصوصی نیز برای اخراج کارمندان بهائی فشار وارد کرده‌اند. این فشار سیستماتیک می‌تواند به افزایش ناامنی اقتصادی و بروز فقر برای بسیاری از بهائیان ایران منجر شود. جوانان بهائی که حالا از تحصیل در دانشگاه نیز محروم هستند، با خطر جدی بی کاری روبه رو می‌شوند و در این شرایط است که تنها به دلیل مشکلات اقتصادی، مجبور به ترک وطن خود شده اند.

از زاویه‌ای دیگر، آیا این تبعیض می‌تواند بر روی اقتصاد ایران نیز اثرگذار باشد؟

- بر اساس برآوردها، بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار بهائی در ایران زندگی می‌کنند. پیش از انقلاب بسیاری از بهائیان موفق به راه‌اندازی شرکت‌ها، موسسات و کارخانه‌هایی شده‌ بودند که برای هزاران کارگر اشتغال تولید کرده بود. با وقوع انقلاب، این شرکت‌ها تعطیل و مصادره و صاحبان آن ها مجبور به ترک ایران شدند. بیش تر آن ها در کشورهایی هم چون امریکا، کانادا، بریتانیا، استرالیا، برزیل و بسیاری کشورهای دیگر هم اکنون صاحبان شرکت‌های بسیار موفقی هستند. بسیاری از دانشجویان محروم از تحصیل بهائی امروز در دانشگاه‌های معتبر جهانی تحصیل و مدارک خود را دریافت کرده‌اند. به باور من، همین موضوع به وضوح نشان می دهد که اقتصاد ایران به واسطه اعمال تبعیض علیه بهائیان، چه امکاناتی را از دست می‌دهد.

برخی بر این باورند که این مدل از اعمال تبعیض که ابتدا از شناسایی و بعد ایجاد محدودیت بر بهائیان در تمام عرصه‌های اجتماعی و اقتصادی اعمال می‌شود، شباهت‌های بسیاری با رفتار آلمان نازی با یهودیان دارد. شما این گذاره را تا چه حد نزدیک به واقعیت می‌دانید؟

- تعطیلی محل کسب و کار بهائیان در چند وقت اخیر بیش تر در شهرهای کوچک اتفاق افتاده است. بسیاری از بهائیان از این هراس دارند که این تعطیلی‌ها برای برآورد واکنش‌های جهانی نسبت به آن باشد تا در یک اقدام وسیع، تمام واحدهای تجاری و محل‌های کسب و کار بهائیان در سراسر کشور را تعطیل کنند. این اقدام بسیار مشابه رفتار آلمان نازی با کسب و کار بهائیان در دهه ۱۹۳۰ میلادی است. همان طور که نازی‌ها قوانینی را علیه کسب و کار یهودیان تصویب کرده بودند، شورای عالی امنیت ملی در ایران نیز چنین دستورالعملی را تصویب کرده است. این اقدامات رژیم ایران به باور من، قدم‌های خطرناکی است که در برابر قوانین بین‌المللی و به ویژه قوانین نورنبرگ قرار دارد.