«هم تیمی‌ها با هم رقابت نمی‌کنند. جایزه فستیوال کن به من، همین عکس است و بس، ما بعد از سال‌ها دریک قاب با هم نشستیم.» گلشیفته فراهانی این جملات را همراه قاب عکسی که از روز گذشته تاکنون بارها در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده، استوری کرده است؛ قاب عکسی با تصاویر خودش، ترانه علیدوستی و زر (زهرا) امیر ابراهیمی. داستان رقابت این سه بازیگر ایرانی در فستیوال کن امسال، خودش می‌تواند منبع الهام ساخت یک فیلم باشد، فیلمی درباره سایه بلند سانسور و خفقان یک حکومت دیکتاتوری روی زندگی آدم‌ها. فیلمی درباره افتادن، بلند شدن، دویدن و آجر به آجر از نو ساختن. فیلمی درباره سه زنِ هم‌نسل که در سایه‌سار تبعیض و سرکوب قد کشیده‌اند و از پای ننشسته‌اند.
***
هفتاد و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم کن روز پنجشنبه فیلم‌های منتخب این فستیوال را اعلام کرد. فیلم آخر «سعید روستایی»، کارگردان جوان و مشهور ایرانی با نام «برادران لیلا» در بخش اصلی مسابقه این جشنواره حضور دارد. «ترانه علیدوستی» در این فیلم بازی کرده است. «زهرا امیر ابراهیمی» با فیلم «عنکبوت مقدس» ساخته «علی عباسی» کارگردان ایرانی-سوئدی در جشنواره کن حضور دارد و «گلشیفته فراهانی» با بازی در فیلم «برادر و خواهر» به کارگردانی «آرنو دپلشن» در جشنواره کن امسال شرکت می‌کند.
از روز گذشته تاکنون بسیاری از اهالی سینما تصاویر این سه بازیگر زن سینمای ایران را استوری کرده‌اند و تبریک گفته‌اند. مخاطب اغلب این تصاویر زر امیر ابراهیمی است که در اوج محبوبیت سرنوشتش در ایران تغییر کرد.
سال ۱۳۸۵ ویدئویی با عنوان فیلم بازیگر «نرگس» دست به دست می‌شد. فیلمی از لحظات خصوصی معاشقه و هم‌آغوشی زهرا امیر ابراهیمی با یک مرد جوان. انتشار گسترده این فیلم، بازداشت و بازجویی از زهرا امیر ابراهیمی و تشکیل پرونده‌ای با عنوان تهیه و توزیع فیلم مستهجن در قوه قضاییه باعث مهاجرت این بازیگر شد. او سال‌ها درباره این ماجرا سکوت کرد؛ اما سال ۱۳۹۸ در یک مصاحبه تلویزیونی داستان آن‌روزها را روایت کرد؛ این که فیلم را یکی از بازیگران تئاتر که دوست صمیمی او بوده، از لپ‌تاپ او برداشته و پخش کرده، بعدها اقرار کرده و به شش ماه زندان محکوم شده است. پس از آن ماجرا پلیس خانه‌شان را تفتیش کرده و او بازداشت و بازجویی شده و با قید وثیقه خانه پدری‌اش آزاد و از ایران خارج شده است. او ۱۳ سال پس از این ماجراها، به آن روزها برمی‌گردد؛ اما در هنگام روایت ماجرا صورتش چنان فشرده و منقلب می‌شود که انگار زخمش هنوز تازه است.
زهرا در فرانسه زندگی می‌کند و در سال‌های گذشته تلاش کرده بازیگری را ادامه دهد. او در فیلم عنکبوت مقدس ساخته علی عباسی بازی کرده است که روایتی از قتل تعدادی از زنان در مشهد توسط «سعید حنایی» در دهه ۷۰ است. سعید حنایی گفته بود، هدفش پاکسازی شهر مشهد از فاحشه‌های فاسد و بی‌اخلاق خیابانی بوده است.
علی عباسی، کارگردان جوان ایرانی-سوئدی پیش‌تر هم در جشنواره کن حضور داشته است. نام او سال ۲۰۱۸ با فیلم «مرز» مطرح شد؛ این فیلم که همان سال به عنوان نماینده سوئد در اسکار معرفی شد، در جشنواره کن جایزه «نوعی نگاه» را دریافت کرد.
زر امیر ابراهیمی با انتشار تصویر خودش کنار ترانه و گلشیفته نوشته است: «زیباترین قابی که می‌شد برای فستیوال کن امسال و سینمای ایران متصور شد. هر دوی شما منبع الهام من بودید. چه در منش و حضور انسانی‌تون در این دنیا چه در نقش‌های ماندگارتون جلوی دوربین‌ها… افتخار می‌کنم که کنارتون قرار گرفتم در این قاب و لحظه‌شماری می‌کنم برای در آغوش کشیدنتون، خواهران زیبای من.»
گلشیفته فراهانی موفق‌ترین بازیگر سینمای ایران است. او حالا حضور مقابل دوربین نامدارترین کارگردانان جهان را تجربه کرده است؛ از «ریدلی اسکات» تا «جیم جارموش» و دیگران؛ گلشیفته فراهانی پس از بازی در فیلم «یک مشت دروغ» ریدلی اسکات در سال ۱۳۸۷ مجبور به مهاجرت شد. پخش تیزر این فیلم که گلشیفته را کنار «لئوناردو دی کاپریو» نشان می‌داد، منجر به توقیف گذرنامه او و برگزاری چندین جلسه بازجویی از او شد. گلشیفته بعدها در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی عنوان کرد که این فشارها منجر به تصمیم او برای مهاجرت شده است: «رفتاری که با من شد و بی‌اعتمادی که از یک‌سری مسئولین دیدم که در واقع پوست من را غلفتی کندند، باعث شد که دلم چنان بشکند که نتوان جمعش کرد.»
گفته می‌شود ریدلی اسکات برای پیدا کردن بازیگر نقش «عایشه» در «یک مشت دروغ» از «بهمن قبادی»، کارگردان مشهور ایرانی درخواست کمک کرده است و او نسخه‌ای از فیلم «نیوه مانگ» را که در آن «هدیه تهرانی» و گلشیفته فراهانی بازی کرده بودند، به ریدلی اسکات می‌دهد و توصیه می‌کند بازی هدیه تهرانی را ببیند. توجه ریدلی اسکات اما به گلشیفته جلب می‌شود. هدیه تهرانی در نیوه مانگ نقش پیرزنی را بازی می‌کند و گریم سنگینی دارد و ریدلی اسکات برای نقش عایشه دنبال بازیگر جوان‌تری بوده است.
در سال‌های اخیر همزمانی حضور گلشیفته با بازیگران ایرانی در جشنواره‌های مختلف مورد توجه بوده است. تصاویری از نادیده گرفتن او از سوی سینماگرانی که از ایران آمده‌اند، خبرساز شده است. یک خبرنگار سینمایی ساکن ایران که سال‌های متوالی در جشنواره کن حضور داشته می‌گوید که به سینماگران توصیه می‌شود که برخوردی با بازیگران و خبرنگاران رسانه‌های دیگر نداشته باشند. اگر هم توصیه‌ای نشود، چون هنگام بازگشت ممکن است بازخواست شوند، برخی خودشان جلو نمی‌روند که دچار مشکل نشوند.
در سال ۲۰۱۸ زمانی که «اصغر فرهادی» با فیلم «همه می‌دانند» و گلشیفته فراهانی با فیلم «دختران خورشید»، ساخته «اوا اوسن» در جشنواره کن حضور داشتند، گلشیفته در نشست خبری فیلم خودش گفت، اصغر فرهادی به شکل عامدانه او را نادیده می‌گیرد؛ چون او قانون را رعایت نکرده است: «سه ایرانی در بخش اصلی جشنواره فیلم کن حضور دارند: جعفر پناهی، اصغر فرهادی و من. هر موقع فرهادی حرف می‌زند، مرا ندیده می‌گیرد. او از جعفر پناهی صحبت می‌کند؛ اما حتی اسم مرا به زبان نمی‌آورد. برای اینکه من قانون را رعایت نکردم.»
سال ۲۰۱۶ نیز که فرهادی به خاطر فیلم «فروشنده» به همراه ترانه علیدوستی و «شهاب حسینی» بازیگران این فیلم در فستیوال کن حضور داشت، گلشیفته فراهانی هم با فیلم «پترسن» جیم جارموش در این جشنواره شرکت کرد. در نشست خبری پس از فستیوال وقتی خبرنگاری از ترانه علیدوستی درباره حضور گلشیفته در کن پرسید، فرهادی با خنده گفت، بالاخره به آن سوال سخت رسیدیم؛ اما ترانه علیدوستی گفت: «اتفاقا پاسخ به این سوال برای من خیلی راحته. این طور که من خبر داشتم، گلشیفته روز قبل از رسیدن ما به کن از آنجا رفته بود و من متاسفانه ندیدمش. خیلی هم دوست داشتم ببینمش. بله، فکر می‌کنم خیلی احساساتی می‌شدم؛ چون قبل از این که گلشیفته بازیگر بشه، ما در دوره راهنمایی با هم مدرسه می‌رفتیم و هیچ چیزی در این جهان نمی‌تواند آن احساس را برای من عوض کند که گلشیفته دوست بچگی من است.»
ترانه علیدوستی با فیلم «برادران لیلا» تازه‌ترین اثر سعید روستایی کارگردان جوانی که دو کار قبلی‌اش مورد تحسین منتقدان و سینماگران قرار گرفته است، در جشنواره کن حضور دارد. تاکنون جزییات زیادی از این فیلم منتشر نشده است. ترانه هنوز در سینمای ایران کار می‌کند؛ اما او هم از ممنوعیت‌ها، بازجویی‌ها و البته حکم زندان بی‌نصیب نمانده است. او مدتی در شبکه اجتماعی توییتر حضوری فعال داشت و به موضوعات سیاسی و اجتماعی مثل گشت ارشاد در خیابان‌ها، وضعیت زندانیان سیاسی و … واکنش نشان می‌داد. دوم تیرماه ۹۹ وکیل او از محکومیت ترانه علیدوستی به ۵ سال زندان تعلیقی خبر داد. علت این محکومیت شکایت نیروی انتظامی به خاطر توییت‌های او درباره گشت‌های ارشاد و مخالفت با حجاب اجباری عنوان شد. ترانه علیدوستی حالا یکی از پنج سینماگری است که برای پیگیری موضوع خشونت، آزار و باج‌گیری جنسی در سینما انتخاب شده است. او خودش را فمینیست معرفی می‌کند و حالا قاب تصویر خودش همراه زر امیر ابراهیمی و گلشیفته را روی صفحه اینستاگرامش با عنوان خواهرانگی استوری کرده است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر