مدرسه ژاندارک؛ ارمنی‌ها، آشوری‌ها و مسلمانان در یک کلاس

سوسن غریب، شهروندخبرنگار

این تصاویر را یک شهروندخبرنگار از مدرسه «ژاندارک» برای «ایران‌وایر» فرستاده است. مدرسه ژاندارک در سال ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

***

مدرسه ژاندارک در بافت اصیل و قدیمی تهران، حوالی خیابان «منوچهری» قرار دارد. این مدرسه را کشیشان کاتولیک فرانسوی‌ برای تحصیل زنان راهبه در ایران تاسیس کردند. شهروندخبرنگاری که این تصاویر را برای «ایران‌وایر» فرستاده، نوشته است: «تاریخ‌دانان می‌گویند در دوره ناصری، دانش‌آموزان مسلمان، ارمنی و آشوری در این مدرسه در کلاس واحد و در کنار هم تحصیل می‌کردند.» 

«انسیه شیخ رضایی» در پژوهشی که درباره مدارس فرانسوی در ایران انجام داده، نوشته است: «مدرسه شامل دوره ابتدایی و دوره متوسطه بود. دانش‌آموزان آشوری، ارمنی و مسلمان در کلاس‌های واحد باهم تحصیل می‌کردند. در برخی کلاس‌های ارامنه، فارسی تدریس نمی‌شد؛ هر چند که از سال ۱۳۰۴ بنابر بخشنامه وزارت معارف، درس فارسی هم به فهرست دروس متفرقه اضافه شد. معلمان مدرسه اغلب از فارغ‌التحصیلان همین مدرسه بودند. معلمان کلاس‌های فارسی، ایرانی و معلمان کلاس‌های فرانسه، از دختران تارک دنیا یا همان راهبه مسیحی کاتولیک، از فرقه سن ونسان دوپل بودند. این مدرسه از وزارت معارف نیز ماهیانه بودجه‌ای دریافت می‌کرد که در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی، ۱۰۰ تومان بود. همه شاگردان نیمه وقت برنامه کامل آموزش و پرورش ایران را دنبال می‌کردند و نیمه وقت برنامه کامل آموزش و پرورش فرانسه را. بخش فارسی تا کلاس چهارم نظری و اخذ دیپلم متوسطه ادامه داشت اما برای بخش فرانسوی، تنها تا تصدیق کلاس ۹ مدرک داده می‌شد و پس از آن، دو سال مدرک زبان فرانسه سوربن ۱و ۲ اخذ می‌شد.»

این مدرسه را «نیکولای مارکوف»، معمار بزرگ روس که بعد از انقلاب روسیه به ایران آمده بود و در شهرداری تهران کار می‌کرد، بنا کرده است. 

شهروندخبرنگاری که تصاویر این مدرسه را فرستاده، نوشته است: «در مدرسه‌ای که برای دختران ارمنی ساخته شد، شخصیت‌های برجسته علمی، سیاسی، ادبی و اجتماعی تحصیل کرده‌اند. فخر عظمی ارغون، روزنامه‌نگار، شاعر و سردبیر روزنامه آینده ایران و مادر سیمین بهبهانی از محصلان مدرسه ژاندارک بودند. فرح پهلوی، ملکه ایران و فرخ‌رو پارسا، اولین وزیر زن کشور نیز در این مدرسه تحصیل کرده‌ا‌ند.