از سال ۱۹۷۹ که «جمهوری اسلامی» در ایران به قدرت رسید، ورزش و فوتبال، بخشی از پروژه‌های نظارتی نیروهای امنیتی و اطلاعاتی رژیم جدید ایران شد.
دو باشگاه «تاج» و «پرسپولیس» مصادره شدند و به «استقلال» و «پیروزی» تغییر نام دادند. هرچند که پس از سه دهه، نام پرسپولیس دوباره به این تیم بازگشت. فدراسیون فوتبال نیز با مدیرانی که بین یک تا ۸ ماه در این مجموعه ریاست می‌کردند، بین مدیران نزدیک به حکومت، دست به دست می‌شد.
پرسپولیس و استقلال، از مهم‌ترین باشگاه‌های فوتبال ایران هستند. طبق اعلام کنفدراسیون فوتبال آسیا، پرسپولیس با بیش از ۳۰ میلیون هوادار، پرطرفدارترین باشگاه قاره آسیا است و استقلال به عنوان پرافتخارترین باشگاه ایران در قاره آسیا با بیش از ۲۵ میلیون هوادار، از مهم‌ترین قطب‌های فوتبال ایران محسوب می‌شود.
اما از شانزدهم فوریه سال ،۱۹۹۰ نگاه به فوتبال، باشگاه‌ها، هواداران و فدراسیون، تغییر کرد.
در این روز قرار بود «پرسپولیس» در ورزشگاه «آزادی» مقابل «ژاندارمری» قرار بگیرد و «استقلال» روبه روی «پاس» تهران. روز قبل از آن، بارانی سیل‌آسا بر تهران می‌بارید. داوران هر دو بازی می‌گفتند زمین مسابقات آماده نیست، بازی را لغو کنید.
هیات فوتبال دستور به لغو هر دو مسابقه در آزادی و «شیرودی» را داد و سرنوشت قهرمانی باشگاه‌های تهران ماند برای یک روز دیگر؛ روزی که تاریخش هم اعلام نشد.
خبر لغو مسابقات، اطلاع‌رسانی نشد. هواداران دو تیم مقابل ورزشگاه‌های شیرودی و آزادی تجمع کردند. اما ناگهان یک خیزش مردمی شکل گرفت. هواداران دو تیم به سوی خیابان‌ها سرازیر شدند و شعار «مرگ بر جمهوری اسلامی» سر دادند. تصور هر گروه از هواداران این بود که حکومت مقابل باشگاه آن‌ها ایستاده است.
«حسن غفوری‌فرد»، رییس وقت سازمان تربیت‌بدنی بود. او هم‌اکنون هم از مدیران نزدیک به سازمان‌های اطلاعاتی جمهوری اسلامی معرفی می‌شود. آقای غفوری‌فرد اعلام کرد مقصر اصلی، هیات فوتبال تهران بوده است و مدعی شد که این شعارها، از پیش برای خدشه دار کردن راهپیمایی ۲۲ بهمن همان سال طراحی شده بودند.
«عبدالله نوری»، وزیر وقت کشور اما، گفته بود روح فوتبال با جنجال آمیخته شده است و مدعی شد نباید این حرکت کوچک را جدی گرفت. «حسن امین‌بخش»، رییس هیات فوتبال تهران همان روز از سوی وزارت اطلاعات بازداشت شد. گروهی از هوادارانی که پیشقراولهای این اعتراض بودند هم شناسایی و بازداشت شدند.
این یک آغاز برای جنبش‌های جانبی در فوتبال ایران نبود، بلکه یک حرکت اعتراضی را در نطفه خفه کردند. از آن پس، استقلال و پرسپولیس با مدیریت‌های نظامی و با روش‌های امنیتی اداره شدند.
از سال ۱۹۹۰ میلادی، باشگاه استقلال محلی برای مدیران امنیتی بود. ابتدا، «علی آقامحمدی»، یکی از مورد اعتمادترین نیروهای جمهوری اسلامی به ریاست باشگاه استقلال منصوب شد.
سایت «عصر ایران» در سال ۲۰۰۹ علی آقامحمدی را به همراه «محمد شریعتمداری» و آیت‌الله «محمود هاشمی شاهرودی»، سه معتمد دایمی نظام معرفی کرد. او متولد همدان است و در دوران دبیرستان با آیت‌الله «علی خامنه‌ای» در سخنرانی مسجد «ذوالریاستین» آشنا شده بود.
یک سال بعد، او «کاظم اولیایی»، عضو اطلاعات سپاه پاسداران که تا پیش از آن، در حراست استانداری همدان مامور بود را جانشین خود کرد. اما در نهایت تصمیم گرفت «علی فتح‌الله‌زاده» را جای خود به عنوان مدیرعامل ابدی باشگاه استقلال بنشاند؛ علی آقامحمدی، دایی همسر علی فتح‌الله‌زاده بود.
هم‌اکنون سردار «مصطفی آجرلو» از فرماندهان سپاه پاسداران که سابقه حضور در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی را هم دارد مدیرعامل باشگاه استقلال است.
باشگاه پرسپولیس هم از این قاعده مستثنی نبود. «امیر عابدینی»، استاندار سابق خراسان و از نیروهای امنیتی ایران در دهه ۱۹۸۰ میلادی، «عباس انصاری‌فرد»، عضو حراست بنیاد شهید جمهوری اسلامی، سردار «اکبر غمخوار»، فرمانده لجستیک سپاه پاسداران، سردار پاسدار «محمد رویانیان»، «حبیب کاشانی»، فرمانده بسیج غرب تهران و مسئول اعزام نوجوانان به جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ میلادی و «ایرج عرب»، رئیس حراست وزارت ورزش و جوانان، «جعفر سمیعی»، از نیروهای اطلاعات و رئیس سابق حراست وزارت ورزش و جوانان و «محمدحسن انصاری‌فرد»، بخشی از نیروهای اطلاعاتی، امنیتی و نظامی هستند که در سال‌های اخیر بر باشگاه پرسپولیس مدیریت کرده‌اند.
دو باشگاه پرطرفدار پایتخت ایران در تمامی دهه‌های گذشته، با فضایی امنیتی اداره شده‌اند و جایی برای پخش ایدئولوژی‌های جمهوری اسلامی بودند.
در این سری مقالات:
تا جام‌جهانی؛ از فوتبال ایران پیش از انقلاب چه می‌دانیم؟
تا جام جهانی؛ ستاره‌های فوتبال ایران در دهه ۷۰ میلادی
تا جام جهانی؛ جمهوری اسلامی چگونه تمام مسابقات بین‌المللی را تحریم کرد؟
تا جام جهانی؛ نیروهای امنیتی در ورزشگاه‌های ایران چه می‌کنند؟
تا جام جهانی؛ سهم زنان از ورزشگاه‌های ایران: چهار دهه، صفر درصد
تا جام جهانی؛ چرا فیفا چشم‌هایش را سال‌ها به روی زنان ایرانی بست؟
تا جام جهانی؛ نسل طلایی فوتبال ایران، دهه مربیان خارجی
تا جام‌جهانی؛ نقش رهبر جمهوری اسلامی در خروج مربیان خارجی
تا جام جهانی؛ کارلوس کی‌روش، مردی که فوتبال ایران فراموش نخواهد کرد
تا جام جهانی؛ قرارداد مارک ویلموتس چرا در فوتبال ایران بحث‌‌برانگیز شد؟
تا جام‌جهانی؛ چرا دراگان اسکوچیچ، در فوتبال ایران محبوب نشد؟
تا جام جهانی؛ چه کسی قرار بود سرمربی ایران باشد؟
تا جام جهانی؛ از کودتای بازیکنان تیم ملی علیه اسکوچیچ چه می‌دانیم؟
تا جام جهانی؛ حریفان ایران، زخم خورده‌های حمله به سفارت و گروگان‌گیری
تا جام جهانی؛ آیا ایران شانسی در جام جهانی فوتبال خواهد داشت؟
تا جام جهانی؛ چرا نمی‌توان به این تیم ملی ایران امیدوار بود؟
تا جام جهانی؛ آشنایی با تیم ملی ایران: علی‌رضا جهانبخش
تا جام جهانی؛ آشنایی با تیم ملی ایران: علی‌رضا بیرانوند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر