هر روز در رسانهها و شبکههای اجتماعی نام یک یا چند نفر از زندانیان در ایران منتشر میشود؛ افراد شناخته شده یا ناشناسی که به دلیل نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی، سر از زندانها در میآورند. اسامی آنها کنار اخبار آزادی، بازداشت، عدم دسترسی به درمان و گاه اعزامشان به بیمارستان قرار میگیرد و بازگشتشان به سلول. در این میان، گاهی هم نامی نداریم بلکه یک عدد گویای تعداد زندانیان اعدام شده در یک بازه زمانی است.
با وجود موج خبرهای نقض حقوق بشر در ایران، هر روز که میگذرد، نه خبری به یاد میماند و نه نامی از زندانیان. برای همین، در مجموعه «هفت روز در سلول»، هر هفته جمعهها مجموعهای از اخبار زندانیان را منتشر میکنیم تا به خاطر بسپاریم با ثبت نقض حقوق بشر، میتوان قدمی علیه فراموشی برداشت.
***
به حبس کشیده شدند
«رها عسکریزاده»، روزنامهنگار، عکاس و مدافع حقوق زنان روز شنبه ۱۲ شهریور ۱۴۰۱ برای گذراندن دو سال محکومیت خود به اوین رفت. او به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی از طریق اجتماع و تبانی»، ضمن محکومیت حبس، برای دو سال ممنوعالخروج است و دو سال هم از فعالیت در فضای مجازی و فعالیت در گروههای سیاسی و مطبوعات محروم شده است.
«محسن صادقپور کردمیهنی» را یکشنبه ۱۳ شهریور برای پنج سال به زندان اوین بردند. او از فعالان پادشاهیخواه است که با اتهامهای «اجتماع و تبانی» و «تبلیغ علیه نظام»، توسط «محمد مقیسه» محاکمه شد. او فروشنده محصولات آرایشی و بهداشتی است.
«مسعود وظیفه» از زندانیان سیاسی سابق است که پیشتر برای چند ماه در زندان «تهران بزرگ» (فشافویه) حبس بود. او که سال گذشته به اتهام «معاونت در تبلیغ علیه نظام» به شش ماه حبس محکوم شده بود، روز یکشنبه ۱۳ شهریور توسط نیروهای امنیتی در «شهر ری» بازداشت شد.
«فریبا اشتری» از شهروندان بهایی ساکن یزد است که نیروهای امنیتی روز چهارشنبه ۱۶ شهریور او را جهت اجرای حکم پنج سال حبس بازداشت کردند. این بازداشت در حالی رخ داد که نه احضاریه به دست او رسیده بود و نه رای دادگاه تجدیدنظر. حالا هم در بند قرنطینه زندان یزد نگهداری میشود.
در سلولهای بند
«فرهاد میثمی»، فعال مدنی که در زندان «رجاییشهر» به سر میبرد، به گفته «رضا خندان»، همسر «نسرین ستوده»، روز جمعه ۱۱ شهریور از سوی یکی از زندانیان دیگر مورد حمله قرار گرفت و با «تیزی» مجروح شد.
به گفته «آرش صادقی»، زندانی سیاسی سابق، میثمی از همان روز به بند قرنطینه زندان منتقل شده است.
«ارژنگ داوودی»، زندانی سیاسی که نزدیک به ۲۰ سال میشود در زندان به سر میبرد و در زندانهای مختلفی جابهجا شده است، به گفته آرش صادقی، از ۱۲ شهریور به بند امن زندان رجاییشهر منتقل شده است.
«آرش گنجی»، مترجم و عضو هیات دبیران «کانون نویسندگان» در ۱۳ شهریور از انفرادی زندان رجاییشهر به بند عمومی این زندان منتقل شد. او از ۹ شهریور در پی تبعید از اوین به رجاییشهر، در انفرادی نگهداری میشد.
«رضا شهابی»، فعال کارگری آخرین دفاعیات خود را روز ۱۵ شهریور ارایه کرد. او از ۲۲ اردیبهشت به دنبال پروندهسازی وزارت اطلاعات در بازداشت به سر میبرد و تحت بازجویی قرار داشت. رضا شهابی در این مدت ۴۲ روز در اعتراض به این شرایط اعتصاب غذا کرده بود.
«بصیر صمیمی»، شهروند بهایی زندانی در بازداشتگاه اداره اطلاعات قائمشهر روز ۱۵ شهریور مورد ضرب و شتم قرار گرفت. او از ۹ شهریور تاکنون در انفرادی این بازداشتگاه نگهداری شده است.
«کسری نوری»، روزنامهنگار و درویش زندانی پس از ۱۰ روز بازجویی و نگهداری در بازداشتگاههای امنیتی، روز ۱۵ شهریور به بند عمومی زندان «عادلآباد» شیراز بازگردانده شد. نیروهای امنیتی او را به خاطر مشورت درباره بیانیهای که هنوز منتشر نشده است، تحت فشار گذاشته بودند.
«رسول بداقی»، بازرس «کانون صنفی معلمان» روز ۱۵ شهریور به بند عمومی زندان اوین منتقل شد. او بیش از ۱۳۰ روز را در بازداشتگاه وزارت اطلاعات موسوم به «بند ۲۰۹» اوین نگهداری میشد.
«لیلا حسینزاده»، فعال دانشجویی به گفته وکیلش، «امیر رئیسیان»، در بازداشتگاه «سروش» شهر شیراز نگهداری میشود. پدر این کنشگر بالاخره بعد از دو هفته توانست با فرزندش در همین بازداشتگاه ملاقات داشته باشد.
احضارها ادامه دارند
«تیمور خالدیان»، فعال حقوق بشر اهل ملایر روز ۱۱ شهریور برای ۲۱ آبان به دادگاه انقلاب این شهرستان احضار شد. در ابلاغیه احضار او، عناوین اتهامی «اقدام علیه نظام» و «نشر اکاذیب» عنوان شده است. این کنشگر ضمن رد این اتهامها، گفته است که در دادگاه حاضر نخواهد شد.
«محمدرضا جعفری»، فعال ترک (آذربایجانی) ۱۴ شهریور ضمن حضور نیروهای امنیتی در منزلش، به اداره اطلاعات تبریز احضار شد. نیروهای امنیتی منزل او را مورد تفتیش قرار دادند و بخشی از وسایل شخصی او را ضبط کردند.
«محمد کاظمی»، از شهروندان بهبهانی روز ۱۴ شهریور برای حضور در دادسرای عمومی و انقلاب این شهرستان در تاریخ ۱۸ شهریور مطلع شد. اتهامهای او «نشر اکاذیب» و «تبلیغ علیه نظام» عنوان شدهاند. یکی از برادرانش به اسم «میثم» در زندان بهبهان است و خواهرش «مریم» و دیگر برادرش «علی» هرکدام به یک سال حبس محکوم شدهاند.
«علیرضا فرشی»، فعال ترک (آذربایجانی) در حالیکه در مرخصی درمانی به سر میبرد، با دریافت احضاریهای برای ادامه تحمل حبس به زندان احضار شد. او از دی سال پیش در مرخصی درمانی بود و تحت عمل جراحی قرار گرفته بود.
حقوق متهمان روزانه تضییع میشوند
«ابراهیم صدیقهمدانی»، زندانی سیاسی زندان «مریوان» بارها درخواست انتقال خود و پسرش (سالار) را به زندان ارایه کرده است. اما از ۱۱ شهریور به خاطر عدم تحقق وعدههای مسوولان بابت این انتقال، اعتصاب غذا کرد.
«شکیلا منفرد»، زندانی سیاسی بند زنان زندان اوین از ۱۳ شهریور برای دو ماه از حق دسترسی به تلفن و برقراری تماس با خانوادهاش محروم شد. گفته میشود که این محرومیت در پی اطلاعرسانی او از شرایط زنان زندانی بوده است.
«جعفر ابراهیمی» بازرس «شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان» است که پس از پنج ماه بازداشت موقت و صدور کیفرخواست، مقامات قضایی با آزادی موقت او به قید وثیقه مخالفت کردهاند. این خبر را همسرش روز ۱۵ شهریور عنوان کرد.
«آرشام رضایی»، «زرتشت احمدی راغب»، «علی موسینژاد فرکوش» و «رضا محمد حسینی»، زندانیان سیاسی زندان رجاییشهر به خاطر انتشار نامهای در حمایت از «ناهید شیرپیشه»، از مادران دادخواه، برای دو ماه از حق تماس، سه ماه از ملاقات حضوری و۳سه هفته ملاقات کابینی با خانواده محروم شدند.
ناهید شیرپیشه، مادر «پویا بختیاری»، از کشتههای اعتراضات آبان ۱۳۹۸، روز ۱۵ شهریور به دستور مقامات زندان «کچویی» شهر کرج از حق تماس تلفنی و ملاقات با خانوادهاش محروم شد. او بیش از دو ماه است که در بازداشت به سر میبرد.
زنان زندانی اوین به خاطر تصمیم اعزام پزشکی چهار زن زندانی با دستبند و انصراف زندانیان از اعزام، سه ساعت تحصن کردند.
به گفته «تقی رحمانی»، فعال سیاسی و همسر «نرگس محمدی»، مسوولان زندان وعده دادهاند که این اقدام تکرار نخواهد شد.
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر با وجود بیماری قلبی و عدم اعزام به موقع به مراکز پزشکی، از حق تماس تلفنی با همسر و فرزندان خود در خارج از ایران محروم است. او پیشتر با انتشار پستی در اینستاگرام خود گفته بود زنان سیاسی اوین تنها ۱۰ دقیقه امکان تماس تلفنی دارند که باعث شده است او نتواند با پدر بیمار خود تماس مناسب داشته باشد.
حق سلامت و درمان زندانیان
«امیرعباس آزرموند»، روزنامهنگار حوزه کارگری در زندان اوین حبس است. ۱۴ شهریور، «هرانا» در گزارشی پیرامون وضعیت این زندانی، به نقل از منبعی نزدیک به این روزنامهنگار نوشت که او از ناحیه کتف آسیب دیده است. حالا یک ماه از تعیین وقت برای انتقال این روزنامهنگار به بیمارستان میگذرد اما مسوولان قضایی با این اعزام مخالفت میکنند.
«بهنام موسیوند»، فعال مدنی پس از انتقال اجباری از اوین به زندان رجاییشهر، در سلول انفرادی نگهداری میشود و در اعتصاب غذا به سر میبرد. ۱۴ شهریور این زندانی سیاسی را روی ویلچر به ملاقات خواهرش آوردند. این زندانی ماهها است که با مشکلات جسمانی مواجه است اما مقامات زندان اجازه اعزام او را بدون دستبند و پابند به بیمارستان نمیدهند.
«سامیه قلینژاد» و «بیتا حقیقی» از بهاییان بازداشتی در قائمشهر هستند که ۱۵ شهریور «ایرانوایر» مطلع شد هر دو در بازداشت به کرونا مبتلا شده اما از خدمات درمانی لازم محروم ماندهاند.
«محمد ایراننژاد»، فعال کارگری محبوس در اوین با مشکلات جسمانی مواجه است. روز ۱۵ شهریور رسانهها خبر دادند که درخواست اعزام این زندانی به بیمارستان برای درمان با مخالفت مقامات زندان مواجه شده است.
«حامد قرهاوغلانی» فعال سیاسی محبوس در زندان ارومیه است. ۱۶ شهریور منبعی نزدیک به خانواده او خبر داد که مقامات زندان با اعزام این زندانی به بیمارستان مخالفت میکنند. او از بیماری صرع رنج میبرد و بهداری زندان امکانات لازم را برای رسیدگی به او ندارد.
«عفیف نعیمی»، از شهروندان بهایی در حالیکه در بازداشت به سر میبرد، «سنکوپ» کرده است و پزشکان توصیه به اعزام او به بیمارستان کردهاند. ۱۶ شهریور فرزندش خبر داد که مقامات زندان با این اعزام مخالفت کردهاند و از سوی دیگر، وثیقه ارایه شده نیز پذیرفته نشده است.
احکام قضایی امضا میشوند
«زهرا صدیقی همدانی» و «الهام چوبدار»، از خانواده رنگینکمانی، ۱۳ شهریور به اعدام محکوم شدند. اگرچه به گفته فعالان حقوق بشر، این حکم به خاطر گرایش جنسی آنها و فعالیتهایشان در این خصوص صادر شده اما قوه قضاییه اتهام آنها را «قاچاق انسان» عنوان کرده است.
«آذر کروندیموسیزاده»، زندانی سیاسی توسط دادگاه انقلاب در روز ۱۳ شهریور به پنج سال حبس محکوم شد. این زندانی تحت عناوین «اجتماع و تبانی از طریق همکاری با سازمان مجاهدین خلق» و «تبلیغ علیه نظام» محاکمه شده است.
«امیرحسین مرادی»، «سعید تمجیدی» و «محمد رجبی»، سه تن از بازداشتیهای اعتراضات آبان ۱۳۹۸ که پیشتر به اعدام محکوم شده بودند، با نقض حکم، در روز ۱۴ شهریور به پنج سال حبس تعزیری محکوم شدهاند. به گفته «بابک پاکنیا»، وکیل آنها، در تلاش هستند تا این سه نفر مشمول آزادی مشروط شوند.
«مهدی فتحی»، فعال صنفی معلمان که در بند امنیتی عادلآباد شیراز زندانی است، با انتشار یادداشتی در روز ۱۴ شهریور خبر داد که او را حکم بازنشستگی اجباری دادهاند. این معلم بیش از ۲۸ سال سابقه اشتغال دارد.
«سعدا خدیرزاده»، زندانی سیاسی کُرد روز ۱۵ شهریور از سوی دادگاه کیفری مهاباد به ۱۲ سال و شش ماه زندان محکوم شد. سعدا در ماه گذشته در زندان اقدام به خودکشی کرده بود. قوه قضاییه پیشتر خبر داده بود که مقدمات تعیین قرار وثیقه او انجام شده است؛ خبری که بعد از سوی خانواده این زندانی تکذیب شد.
«فرامرز سهدهی»، شاعر خوزستانی و از اعضای کانون نویسندگان با تبدیل مجازات، به پرداخت ۳۲ میلیون تومان محکوم شد. عضویت در این کانون و اشعار او موارد اتهامی این شاعر هستند. اما فقدان سابقه و کهولت سن و بیماریهایش باعث شدند، حکم حبس او به جزای نقدی تبدیل شود.
بازگشت به سلول
«نیلوفر بیانی»، فعال محیط زیست زندانی پس از سه روز مرخصی، ۱۳ شهریور به زندان اوین بازگشت. او یکی از فعالان محیط زیستی است که اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علیه آنها پروندهسازی کرد. این زندانی پیشتر شهادت داده بود که از سوی نیروهای امنیتی مورد خشونت و آزار جنسی قرار گرفته است.
«راحله احمدی»، فعال مدنی روز ۱۴ شهریور با پایان دوره مرخصی، به زندان بازگشت. این زندانی از شرایط جسمی نامساعدی برخوردار است و کمتر از یک ماه به پایان دوران محکومیتش باقی مانده است اما مسوولان حاضر به پذیرش مرخصی وصل به آزادی او نشدهاند.
«عطاالله ظفر»، از شهروندان بهایی زندانی ۱۶ شهریور با وجود ناتمام ماندن مراحل درمانی، به زندان اوین بازگردانده شد. او ۱۳ شهریور در پی وخامت حالش، در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان «طالقانی» با دستبند و پابند و زنجیر شدن به تخت، بستری شده بود.
اطلاعرسانی در بند
«جعفر پناهی» و «محمد رسولاف» ۱۲ شهریور بیانیه مشترکی را خطاب به «جشنواره فیلم ونیز» منتشر کردند. آنها در این بیانه یادآور شدند که استقلالشان در فیلمسازی نزد صاحبان قدرت در ایران پذیرفتنی نیست. آنها همچنین از همکاران ممنوعالکار شده یا تبعیدی خود یاد کردند.
«سینا قلندری» روزنامهنگاری است که پرونده زنکشی «مبینا سوری» را اطلاعرسانی کرده است. اگرچه قرار است که حبس او به خاطر انتشار این خبر به جزای نقدی تبدیل شود اما دادستان کوهدشت به محض اطلاع از این مساله، از قلندری شکایت کرده است.
خانوادههای زندانیان
زندانیان دو تابعیتی؛ خانوادههای چهار زندانی اروپایی با انتشار نامهای خطاب به مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دولتهای اروپایی را به بیتوجهی نسبت به وضعیت آنها متهم کردند. این نامه اعتراضی به امضای خواهر «بنجامین بریر» شهروند فرانسوی، همسر «احمدرضا جلالی» شهروند ایرانی سوئدی، دختر «جمشید شارمهد» شهروند ایرانی آلمانی و همسر «کامران قادری» زندانی ایرانی اتریشی رسیده است.
اعدامیها؛ از صبح سهشنبه ۱۵ شهریور تا پنجشنبه ۱۸ همین ماه، گروهی از خانوادههای زندانیان محکوم به اعدام در زندانهای مرکزی کرج و «قزلحصار» با تجمع مقابل دادگاه انقلاب این شهر، خواستار توقف اجرای حکم اعدام فرزندان خود شدند. این تجمع ممکن است در هفته آتی نیز ادامه پیدا کند.
پدر و مادر «بهنام موسیوند»، فعال مدنی زندانی در انفرادی رجاییشهر، پنجشنبه ۱۷ شهریور مقابل زندان تحصن کردند تا بلکه ضمن اعتراض به رفتارهای رخ داده از سوی مقامات زندان با فرزندشان، صدای دادخواهی خود را بلندتر بیان کنند. این تحصن با دخالت نیروهای انتظامی و مقاومت آنها همراه بود.
آنها که اعدام شدند
«محسن قنبرزهی» و «عینالله قنبرزهی» با اتهامهای «محاربه از طریق قیام مسلحانه»، «همکاری با گروههای مخالف نظام» و «قتل سه مامور راهنمایی رانندگی»، به اعدام و «قصاص» محکوم شده بودند. حکم آنها ۱۲ شهریور در زندان مرکزی زاهدان اجرایی شد.
«مسعود قائد رحمتی»، متهم به جرایم مربوط به مواد مخدر، ۱۲ شهریور در زندان مرکزی مرکزی خرمآباد اعدام شد. او چهار سال گذشته را زندانی بود.
«پیمان سلیمانی»، «عزیز یارهاشمی» و «شهرام کاکاوند» با اتهام مربوط به مواد مخدر، روز ۱۵ شهریور در ندامتگاه مرکزی کرج به دار آویخته شدند. پیمان سلیمانی اهل کوهدشت و عزیز یارهاشمی و شهرام کاکاوند اهل «هرسین» بودند.
«خلقالله فهیمزاده» و «حسن حقوردیزاده» ۱۵ شهریور به اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان تایباد اعدام شدند. خلقالله فهیمزاده اهل افغانستان بود و دو سال و نیم حبس را سپری کرده بود. حسن حقوردیزاده نیز سه سال زندانی بود.
«عبدالخالق نارویی»، «سلیمان نارویی»، «عبدالغفور بهادرزاده ریگی»، «عباس نوبخت»، «محمد زبیری»، «محمد کاظمی» و «محمدرضا هدایتی» هفت زندانی بودند که ۱۳ شهریور برای اجرای حکم اعدام به انفرادی برده شدند. آنها متهمان جرایم مربوط به مواد مخدر بودند که ۱۵ شهریور به دار آویخته شدند.
گمنام؛ ۱۵ شهریور خبر آمد که حکم اعدام یک مرد که به قصاص محکوم شده بود، در زندان مرکزی تبریز اجرایی شده است. هویت و تاریخ دقیق اجرای حکم مشخص نیست.
گمنام؛ ۱۶ شهریور شخصی که به قتل یک نیروی مرزبانی متهم شده بود، به دار آویخته شد. طبق خبرها، مقتول در درگیری با سوختبران کشته شده بود اما در اخبار هویت فرد اعدامشده ذکر نشده است.
«یارمحمد اسحاقزهی»، از اهالی کشور افغانستان، چهارشنبه ۱۶ شهریور با اتهام مربوط به مواد مخدر در زندان مرکزی بندرعباس اعدام شد. او از سال ۱۳۹۹ در این زندان نگهداری میشد.
«ابوالفضل شاهی»، «محمد عرب»، «خسرو نوربخش» و چهار گمنام ۱۶ شهریور با اتهام «قتل عمد» و حکم «قصاص» در زندان رجاییشهر کرج به دار آویخته شدند.
«نور سالارزهی» ۱۶ شهریور با اتهام مربوط به مواد مخدر در زندان «میناب» اعدام شد.
«غفور نجاتپور»، اهل شهرستان «مراوه تپه» بود که پنجشنبه ۱۷ شهریور با اتهام «قتل» در زندان «گنبد کاووس» اعدام شد.
رهایی از بند
«مهرداد بختیاری»، عموی پویا بختیاری ۱۲ شهریور با تودیع قرار وثیقه از زندان رجاییشهر آزاد شد. او را پس از انتشار ویدیویی در اعتراض به بازداشت ناهید شیرپیشه دستگیر کردند. حالا با قرار وثیقه دو میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومانی، به شکل موقت تا پایان مراحل دادرسی آزاد شده است.
«سارا سیاهپور»، معلم بازداشت شده روز ۱۲ شهریور با قرار وثیقه ۳۰۰ میلیون تومانی آزاد شد. ماموران امنیتی او را در منزلش واقع در کرج بازداشت کرده بودند.
«ساناز حکمت»، از شهروندان بهایی ساکن قائمشهر ۱۳ شهریور با قرار وثیقه یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی به شکل موقت آزاد شد. «مانا قلینژاد»، «مجیر صمیمی» و «افنانه نعمتیان» و همچنین «انیس سنایی»، «مهسا فتحی» و «گلبن فلاح»، شش تن دیگر از بهاییان بازداشتی در همین شهر بودند که آنها نیز ۱۴ شهریور با قرار وثیقه آزاد شدند.
ثبت نظر