بی‌خبری از شهریار شمس؛ دانشجوی محبوس در بند امنیتی ۲۴۰ اوین

طبق اطلاع «ایران‌وایر»، پس از بازداشت توام با خشونت «شهریار شمس»، فعال دانشجویی و دانشجوی مدیریت دانشگاه آزاد تهران شمال در تاریخ پنجم مهر ۱۴۰۱، او ابتدا به بند هشت زندان اوین و سپس از هشتم مهر به بند امنیتی ۲۴۰ منتقل شده است. 

طی یک هفته اخیر، خانواده این زندانی هیچ خبر دیگری از او ندارند و به نظر می‌رسد حق برقراری تماس از این فعال دانشجویی در بند گرفته شده است. شهریار شمس پیش‌تر به خاطر شرکت در اعتراضات سال ۱۳۹۶ بازداشت و زندانی شده بود. 

***

بنا به اطلاع «ایران‌وایر»، پنجم مهر ۱۴۰۱، در پی اعتراضات سراسری در ایران و اعتراض‌های دانشجویان، نیروهای امنیتی شهریار شمس را در خانه‌اش بازداشت کردند. آن‌ها با حضور مقابل ساختمان محل سکونت این فعال دانشجویی، ابتدا خواهرش را خارج از خانه مورد ضرب و شتم قرار دادند و سپس بازداشتش کردند. همان‌جا بینی خواهر این دانشجو شکسته می‌شود و بر اثر ضربات وارده، هوشیاری خود را از دست می‌دهد. سپس نیروهای امنیتی شهریار شمس را بازداشت و خواهرش را آزاد کردند. 

از پنجم تا هشتم مهر خانواده این زندانی خبری از محل نگه‌داری او نداشتند تا آن‌که طی یک تماس تلفنی، شهریار شمس به آن‌ها خبر داد که در بند ۲۴۰ نگه‌داری می‌شود. 

«ایران‌وایر» تایید می‌کند که این زندانی ابتدا به بند هشت زندان اوین و از هشتم مهر به بند ۲۴۰ منتقل می‌شود. از آن به بعد، خانواده‌اش از او خبری ندارند. در حالی‌که طبق قوانین جمهوری اسلامی، تمامی متهمان به محض بازداشت، اجازه برقراری تماس تلفنی با خانواده خود را دارند؛ حقی که همواره از حقوق متهمان نادیده گرفته شده است و باعث فشار و آزار مضاعفی بر خانواده و عزیزان آن‌ها می‌شود. 

شهریار شمس از زندانیان اعتراضات دی ۱۳۹۶ است که در آن زمان ۱۸ سال داشت و در تجمعات اعتراضی بازداشت شد. او مدت ۱۰ روز را در انفرادی گذراند و سپس با تودیع وثیقه آزاد شد. اما بعد قاضی «ابوالقاسم صلواتی» در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب با اتهام‌های «تشویق اذهان عمومی»، «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی»، او را  به تحمل شش سال حبس تعزیری محکوم کرد. این حکم در دادگاه تجدیدنظر به چهار سال و ۴۵ روز حبس تعزیری کاهش یافت. 

این دانشجوی زندانی از تیر ۱۳۹۹ در زندان به سر می‌برد و شهریور ۱۴۰۰ به مرخصی آمد. او در خرداد ۱۴۰۱ با انتشار ویدیویی که در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر شد، خبر داد که به زندان برمی‌گردد. دلیل اصلی شمس، اتمام مهلت وثیقه‌گذار و احتمال اخذ وثیقه بود. 

او در این ویدیو گفته بود: «من هنوز هم معتقدم که جرمی انجام نداده‌ام. من به چیزی معترض بودم و هنوز هم هستم. جدا از آن‌، به صرف این‌که زور سیستم زیاد است، من قبول نمی‌کنم که هر حرفی می‌زند، گوش کنم. باید به جایی برسیم که دیگر قبول نکنیم، اگر حرفی خلاف عقل و منطق ما و خلاف انسانیت است، به صرف زور زیاد گوینده،‌ آن حرف را قبول کنیم. تا وقتی تصمیم‌های من باعث نشود فرد دیگری هزینه بدهد، مقاومت می‌کنم.» 

شهریار شمس پس از مراجعه به زندان اوین مطلع شد که مرخصی‌ او بدون درخواست خودش تمدید شده است. با این وجود، نیروهای امنیتی در ادامه بازداشت گسترده دانشجویان و فعالان مدنی، از پنجم مهر شهریار شمس را با اعمال خشونت بازداشت کرده‌اند و از هشتم مهر در بند امنیتی ۲۴۰ نگه‌داری می‌کنند. 

بی‌خبری از وضعیت این فعال دانشجویی منجر به نگرانی خانواده و عزیزانش شده است. 

از آن‌جا که «غلامحسین محسنی اژه‌ای»، رییس قوه قضاییه به تازگی اعلام کرده است دادگاه‌های بازداشت شده‌های مرتبط با اعتراضات شهریور ۱۴۰۱ به زودی برگزار خواهند شد، این نگرانی وجود دارد که عدم دسترسی زندانیان به وکیل انتخابی تا پیش از دادگاه، حبس در بندهای امنیتی و سلول‌های انفرادی، اعمال خشونت و شکنجه و احکام غیرعادلانه گسترده‌ای به همراه داشته باشد. 

طبق قوانین دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، متهمان بازداشت شده از زمان بازداشت تا برگزاری دادگاه حق انتخاب وکیل ندارند و تنها می‌توانند از وکلای مورد تایید دستگاه قضایی استفاده کنند؛ مساله‌ای که همواره مورد نقد وکلای حقوق بشری و فعالان حقوق بشر بوده است.