مختار احمدی؛ عروسک فروشی که غریبانه کشته و به خاک سپرده شد

 فردا پنج‌شنبه ۱۹ آبان ۱۴۰۱، ۴۰ روز از کشته شدن «مختار احمدی»، جوان ۱۹ ساله اهل مریوان می‌گذرد؛ جوانی که با کارگری و دست‌فروشی روزگار می‌گذراند و خانواده‌ دردمندش ۴۰ روز پس از کشته شدن او به دست نیروهای امنیتی، تحت فشار و تهدید قرار گرفته‌اند. به آن‌ها گفته شده است حق برگزاری مراسم چهلمین روز کشته شدن فرزندشان را ندارند.

یک منبع نزدیک به این خانواده از غربت و تنهایی که در ۴۰ روز گذشته بر مختار احمدی و خانواده‌اش رفته، به «ایران‌وایر» گفته است.

***

۹مهر ۱۴۰۱، شهر مریوان صحنه اعتراضات شهروندان بود. نیروهای امنیتی از همه ابزارهای سرکوب برای به خانه بازگرداندن معترضان استفاده کرده بودند. پوکه‌های ریز و درشت گاز اشک‌آور در خیابان، گلوله‌های ساچمه‌ای در تن و بدن مرد و زن و پیر و جوان و گلوله‌های جنگی در قلب و سر معترضان جا خوش می‌کردند.

«مختار احمدی»، جوان ۱۹ ساله‌ بعد از ساعت‌ها کار، در حاشیه خیابان به خانه باز می‌گشت. خانه‌‌اش در میان کوچه‌ای بن‌بست بود و مختار وارد کوچه شد که تیر خورد و بر زمین افتاد.

نیروهای امنیتی همان وقت به خانه مختار احمدی می‌روند تا با تطمیع آن‌ها و اگر نشد، ارعاب، آن‌ها را مجبور به سکوت‌ کنند.

یک منبع نزدیک به این خانواده به «ایران‌وایر» می‌گوید: «خیابان تاریک بود و کوچه خلوت اما همه ما می‌دانیم تیرهای جنگی را چه کسانی و چه‌طور شلیک می‌کنند. قبل از مختار هم کسانی در مریوان کشته شده بودند. ماموران به خانه مختار رفتند و گفتند اگر از کسی شکایت دارید، به ما بگویید و اگر قاتل را می‌شناسید، به ما هم معرفی کنید. گفتند مختار از نظر ما شهید است و شما را به بنیاد شهید معرفی می‌کنیم! اما برای خانواده مختار مثل روز روشن بود که آن‌ها خود قاتل مختار بودند.»

بر اساس اطلاع «ایران‌وایر»، خانواده مختار احمدی در برابر تطمیع ماموران برای شهید معرفی کردن فرزندشان و پذیرفتن این سناریو که او به دست افرادی جز نیروهای سرکوب کشته شده است، مقاومت کرده‌اند و تاوان این مقاومت را با تنهایی عمیقی که در ۴۰ روز گذشته آن‌ها را سخت آزرده است، داده‌اند: «خانواده‌اش گفتند قاتل فرزند ما شمایید، ما از چه کسی باید شکایت کنیم؟ همین باعث شد که ماموران مانع برگزاری مراسم ختم شوند. خانواده مختار را تهدید کردند که تنها اگر شبانه و بدون سر و صدا جنازه مختار را دفن کنند، پیکرش را تحویل می‌گیرند.»

خانواده‌ی این جان‌باخته مجبور می‌شوند در سکوت و تنهایی، پیکر عزیزشان را شبانه و بی هیچ سر و صدایی به خاک بسپارند.

فرد نزدیک به این خانواده می‌گوید: «مراسم خاک‌سپاری ساعت دو نیمه شب انجام شد. غربت این خانواده موجب شده بود ماموران همه تهدیدهای خود را بتوانند در زمان خاک‌سپاری مختار عملی کنند. وقتی دیدند که او قوم و خویش بزرگی ندارد و مردم هم حضور ندارند، بیشتر به آن‌ها فشار آوردند. حالا هم آن‌ها را تحت فشار گذاشته‌اند که حق ندارند مراسم چهلم فرزندشان را برگزار کنند. اما ما امیدواریم که در چهلمین روز کشته شدن مختار، این غربت و تنهایی برای  خانواده‌اش تکرار نشود. آن‌ها مدام فکر می‌کنند چون از طبقه ضعیف جامعه هستند، آن‌چنان که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته‌اند و این خیلی غم‌انگیز است.»

خانواده مختار احمدی سه روز قبل سکوت خود را شکسته و در یادداشتی سرگشاده خطاب به مردم ایران، از رنج روزهایی که بر آن‌ها گذشته است، حرف زده‌اند. آن‌ها معلمان مختار، مردم مریوان و دیگر شهرها و رسانه‌ها را مخاطب قرار داده‌ و در بخشی از این یادداشت، با اشاره به محرومیت‌های اقتصادی که با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، نوشته‌اند: «درست است که ما وضع مالی مناسبی نداریم اما آیا این دلیل مناسبی بود برای تنها گذاشتن ما در آن شب مرگبار؟ آیا این دلیل مناسبی بود برای تنها گذاشتن ما و قبرستان و جسم بی‌جان مختار؟ مختار ما هم درس خوانده بود و معلمانی داشت، چرا معلمان مختار دست‌کم مانند مغازه‌داران، در اعتراض به کشته شدن شاگردشان پیام هم‌دلی و هم‌دردی‌ به ما منتقل نکردند؟»

خانواده مختار احمدی از این که حق ندارند برای عزیز از دست رفته خود سوگواری کنند و اشک بریزند، در رنج‌ هستند و می‌گویند: «مختار ما هم جهانی بود، این جهان را از ما گرفتند. آن را بی‌رحمانه از ما گرفتند و ما مظلومانه در کنج تنهایی، برای جان و جهان مختارمان شیون می‌کنیم. ما هم می‌خواهیم مانند همه‌ خلایق، برای چهلم عزیزمان سر خاک او برویم اما این حق ابتدایی از ما دریغ می‌شود. آیا کسی در این شهر هست که به یاری ما بیاید و نگذارد نهادهای امنیتی این حق ابتدایی ما را پایمال کنند؟»

در آستانه چهلمین روز کشته شدن این جوان که با فروش عروسک‌های دست‌ساز در کنار خیابان‌های شهر زندگی خود و خانواده‌اش را می‌گذراند، شماری از فمنیست‌ها، فعالان مدنی، معلمان و بازاریان صدای استمداد این خانواده را شنیده‌اند.

این فعالان بیانیه‌ای منتشر کرده و نوشته‌اند که اجازه نخواهند داد آن‌چه در شب تیره کشته شدن مختار بر خانواده‌‌اش گذشت، در مراسم چهلم او تکرار شود.

آن‌ها با تاکید بر این که سوگواری یک حق اولیه است و سوگواری جمعی، سنتی است که هزاران سال در فرهنگ و تاریخ ایران وجود داشته است، نوشته‌اند: «هیچ قدرتی اجازه ندارد که این سنت هزاران ساله و این سوگواری دسته جمعی را از ما مردم سلب کند.»

امضاکنندگان این بیانیه با اشاره به حق سلب ناشدنی سوگواری خانواده‌ جان‌باختگان نوشته‌اند: «روز پنج‌شنبه ۱۹ آبان، ساعت ۱۰ صبح همه ما بر سر مزار مختار احمدی در آرامستان دارسیران جمع خواهیم شد. از همه‌ مردم آزادی‌خواه  شهر مریوان، روستاهای هم‌جوار و هم‌چنین مردمان دیگر شهر‌های کردستان می‌خواهیم آن‌چنان که خانواده دیگر جان‌باختگان را تنها نگذاشتند، در مراسم مختار هم حاضر شوند.»

فعالان مدنی و معلمان شهر مریوان در پایان این بیانیه به حاکمیت و قوای سرکوب هشدار داده‌اند که دست از امنیتی سازی مراسم سوگواری، ایجاد جو رعب و وحشت و کشتار سوگواران دست بردارند، زیرا پاشیدن خون تازه روی خون‌های شتک بسته، فقط انسان‌های بیشتری را علیه آن‌ها و دستگاه حاکمیتی جبارشان خواهد شوراند.