close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
گزارش

مجیدرضا رهنورد قربانی یک پرونده پر سوال و ابهام

۲۶ آذر ۱۴۰۱
سولماز ایکدر
خواندن در ۹ دقیقه
این تصویر روز اعدام مجیدرضا و تحت عنوان آخرین دیدار او با مادرش منتشر شد
این تصویر روز اعدام مجیدرضا و تحت عنوان آخرین دیدار او با مادرش منتشر شد
وکیل تسخیری متهم در اولین جلسه دادگاه تاکید دارد که مجیدرضا رهنورد «با چاقوی آشپزخانه این اقدام را انجام داده است.» نماینده دادستان هم در جلسه دادگاه، چاقو را نشان داده است
وکیل تسخیری متهم در اولین جلسه دادگاه تاکید دارد که مجیدرضا رهنورد «با چاقوی آشپزخانه این اقدام را انجام داده است.» نماینده دادستان هم در جلسه دادگاه، چاقو را نشان داده است
تصویر مربوط به ویدئویی که مجیدرضا رهنورد در آن وصیت خود را می‌گوید
تصویر مربوط به ویدئویی که مجیدرضا رهنورد در آن وصیت خود را می‌گوید

بیست و هشتم آبان ماه ۱۴۰۱ بازداشت و به فاصله ۲۳ روز از زمان دستگیری با حکم دادگاه انقلاب مشهد اعدام شد؛ «مجیدرضا رهنورد»، ۲۳ ساله.

خبرگزاری «میزان»، وابسته به قوه قضائیه جمهوری اسلامی در رابطه با دلیل و نحوه بازداشت مجیدرضا رهنورد نوشته است: «روز پنج شنبه ۲۶ آبان ماه ۱۴۰۱ مجید رهنورد با سلاح سرد دو بسیجی به نام‌های شهیدان «دانیال رضازاده» و «حسین زینال زاده » را در شهر مشهد به شهادت رساند و چهار نفر دیگر را مجروح کرد و سپس متواری شد.»

او دو روز بعد در شهر سمنان در حالی که به نوشته «تسنیم»، خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قصد خروج از کشور را داشت بازداشت شد.

در خبرگزاری میزان در مجموع شش خبر در رابطه با مجیدرضا رهنورد منتشر شده که اولین آن مربوط به شنبه هشتم آذر ۱۴۰۱ است؛ یعنی ده روز پس از بازداشت و همزمان با تشکیل جلسه اول دادگاه. 

بر اساس این گزارش، سوم آذر ۱۴۰۱ و یک هفته بعد از زمان درگیری منجر به قتل، دادستان مرکز استان خراسان رضوی برای مجیدرضا رهنورد کیفرخواست صادر کرده است. 

همچنین پنج روز بعد از صدور کیفرخواست و ده روز پس از بازداشت، اولین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده این متهم برگزار شده است.

آنچه این میان نامشخص است چرایی صدور کیفرخواست با عنوان «محاربه» برای یک پرونده قتل است. 

***

قتل در محل

مجیدرضا رهنورد، ساکن خیابان «حرعاملی ۳۲» بود. روز وقوع حادثه، یعنی بیست و ششم آبان آخرین روز از اعتصابات سراسری آبان‌ماه بود که کسبه استقبال گسترده‌ای از آن کردند و در اکثر شهرهای ایران به آن پیوستند. تصویر ماهواره‌ای، نشان می‌دهد که تعداد قابل توجهی مغازه در این خیابان و خیابان‌های اطراف است.

مجیدرضا رهنورد قربانی یک پرونده پر سوال و ابهام

سندی از پیوستن کسبه خیابان حرعاملی به اعتصاب در دست نیست، اما فرماندار مشهد ماجرا را این‌گونه روایت کرده است: «در چهارراه عامل مشهد، اغتشاشگران و عوامل آشوب با تهدید قصد تعطیلی مغازه‌ها را داشتند، اما با حضور نیروی انتظامی افراد متفرق می‌شوند. با متفرق شدن اغتشاشگران یکی از این افراد به طور ناگهانی با چاقو به پنج بسیجی که با فاصله دورتر از محل درگیری نیروی انتظامی بودند حمله می‌کند که از این بین ۲ نفر شهید و ۳ نفر زخمی می‌شوند.»

روایت «محسن داوری»، فرماندار مشهد اما یک خطای بزرگ دارد. مجیدرضا رهنورد، نه معترض یا به گفته فرماندار «اغتشاشگر» که ساکن همان محل بوده است و بین خانه او تا محل وقوع قتل، تنها ۹۰ متر فاصله است.

مجیدرضا رهنورد قربانی یک پرونده پر سوال و ابهام

از سوی دیگر، وکیل تسخیری متهم در اولین جلسه دادگاه تاکید دارد که مجیدرضا رهنورد «با چاقوی آشپزخانه این اقدام را انجام داده است.» نماینده دادستان هم در جلسه دادگاه، چاقو را نشان داده است.

مجیدرضا رهنورد قربانی یک پرونده پر سوال و ابهام

در نتیجه، متهم به دلیلی که دادگاه به دنبال کشف آن نبوده از آشپزخانه منزلش چاقویی برمی‌دارد فاصله‌ای ۹۰ متری را طی کرده و ظاهرا دو نفر را به قتل می‌رساند. مجیدرضا رهنورد در بخشی از گزارش تصویری این دادگاه نیز تاکید می‌کند: «از در خانه بیرون آمدم و اولی را زدم…»

در برنامه گزارش ۵ شبکه خراسان رضوی که اولین تصاویر او پس از بازداشت را منتشر و ماجرا را چنین روایت می‌کند: 

«در میوه فروشی کار می‌کنم. روز پنج‌شنبه حالم خوب نبود و زود به خانه آمدم. همه چیز آرام بود تا ساعت یک، یک و نیم. صدای شلوغی آمد. گاز اشک‌آور زنده بودند. مادرم در یکی از مغازه‌ها منتظر نشسته بود، برادرم می‌خواست برود دنبالش… از پشت شیشه اتاق داشتم تصاویر را نگاه می‌کردم.»

او در ادامه می‌گوید تحت تاثیر اخبار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی در رابطه با اینکه «مامورها مردم را می‌زنند… در را باز کردم و یک جمعی از بسیجی‌ها جلوی در بودند… هیچ چیزی مصرف نکرده بودم، فقط وقتی جمعی از بسیجی‌ها بهم گفتند برو داخل، دیگر نفهمیدم چه کار کردم.»

در این اولین ویدئوی منتشر شده از مجیدرضا رهنورد، او را با دستی آسیب‌دیده، چشم‌بند و پابند و محاصره شده در بین نیروهای امنیتی که چهره خود را پوشانده‌اند می‌بینیم. این ویدیو گذشته از بوقی که روی نام خانوادگی مجیدرضا یعنی کلمه رهنورد قرار دارد، ۹ بار قطع شده است. 

گزارشگر این برنامه صدا و سیما نه خبرنگار واحد سیاسی، که «آرش رهبر»، خبرنگار حوادث واحد مرکزی صدا و سیما در مشهد است. این نشان می‌دهد که احتمالا  در ساعت‌های اولیه نگاه به آن درگیری، از نوع حادثه یا یا پرونده‌ای جنایی بوده است نه موضوع امنیتی که بعدا به پرونده اضافه شد.

 

بسیجیان چه ماموریتی در حرعاملی داشتند؟

سرهنگ «قربان‌زاده»، جانشین فرماندهی انتظامی خراسان رضوی در گفت‌وگویی با شبکه خراسان رضوی تاکید می‌کند که مجیدرضا رهنورد به بسیجیانی حمله کرده است که مشغول انجام ماموریت بوده‌اند. محسن داوری، فرماندار مشهد، اما در یک بخش خبری دیگر از شبکه «امام رضا»، در مورد ماموریت بسیجیان توضیحات کامل‌تری می‌دهد. 

به گفته فرماندار مشهد، کسبه منطقه حرعاملی با فراخوان اعتصاب همراه نشده بودند و «اغتشاشگران» اقدام به ایجاد رعب و وحشت برای کسبه کردند. محسن داوری ادامه می‌دهد در پی دریافت گزارش‌های مردمی نیروهای حافظ امنیت را به آن منطقه فرستادیم.

آمار فرماندار اما با آمار رسمی تفاوت دارد. او در آن گفت‌وگو تاکید دارد پنج نفر از بسیجیان زخمی می‌شود، دو نفر کشته می شوند و سه نفر بستری هستند. این در حالی است که مجیدرضا رهنورد برای قتل دو نفر و زخمی کردن چهار نفر محاکمه شده است. یکی از مجروحان آن حادثه اما می‌گوید از رده مافوق دستور گرفته است که برای «حمایت از کسبه به منظور باز کردن مغازه‌ها به خیابان قرنی بروند.»

خیابان قرنی در فاصله چهارده دقیقه‌ای خیابان حرعاملی یکی از خیابان‌های بورس پوشاک در مشهد است. نیروهای امنیتی، در سومین روز از اعتصابات سراسری آبان‌ماه احتمالا برای کنترل شرایط و وادار کردن مغازه‌دارها به شکستن اعتصاب به خیابان قرنی اعزام شده بودند. محل درگیری منجر به قتل اما تقاطع خیابان حرعاملی و حرعاملی ۳۴ است.

مجیدرضا رهنورد قربانی یک پرونده پر سوال و ابهام

او البته توضیح نمی‌دهد که این مسیر چهارده دقیقه‌ای بین محل ماموریت در خیابان قرنی و محل درگیری با مجیدرضا رهنورد در خیابان عاملی ۳۲ چرا پیموده شده است.

 

آنچه از صحنه قتل دیده‌ایم

در گزارش خبرگزاری میزان آمده است که نماینده دادستان، تصاویری «حاوی اقدامات اغتشاشگران که پس از ارتکاب جرم علیه اشخاص، اموال عمومی و خصوصی توسط خود آن‌ها برای پخش در فضای مجازی و ارسال به شبکه‌های معاند خارجی تهیه شده بود» را در صحن علنی به نمایش گذاشت.

بر اساس این گزارش، نه نماینده دادستان، نه قاضی و نه خبرنگار تسنیم توضیحی در رابطه با ارتباط این ویدئو و اتهامات مجیدرضا رهنورد نمی‌دهند. یک روز پیش از بازداشت مجیدرضا اما ایرنا، خبرگزاری دولت، تصاویر یکی از دوربین‌های مداربسته سرخیابان حرعاملی ۳۲ را منتشر می‌کند.

بر اساس توضیح رسانه‌های نزدیک به حکومت، در این ویدئو ما شاهد دومین قتل و مجروح شدن یک نفر دیگر هستیم. از همین صحنه تصاویری از زاویه دیگر نیز موجود است، اما از کشته شدن نفر اول و زخمی شدن دو نفر دیگر هیچ تصویری منتشر نشده است.

در این تصویر چند ثانیه‌ای غیر از خلوت بودن تقاطع حرعاملی و حرعاملی ۳۴ و عدم حضور معترضان در خیابان، آن‌چه مشخص است «لباس شخصی» بودن دو فردی است که به قتل رسیدند یا آسیب دیدند. مجیدرضا رهنورد هم صورت خود را نپوشانده است. یعنی حداقل با برنامه‌ریزی قبلی برای قتل از خانه خارج نشده است که لازم ببیند تلاشی برای مخفی کردن هویت خود کند.

 

سومین مقتول چه شد؟

رسانه‌های رسمی داخل ایران روز ۲۶ آبان ۱۴۰۱ خبر از کشته شدن سه بسیجی در منطقه حرعاملی داده بودند؛ فردی به نام «ابراهیم غفاریان». خبر کشته شدن سومین فرد اما از برخی وب‌سایت‌های خبری پاک شد و حتی نام ابراهیم غفاریان در کیفرخواست نیز نیامد.

اما این خبر همچنان در خبرگزاری برنا قابل دسترسی است: «تعدادی از این عناصر با چاقو به پنج بسیجی که دورتر از محل درگیری عوامل انتظامی ایستاده بودند، به صورت ناگهانی حمله کرده و سه نفر را شهید و دو نفر از آن‌ها را زخمی کردند.» 

البته در خبر برنا تعداد زخمی‌شدگان دو نفر قید شده است. در اعترافات اجباری پخش شده از مجیدرضا رهنورد نیز جایی او می‌گوید: «راضی‌ام سه بار اعدامم کنند.»

فرماندار مشهد نیز در اولین واکنش به خبر این حادثه تعداد کشته شدگان را دو نفر، اما تعداد مجروحان را سه نفر اعلام کرده بود. این در حالی است که در جریان دادگاه به مجروح شدن چهار نفر از بسیجیان اشاره شد.

یک روز بعد از آن یعنی بیست و هفتم آبان ۱۴۰۱ فرماندار مشهد شهادت سومین «مدافع امنیت» نامی که به تازگی به ماموران مسلح و لباس شخصی ها داده شده را تکذیب کرد.

مجیدرضا رهنورد، بیست و هشتم آبان ۱۴۰۱ بازداشت شده و اعترافات او بعد از بازداشت اخذ شده است، در صورت تکذیب کشته شدن نفر سوم، مشخص نیست که چرا او در اعترافات درخواست سه بار اعدام می‌کند. اگر فرد سوم واقعا کشته شده، چرا فرماندار مشهد آن را تکذیب کرده است.

 

انتشار اطلاعات و تصاویر مخدوش

یک روز پس از اعدام مجیدرضا رهنورد، ویدئویی از او خطاب به علی کریمی منتشر شد. این ویدئو با آرم ستاد اطلاعاتی سپاه پاسداران ۱۱۴ منتشر شده است. مجیدرضا در این ویدئو همان لباس‌های روز بازداشت را به تن دارد اما و مو و ریشش‌ اندکی بلند‌تر از روز بازداشت است.

تصویر مربوط به ویدئوی روز بازداشت
تصویر مربوط به ویدئوی روز بازداشت
تصویر ویدئوی مربوط به اعتراف تلویزیونی
تصویر ویدئوی مربوط به اعتراف تلویزیونی

او در این ویدئو علی کریمی و بعد شبکه اجتماعی اینستاگرام را مقصر اعتراضات سراسری در ایران معرفی می‌کند. به فاصله چند ساعت نسخه دومی از این ویدئو منتشر شد که در آن تصاویری از مجیدرضا رهنورد، احتمالا چند روز بعد از بازداشت چرا که موی ریش و سرش بلندتر شده، نیز استفاده شده است.

روز پنج‌شنبه بیست و چهارم آذر ۱۴۰۱ نیز ویدیوی دیگری با عنوان «وصیت‌نامه مجیدرضا رهنورد» اول در کانال‌های تلگرامی وابسته به سپاه و سپس توسط وب‌سایت‌های خبری منتشر شد.

احتمالا منتشرکنندگان با توجه به سخنان مجیدرضا رهنورد و عنوان اتهامی او می‌خواستند از مفاد وصیت مجیدرضا رهنورد برای تاکید بر فاصله او با دین و مذهب استفاده کنند؛ هرچند انتشار این وصیت اثر متفاوت یافت مورد اقبال افکار عمومی قرار گرفت.

مفاد این وصیت‌نامه اما و تاکید او بر روی خودداری بازماندگان از عزاداری، پخش قرآن که مضمونی غیرمذهبی داشت موجب شد تا بخش وسیعی از افکار عمومی مقاومت مجیدرضا در زمان بازداشت و شکنجه‌های احتمالی را در برابر مردان نقاب‌پوش حکومت ستایش کنند.

این فیلم هم به نظر مربوط به همان روز بازداشت است چرا که مجیدرضا رهنورد در آن با لباسی مشابه است و دستش نیز آسیب دیده است. در حالی که در تصاویر جلسه دادگاهش هر دو دست او سالم است.

تصویر مربوط به ویدئویی که مجیدرضا رهنورد در آن وصیت خود را می‌گوید
تصویر مربوط به ویدئویی که مجیدرضا رهنورد در آن وصیت خود را می‌گوید

همچنین، نماینده دادستان در جلسه دادگاه او با اشاره به «تفکراتش» گفته بود: «متهم به شدت متاثر از فضای مجازی بوده و از مدتی قبل دست نوشته‌ای تنظیم کرده و در بخش‌هایی از آن با دست خط خود مطالبی با این مضمون نوشته که پس از مرگ برایم قرآن نخوانید، گریه نکنید و مشروب بخورید.»

تصاویری هم که تحت عنوان دیدار آخر مجیدرضا رهنورد و مادرش منتشر شد، احتمالا مربوط به همان روزهای اول بازداشت است.

این تصویر روز اعدام مجیدرضا و تحت عنوان آخرین دیدار او با مادرش منتشر شد. اما این تصویر احتمالا مربوط به حتی زمان بازداشت هم نیست چرا در مراسم عزاداری او در منزل مادربزرگش این عکس در ابعاد بزرگی چاپ شده و موجود است.
این تصویر روز اعدام مجیدرضا و تحت عنوان آخرین دیدار او با مادرش منتشر شد. اما این تصویر احتمالا مربوط به حتی زمان بازداشت هم نیست چرا در مراسم عزاداری او در منزل مادربزرگش این عکس در ابعاد بزرگی چاپ شده و موجود است.

این عکس متعلق به هر روزی از دوران کوتاه بازداشت مجیدرضا رهنورد باشد، امکان اینکه تا پیش از برگزاری مراسم عزای او به دست خانواده‌اش رسیده باشد، بسیار اندک است.

مجیدرضا رهنورد، به هر دلیل و با هر انگیزه‌ای که مرتکب قتل شده بود، آن قتل به گفته حقوق‌دانان و حتی «مرتضی مقتدایی» دادستان پیشین کل کشور و رییس سابق دیوان عالی کشور شرایط لازم برای «محاربه» خوانده شدن را نداشته است.

 جمهوری اسلامی اما برای ایجاد رعب و وحشت در بین معترضان و احتمالا به دلیل موج بلند اعتراض به اعدام محسن شکاری، تصمیم گرفت دومین اعدامی یک متهم به قتل باشد ذیل عنوان محاربه. قرعه این تصمیم نیز به نام مجیدرضا رهنورد خورد تا یکی از کوتاه‌ترین روندهای رسیدگی به پرونده قتل را در ایران به نام خود کند و پس از یک محاکمه پر اشکال و کوتاه، به دار آویخته شود.

ثبت نظر

گزارش

حمیدرضا صیادی؛ معترضی که کشته شد و چشم‌هایش را هدیه دادند

۲۶ آذر ۱۴۰۱
رقیه رضایی
خواندن در ۶ دقیقه
حمیدرضا صیادی؛ معترضی که کشته شد و چشم‌هایش را هدیه دادند